Ngày 9/10, UBND tỉnh Đồng Nai cho biết, UBND tỉnh Đồng Nai được Chính phủ giao chỉ tiêu kế hoạch vốn ngân sách nhà nước để thực hiện Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành qua 2 đợt năm 2018 và năm 2019 là 11.490 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay, các đơn vị được ủy quyền thực hiện nhiệm vụ chủ đầu tư dự án mới giải ngân được hơn 123 tỷ đồng, đạt 1,07% tổng số vốn trung ương đã bố trí, chủ yếu là chi phí thuê đơn vị tư vấn lập hồ sơ, thủ tục. Dự kiến đến cuối năm 2019, các đơn vị sử dụng vốn sẽ tiếp tục giải ngân được khoảng 1.768 tỷ đồng, đạt 15,4% kế hoạch.
Lý giải về những khó khăn trong giải phóng mặt bằng dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành, UBND tỉnh Đồng Nai, cho rằng sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quyết định quy hoạch tổng thể Cảng hàng không quốc tế Long Thành ngày 14/6/2011, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành quy định cấm chuyển nhượng, xây dựng mới nhà cửa, hệ thống hạ tầng trong vùng quy hoạch dự án. Tuy nhiên, sau khi quy hoạch được phê duyệt, do nhiều nguyên nhân khách quan dẫn đến nhiều khó khăn phát sinh trong thực hiện.
Cụ thể, các hộ dân do nhu cầu cấp bách trong cuộc sống nên chuyển nhượng giấy tay, phân chia thừa kế cho các con, dẫn đến khó khăn trong quá trình kiểm đếm xác định nguồn gốc đất. Một số trường hợp sai thông tin chủ sử dụng, thay đổi đối tượng thu hồi đất do chuyển nhượng, thừa kế nên phải điều chỉnh thông báo thu hồi đất; một số hộ dân không chỉ được ranh đất; không đồng ý với hồ sơ kỹ thuật do giảm diện tích; xuất hiện tình trạng người dân tự chia tách, lập thành nhiều hồ sơ để cho tặng, chuyển nhượng bằng giấy viết tay.
Từ đó, UBND huyện Long Thành khó khăn xác định chủ sử dụng đất, kéo dài thời gian do áp dụng quy trình kiểm kê vắng chủ và xác định nguồn gốc đất mất nhiều thời gian.
Ngoài ra, theo quy định Điều 85, Luật Đất đai (2013) quy định chỉ được phép thu hồi đất ở sau khi hoàn thành xây dựng nhà ở hoặc cơ sở hạ tầng của khu tái định cư. Trong khi đó, khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn cuối năm 2019 sẽ khởi công xây dựng và hoàn thành trong năm 2020. Do đó, khi chưa bố trí tái định cư cho các hộ dân thì không thể phê duyệt thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân.
Sau khi khởi công xây dựng hạ tầng khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn, UBND tỉnh Đồng Nai cho các hộ dân bốc thăm tái định cư song song với xây dựng nhà tái định cư. Trên cơ sở đó, UBND tỉnh phê duyệt toàn bộ thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ cho các hộ gia đình, cá nhân trong năm 2020.
Từ những nguyên nhân khách quan trên, UBND tỉnh Đồng Nai cho rằng, việc giải ngân nguồn vốn đầu tư đối với Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành chậm là do nguyên nhân khách quan và phải thực hiện theo đúng quy định Luật Đất đai (2013).
UBND tỉnh Đồng Nai cho biết, tỉnh đang tập trung tập trung giải phóng mặt bằng và đảm bảo không làm ảnh hưởng đến tiến độ chung dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Theo đó, tỉnh đang tập trung tối đa việc kiểm kê, xác định nguồn gốc đất cho toàn bộ dự án, dự kiến hoàn thành trong năm 2019. UBND tỉnh Đồng Nai sẽ phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và chi trả cho 18 tổ chức trong năm 2019.
Riêng đối với hộ gia đình cá nhân, sau khi đã khởi công xây dựng hạ tầng tái định cư, song song việc các hộ dân bốc thăm tái định cư và phê duyệt giá đất cụ thể để bồi thường, UBND tỉnh Đồng Nai sẽ phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho các hộ gia đình, cá nhân có đất thu hồi thuộc giai đoạn 1 trong quý I năm 2020 và các hộ dân còn lại trong năm 2020. Đồng thời, tỉnh đảm bảo giao đất sạch giai đoạn 1 với diện tích 1.810 ha cho chủ đầu tư trước ngày 30/10/2020 theo kế hoạch và giao toàn bộ diện tích 5.000 ha trong quý I năm 2021.
Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi tại Quyết định số 1487/QĐ-TTg ngày 06/11/2018, với tổng mức đầu tư 22.856 tỷ đồng từ vốn ngân sách nhà nước, thời gian thực hiện từ năm 2017 - 2021.
Mục tiêu của dự án là hoàn thành thu hồi đất một lần cho toàn bộ 5.000 ha để triển khai xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành và xây dựng 2 khu tái định cư gồm: Lộc An - Bình Sơn và Bình Sơn (diện tích 364 ha) nhằm bố trí cho các hộ dân và giải quyết việc làm, ổn định cuộc sống người dân trong vùng dự án.
Theo quyết định phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi của dự án, Đồng Nai sẽ thực hiện thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên các phần diện tích thuộc địa bàn huyện Long Thành với diện tích 5.000 ha đất xây cảng hàng không; 364 ha đất xây dựng hai khu tái định cư gồm khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn 282 ha và một phần phân khu III khu dân cư, tái định cư Bình Sơn gần 82 ha.
Tổng mức đầu tư dự án là 22.856 tỷ đồng; trong đó, 4.189 tỷ đồng xây dựng hạ tầng các khu tái định cư; 479 tỷ đồng tái lập hạ tầng ngoài ranh giới cảng hàng không; 17.855 tỷ đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; 306 tỷ đồng đào tạo nghề, giải quyết việc làm, ổn định cuộc sống người dân; 27 tỷ đồng lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án.