Thi thể vấy máu nằm vật trên mái nhà ở thành phố từng được coi nơi cố thủ an toàn nhất. Binh sĩ Colombia được cho là đã bắn chết Escobar nhưng nguồn tin từ các băng đảng đối địch, tin tình báo cũng như gia đình Escobar cho rằng sự thật không phải vậy.
Cuối năm 1989, sau một loạt tình huống bị Escobar làm cho bẽ mặt, lực lượng và giới chức chính phủ Colombia dưới quyền Tổng thống khi đó là Virgilio Barco đã thành lập một đơn vị cảnh sát đặc biệt để truy tìm ông trùm Escobar và băng đảng. Nhóm này mang tên Bloque de Busqueda (Nhóm Tìm kiếm). Những vụ giáp mặt đầu tiên với mạng lưới của Escobar ở Medellin đã khiến nhóm này choáng váng và suy yếu. Tuy nhiên, về sau, nhóm đã dần được tôi luyện, trở thành một lực lượng đặc nhiệm có kinh nghiệm trong săn lùng Escobar và đồng bọn.
Cảnh sát và binh sĩ Colombia leo lên mái nhà tới nơi Escobar bị bắn chết. |
Dưới sự hỗ trợ của lực lượng đặc biệt, tình báo quân đội Mỹ cũng như các thành viên Cục tình báo trung ương và Cục phòng chống ma túy Mỹ, nhóm Bloque de Busqueda đã truy đuổi Escobar suốt năm 1992 và 1993. Theo thông tin chính thức, chính nhóm này đã giết chết Escobar.
Theo cuốn sách “Killing Pablo” (Giết chết Pablo) của tác giả Mark Bowden, ngày 2/12/1993, một ngày sau khi Escobar ăn mừng sinh nhật bằng cần sa, bánh kem và rượu vang, nhóm Bloque de Busqueda đã tìm ra tung tích của hắn tại khu vực Los Olivos ở Medellin. Nhóm này bao vây ngôi nhà lúc Escobar đang nói chuyện qua điện thoại với con trai. Theo ông Bowden, bất chấp có đủ trang thiết bị, nhóm Bloque de Busqueda chỉ chắc chắn đối tượng chính là Escobar khi một thành viên nhìn thấy hắn qua cửa sổ tầng hai tòa nhà.
Ăn mừng cái chết của trùm ma túy khét tiếng. |
Nhóm Bloque de Busqueda đã ngay lập tức siết chặt vòng vây tòa nhà. Một số người ập vào qua cửa chính. Bị báo động, Escobar và một vệ sĩ nhảy ra ngoài cửa sổ sau xuống một mái nhà ngói. Hai tên bị đón bằng một cơn mưa đạn và gục ngã sau khi trúng đạn vào đầu. Escobar bị một viên đạn xuyên tai phải và chết ngay tức khắc.
Lúc đó, đại tá Martinez, trưởng nhóm Bloque de Busqueda, người đã chỉ huy nhóm truy đuổi Escobar suốt ba năm, không có mặt tại hiện trường. Khi tiếng súng đã im, ông mới nghe thấy các thành viên nhóm hét qua điện đàm: “Colombia muôn năm. Chúng tôi vừa giết chết Pablo Escobar”. Tuy nhiên, không ai rõ người nào đã bắn phát chí mạng giết chết Escobar.
Theo tác giả Bowden, tháng 1/1993, có một nhóm cũng gia nhập cuộc săn tìm Escobar: Perseguidos por Pablo Escobar (Những người bị Pablo Escobar săn lùng hay Los Pepes). Nhóm này gồm các tay buôn ma túy đối địch, các thành viên bán quân sự và những người khác thù hận ông trùm ma túy băng Medellin. Los Pepes nhiều khả năng do các cựu thành viên băng đảng Medellin dẫn đầu. Nhóm này vì muốn trả thù Escobar đã đút tiền cho các thành viên tay chân của Escobar, thành viên nhóm Bloque de Busqueda hoặc bất kỳ ai sẵn sàng giết chết hắn.
