Các thuyền của Ấn Độ di chuyển xung quanh tàu MV Ruen đang bị cướp biển chiếm giữ. Ảnh: Bộ Quốc phòng/PIB
Theo kênh CNN ngày 19/3, Hải quân Ấn Độ đã cứu 17 thành viên thủy thủ đoàn của tàu MV Ruen sau hai ngày đối phó với cướp biển và không chịu thương vong gì. Lực lượng này cũng bắt giữ hàng chục tên cướp biển.
Tham gia giải cứu tàu MV Ruen ngày 16/3 có một tàu khu trục hải quân, một tàu tuần tra, một máy bay vận tải C-17 của Không quân Ấn Độ chở lực lượng biệt kích thủy quân lục chiến, một máy bay không người lái của hải quân, một máy bay không người lái trinh sát và một máy bay giám sát P-8.
Ông John Bradford, thành viên Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Quốc tế, nhận định: “Thành công của chiến dịch cho thấy Hải quân Ấn Độ là lực lượng hàng đầu về huấn luyện, chỉ huy, kiểm soát cũng như các khả năng khác. Điều ấn tượng về chiến dịch giải cứu này là họ đã giảm thiểu rủi ro khi sử dụng lực lượng phối hợp giữa tàu chiến, máy bay không người lái, máy bay cánh cố định và cánh quay cũng như lính biệt kích thủy quân lục chiến”.
Các chuyên gia lo ngại tình hình an ninh bất ổn ở Biển Đỏ do các cuộc tấn công của Houthi nhằm vào tàu thương mại có thể khiến các lực lượng quốc tế lơ là, tạo cơ hội cho cướp biển Somalia ở vùng Sừng châu Phi gần đó, gây ra tổn thất hàng tỷ USD cho nền kinh tế toàn cầu.
Yemen và Somalia nằm trong số những quốc gia nghèo nhất khu vực, cả hai đều bị tàn phá sau nhiều năm nội chiến.
Vụ cướp biển Somalia chiếm giữ tàu MV Ruen vào tháng 12/2023 là vụ cướp tàu thành công đầu tiên ngoài khơi bờ biển nước này kể từ năm 2017.
Theo báo cáo tháng 12/2023 của Lực lượng Hải quân Liên minh châu Âu, các tàu chiến Tây Ban Nha, Nhật Bản và Ấn Độ đã theo dõi tàu chở hàng này khi tàu đi vào lãnh hải Somalia và bị chiếm giữ.
Một nhóm cướp biển đã kiểm soát tàu MV Ruen và mới đây, khi nhóm này đưa con tàu rời vùng biển Somalia để thực hiện các vụ cướp khác trên biển, Hải quân Ấn Độ đã có động thái ngăn chặn.
Theo một tuyên bố của Hải quân Ấn Độ trên mạng xã hội X, đang hoạt động trong khu vực nhằm giúp đảm bảo an ninh hàng hải quốc tế, tàu khu trục INS Kolkata đã phóng máy bay không người lái để xác nhận xem có đúng là cướp biển đang vận hành tàu MV Ruen không.
Sau khi bọn cướp biển bắn vào máy bay không người lái này, phá hủy nó rồi bắn vào tàu khu trục Ấn Độ, phía tàu Kolkata đã đáp trả và bắn vào tàu MV Ruen, vô hiệu hóa hệ thống lái và điều hướng của tàu này.
Trong khi tàu Kolkata yêu cầu cướp biển đầu hàng, lực lượng biệt kích đã nhảy dù xuống sau khi đáp chuyến bay kéo dài 10 giờ từ Ấn Độ. Họ cũng thả nhiều xuồng từ máy bay vận tải xuống biển để sử dụng di chuyển tới tàu MV Ruen. Chiến dịch của Ấn Độ đã khiến bọn cướp biển không kịp trở tay.
Tuyên bố của Hải quân Ấn Độ cho biết: “Chịu áp lực liên tục từ các hành động có tính toán của Hải quân Ấn Độ trong 40 giờ, tất cả 35 tên cướp biển Somali đã đầu hàng”.
Một chiếc trực thăng bay trên tàu MV Ruen trong chiến dịch chống cướp biển của quân đội Ấn Độ ngày 16/3. Ảnh: Bộ Quốc phòng Ấn Độ/PIB
Các nhà lãnh đạo Bulgaria, trong đó có Tổng thống Rumen Radev, đã cảm ơn Ấn Độ và Thủ tướng Narendra Modi về chiến dịch giải cứu này. Tàu Ruen thuộc quyền quản lý của Bulgaria.
Ông Radev đăng trên X: “Tôi chân thành cảm ơn ông Modi vì hành động dũng cảm của Hải quân Ấn Độ khi giải cứu con tàu Ruen của Bulgaria bị cướp và giải cứu thủy thủy đoàn, trong đó có 7 công dân Bulgaria”.
Nhà phân tích Carl Schuster nhận định vụ giải cứu cho thấy hải quân và lực lượng đặc công của Ấn Độ rất chuyên nghiệp. Theo ông, lực lượng đặc công hải quân Ấn Độ (MARCOS) đã học được nhiều từ các đối tác Mỹ và Anh.
Ông Schuster nói: “Bản thân Hải quân Ấn Độ là một lực lượng chuyên nghiệp được đào tạo bài bản và có kỷ luật cao. MARCOS được đào tạo theo chương trình giống lực lượng SAS của Anh trong gần tám tháng. Mặc dù quá trình tuyển chọn rất căng thẳng nhưng chỉ có khoảng 10% đến 15% số người tham gia đào tạo đã tốt nghiệp”.
Các nhà phân tích nhận xét rằng Hải quân Ấn Độ có kinh nghiệm trong các hoạt động chống cướp biển từ hơn 20 năm trước. Tình hình an ninh bất ổn tại một trong những tuyến đường vận chuyển chính của thế giới có thể khiến Hải quân Ấn Độ sẽ được điều động trở lại để đối phó.
Trong cuộc họp báo hồi tháng 1, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ấn Độ khẳng định an ninh hàng hải trong khu vực là ưu tiên hàng đầu của Ấn Độ.
Ông Shri Randhir Jaiswal nói: “Các hoạt động đang diễn ra ở đó thực sự là một vấn đề đáng lo ngại và ảnh hưởng đến lợi ích kinh tế của chúng tôi. Chúng tôi đang liên tục theo dõi tình hình. Lực lượng hải quân và tàu hải quân của chúng tôi đang tham gia đảm bảo an toàn cho các tàu thương mại”.
Cướp biển Somalia đã gây ra tình trạng hỗn loạn trên các tuyến đường biển quan trọng trên toàn cầu trong khoảng thời gian 2008-2018. Vấn nạn cướp biển đã lắng đi cho đến cuối năm 2023 thì bắt đầu gia tăng trở lại.
Vụ cướp tàu MV Ruen xảy ra trong bối cảnh tuyến đường vận chuyển qua Biển Đỏ đang bị tắc nghẽn do những cuộc tấn công của lực lượng Houthi vào tàu thuyền thương mại quốc tế, khiến hoạt động vận chuyển hàng hóa qua vùng Sừng châu Phi ngày càng trở nên nguy hiểm và khó khăn.