Cơ hội đột phá
Ông Nguyễn Duy Khoa, Giám đốc Công ty Truyền thông & Tổ chức sự kiện AN Media chia sẻ: “Chúng tôi ứng dụng AI trong viết kịch bản, talkshow, thiết kế và âm nhạc sự kiện. Khi sáng tạo kịch bản, chúng tôi thường cần so sánh kết quả từ nhiều công cụ khác nhau; với giải pháp AI của một doanh nghiệp công nghệ Việt Nam mới đây, việc này có thể thực hiện ngay trên cùng một ứng dụng và có thể kiểm soát mức độ sử dụng AI của nhân viên, đảm bảo việc ứng dụng hiệu quả và phù hợp”.
“Khó khăn lớn nhất với doanh nghiệp khi ứng dụng AI là chi phí. Bên cạnh đó, doanh nghiệp có nhiều thế hệ nhân viên (8x, 9x...), nên yêu cầu ứng dụng AI có thể gom nhiều công cụ trên cùng nền tảng để đào tạo và quản lý tập trung. Không có ứng dụng nào hoàn hảo, nên chúng tôi liên tục góp ý với đơn vị cung cấp công nghệ Việt để cải thiện”, ông Nguyễn Duy Khoa chia sẻ.
Hướng dẫn đại diện doanh nghiệp tiếp cận ứng dụng AI trong vận hành.
Còn ông Lê Công Thành, Tổng Giám đốc Công ty InfoRe Technology cho biết: Khi AI bùng nổ, doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận nhanh, nhưng việc ứng dụng AI vẫn còn chập chững và sơ khai, mới dùng ở cấp độ cá nhân trong doanh nghiệp. Lãnh đạo nhiều doanh nghiệp đang trong quá trình tìm hiểu.
Phó Tổng Giám đốc FPT Retail nhận định: “Với Long Châu, AI là chiếc cầu nối giúp dược sĩ tư vấn kịp thời hơn, người dân nhận diện nguy cơ bệnh tốt hơn và hàng triệu khách hàng tuân thủ điều trị hiệu quả hơn. Điều quan trọng, chúng tôi đặt con người làm trung tâm. AI không thay thế dược sĩ, AI đồng hành, để mỗi lần tương tác với khách hàng không chỉ nhanh hơn, chính xác hơn, mà còn đáng tin cậy hơn”.
Theo ông Lê Quang Minh, Phó Viện trưởng Viện Công nghệ thông tin, Đại học Quốc gia Hà Nội, công bố Báo cáo thường niên Trí tuệ nhân tạo Việt Nam 2025, thị trường AI Việt Nam được khẳng định là một trong những thị trường tăng trưởng nhanh nhất khu vực, với giá trị dự kiến đạt khoảng 1,52 tỷ USD vào năm 2030, duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định 20%/năm.
AI đang mở ra cơ hội lớn để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số. Các ngành dẫn dắt xu hướng cung cấp AI tại Việt Nam gồm: Công nghệ thông tin tăng 31%, tài chính, ngân hàng tăng 22%, giáo dục tăng 17%, thương mại điện tử và y tế tăng 15%. Trong khi đó, nhu cầu ứng dụng AI tăng cao, đặc biệt trong 5 lĩnh vực chính: Giáo dục, tài chính, sản xuất công nghiệp, giao thông và y tế.
Tuy nhiên, thách thức lớn nhất là thiếu nhân lực chất lượng cao (45% đơn vị cung cấp AI), 23% gặp khó khăn về cơ sở hạ tầng dữ liệu và tính toán, cùng với 30% lo ngại thiếu hành lang pháp lý rõ ràng. Trong dữ liệu AI, 50% đơn vị cung cấp cho biết dữ liệu ít hoặc không tiếp cận được bộ chuẩn, trong khi 51% cơ sở đào tạo gặp trở ngại về dữ liệu huấn luyện không đủ chất lượng. Báo cáo cũng chỉ ra một “điểm nghẽn cốt lõi” trong chuỗi giá trị AI: Sự chênh lệch lớn giữa đầu tư phát triển và đầu tư ứng dụng.
“Trong khi các doanh nghiệp cung cấp giải pháp công nghệ đang đẩy mạnh quy mô dự án, với phần lớn đầu tư từ 1 - 3 tỷ đồng, chi phí dành cho AI của các đơn vị ứng dụng trong 5 lĩnh vực trọng yếu (giáo dục, y tế, tài chính, giao thông, công nghiệp) chưa được chú trọng”, ông Lê Quang Minh cho biết.
Amazon Web Services (AWS) mới đây khảo sát 1.000 doanh nghiệp tại Việt Nam cũng cho thấy bức tranh sinh động về tốc độ ứng dụng AI. Chỉ trong vòng một năm, số doanh nghiệp triển khai AI đã tăng từ 13% lên 18%, tương ứng gần 170.000 doanh nghiệp.