Los Pepes là nhóm ngoài vòng pháp luật, không ngại vượt ranh giới luật pháp và đạo đức để đạt mục đích. Nhiều người trong chính phủ Colombia được cho là tạo điều kiện cho nhóm này truy tìm Escobar. Theo tài liệu của Cục phòng chống ma túy Mỹ, nhóm Los Pepes có thể nhận tài trợ từ băng Cali đối địch của băng Medellin. Về thông tin, bọn chúng được cho là nhận thông tin từ Cảnh sát Quốc gia Colombia cũng như từ các đặc vụ Mỹ hoạt động tại Colombia.
Los Pepes nhanh chóng thành lập một chiến dịch đối đầu với với Escobar. Hai bên gây ra những cảnh bạo lực đẫm máu. Đầu năm 1993, mỗi ngày có tới 6 vụ giết chóc. Thủ lĩnh các băng đảng cấp thấp, cựu quan chức bang dính líu tới Escobar, luật sư của Escobar... tất cả đều tham gia vào trò chơi bạo lực. Escobar trả đũa bằng các vụ đánh bom ở khu vực thành thị, còn Los Pepes đáp trả tàn bạo không kém, phá hủy một loạt bất động sản của Escobar và đồng bọn. Diego Fernando Murillo, một nhân vật trung tâm trong Los Pepes cho biết chính bọn họ đã tháp tùng nhóm Bloque de Busqueda trong cuộc đột kích vào nơi ẩn náu của Escobar ở Medellin. Theo lời Murillo, chính anh trai hắn là Rodolfo đã bắn Escobar vào đầu bằng khẩu M - 16. Cho dù có bằng chứng cho thấy Bloque de Busqueda phối hợp cùng Los Pepes, nhưng tuyên bố của Murillo cũng chưa được ai xác nhận là chính xác.
Trong thực tế, cũng có nhiều thông tin trái chiều về sự hợp tác giữa Bloque de Busqueda và nhóm Los Pepes. Trái với lời kể của Murillo, Fidel Castano, một thủ lĩnh bán quân sự và là một người sáng lập nhóm Los Pepes, lại bác bỏ thông tin hai nhóm hợp tác. Trong một cuộc phỏng vấn năm 1994, ông này nói: “Chúng tôi chưa bao giờ thực hiện chiến dịch nào với Bloque de Busqueda. Chiến dịch giết chết Escobar chỉ do cảnh sát thực hiện và ai cũng biết”.
Ngoài hai nhóm trên, có giả thiết lại cho rằng chính Escobar đã tự sát. Con trai hắn là Juan Pablo Escobar Henao (nay đã đổi tên thành Sebatian Henao Marroquin) đã một mực khẳng định bố mình tự sát trên mái nhà khi bị cảnh sát đuổi bắt. Trong cuốn sách “Pablo Escobar: My Father” (Pablo Escobar: Bố tôi), Henao nói rõ cơ sở cho khẳng định trên. Escobar từng nhiều lần nói với con trai rằng ông ta sẽ bắn vào tai phải để tránh bị bắt sống. Ngoài ra, hình ảnh Escobar nằm vật trên mái nhà còn có khẩu súng Sig Sauer của hắn bên cạnh xác. Đó chính là khẩu súng mà Escobar nói với con trai là sẽ dùng để tự tử.
Các thành viên trong gia đình Escobar cũng ủng hộ giả thiết này. Trong một cuộc khai quật thi thể Escobar năm 2006, gia đình hắn cho biết lỗ thủng trên đầu cho thấy đó chính là do Escobar tự gây ra. Thế nhưng, theo đại tá Martinez, một phát súng trong khoảng cách dưới 1 mét sẽ để lại vết thuốc súng trên da Escobar nhưng các bức ảnh khám nghiệm tử thi lại không thể hiện dấu vết đó.
Vậy là đến nay, câu hỏi ai giết Escobar vẫn chưa được trả lời một cách thuyết phục. Cái chết cũng như cuộc sống của hắn đã để lại một “vết đen” cho Colombia.