Việc ứng dụng AI đang mang lại tiềm năng rõ rệt về hiệu quả vận hành và lợi ích kinh tế. Trong số các doanh nghiệp đã triển khai AI, 61% ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu trung bình 16%, trong khi 58% kỳ vọng tiết kiệm chi phí ở mức trung bình khoảng 20%.
Hiện có 74% doanh nghiệp chủ yếu sử dụng AI cho các mục tiêu cơ bản như nâng cao hiệu quả vận hành và tinh giản quy trình, thay vì tập trung vào đổi mới sản phẩm hoặc tạo ra những bước tiến trong ngành. Chỉ 17% doanh nghiệp đã đạt đến giai đoạn trung cấp trong hành trình ứng dụng AI, và chỉ 9% bước vào giai đoạn chuyển đổi toàn diện, nơi AI đóng vai trò cốt lõi trong phát triển sản phẩm, ra quyết định và định hình mô hình kinh doanh.
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Ở góc độ quản trị doanh nghiệp, ông Nguyễn Thượng Tường Minh, Tổng Giám đốc Base.vn nhấn mạnh, Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên “AI vận hành”, nơi AI trở thành “đồng nghiệp số” thực thụ của con người. Nhiều doanh nghiệp Việt đã ghi nhận kết quả rõ rệt với thời gian xử lý hồ sơ, rà soát hợp đồng hay ra quyết định giảm hàng chục lần nhờ tích hợp AI vào quy trình lõi. Ví dụ, trong lĩnh vực pháp chế, AI hỗ trợ rà soát hợp đồng giúp giảm thời gian xử lý từ 15 phút xuống còn 1 phút, tương đương tiết kiệm 1/3 công sức lao động mỗi tháng cho chuyên viên.
“Để sẵn sàng bước vào kỷ nguyên này, doanh nghiệp cần hoàn thiện nền tảng dữ liệu và quy trình số hóa, bởi đó chính là ‘đất màu’ để AI có thể phát huy toàn bộ năng lực”, ông Nguyễn Thượng Tường Minh cho biết.
Theo ông Nguyễn Khắc Lịch, Cục trưởng Cục Công nghiệp Công nghệ số (Bộ Khoa học và Công nghệ), những năm gần đây, Việt Nam đã và đang khẳng định vị thế ngày càng cao trên bản đồ AI thế giới. Theo Báo cáo Chỉ số Sẵn sàng AI toàn cầu 2024 của Oxford Insights, Việt Nam xếp thứ 59/193 quốc gia, thuộc Top 5 ASEAN và ba năm liên tiếp vượt ngưỡng trung bình toàn cầu.
Dòng vốn đầu tư và ứng dụng AI cũng đang tăng tốc mạnh mẽ. Chỉ trong một năm, vốn đầu tư vào doanh nghiệp AI trong nước đã tăng từ 10 triệu USD (2023) lên 80 triệu USD (2024), tăng gấp 8 lần. AI đang hiện diện trong mọi lĩnh vực: tài chính, y tế, thương mại điện tử, sản xuất, đô thị thông minh, góp phần giải quyết các bài toán thực tế của quốc gia.
“Chính phủ Việt Nam xác định trí tuệ nhân tạo là một trong những trụ cột của công nghiệp công nghệ số quốc gia. Bộ Khoa học và Công nghệ đã và đang cập nhật Chiến lược quốc gia về AI đến năm 2030, đồng thời chuẩn bị trình Dự thảo Luật AI, một bước tiến quan trọng để hoàn thiện thể chế, đảm bảo AI được phát triển minh bạch, an toàn và có trách nhiệm. Phát triển AI không chỉ là bài toán công nghệ, đó còn là bài toán về thị trường, con người và niềm tin. Chúng ta sẽ xây dựng Trung tâm Siêu tính toán AI Quốc gia, phát triển dữ liệu AI mở dùng chung và thúc đẩy mạnh mẽ việc ‘AI hóa’ trong doanh nghiệp, cơ quan Nhà nước và đời sống xã hội”, ông Nguyễn Khắc Lịch cho hay.
“Muốn phát triển AI, phải tạo ra thị trường cho AI. Do đó, Chính phủ sẽ tăng chi tiêu công cho AI. Quỹ Đổi mới Công nghệ Quốc gia (NATIF) sẽ dành phần ngân sách không nhỏ để hỗ trợ ứng dụng AI, đồng thời triển khai cơ chế mua sắm công ưu tiên giải pháp công nghệ số trong nước. Chúng ta cần biến thị trường trong nước thành bệ phóng, để nuôi dưỡng và nâng tầm doanh nghiệp AI Việt Nam, giúp họ vươn ra khu vực và thế giới”, ông Nguyễn Khắc Lịch khẳng định.