Tại Séc đã đến thời điểm cuối cùng để nộp thuế cho năm 2013, tức ngày 31/3/2014. Quá ngày này ai chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế của năm cũ đối với nhà nước sẽ khó có được giấc ngủ ngon.
Điều may mắn đối với những người nộp thuế là những thay đổi trong luật pháp có hiệu lực từ ngày 1/1/2014 tại CH Séc đều gần như không chạm đến hệ thống thuế khóa. Việc đánh thuế và nộp thuế cũng như các tờ khai vẫn giống như cũ.
Thuế thu nhập ở CH Séc được điều chỉnh trên cơ sở Luật về thuế thu nhập. Đối tượng nộp thuế là các tập thể và cá nhân làm ăn trên lãnh thổ nước này tổng cộng 183 ngày trong năm. Mọi thu nhập ở trong và ngoài lãnh thổ của Séc đều bị đánh thuế.
Thủ tục khai nộp thuế rất đơn giản. Ảnh: Radio Praha |
Các pháp nhân đăng ký trên lãnh thổ Séc cũng phải nội thuế thu nhập cho mọi nguồn nhập của mình. Trong trường hợp đối tượng đóng thuế không có địa chỉ pháp lý ở Séc thì thuế chỉ đánh vào những nguồn thu có được ở Séc mà thôi.
Các đối tượng nộp thuế có thể điền tờ mẫu ở cơ quan thuế hay khai ở nhà rồi gửi qua bưu điện. Có cách nữa là khai qua thư điện tử trên trang web mesec.cz hay eds.mfcr.cz.
Có nghĩa là các cơ quan chức năng ở Séc đã tạo mọi điều kiện để người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ của mình một cách tiện lợi, nhanh chóng nhất. Đổi lại, họ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm nếu trốn tránh, bớt xén tiền thuế. Có vẻ như trong năm nay cơ quan thuế vụ của Séc sẽ mạnh tay hơn vì những thất thoát trong năm qua là quá lớn.
Đài Radio Praha dẫn con số thống kê tài chính cho thấy, năm 2013 ngân khố nhà nước đã không tận thu được 149 tỷ kurona (5,5 tỷ euro). Chính phủ mới ở Séc không chấp nhận tình trạng này và quyết học hỏi các biện pháp được nội các của Thủ tướng Robert Fico áp dụng ở Slovakia.
Hồi tháng 2/2014, Thủ tướng Séc Bohuslav Sobotka đã đến thăm Slovakia và có cuộc gặp gỡ rất hiệu quả với Bộ trưởng Tài chính Peter Kazimir. Thủ tướng Séc trở về với quyết tâm sử dụng kinh nghiệm của đất nước anh em để chống lại nạn trốn thuế, đặc biệt là thuế VAT. Phát biểu sau đó không lâu trên truyền hình Séc, Thủ tướng Bohuslav Sobotka tuyên bố: “Chúng ta may mắn là Slovakia trong hai năm gần đây đã trở thành thủ lĩnh trong cuộc đấu tranh chống thất thu thuế VAT. Nước này có nhiều ý tưởng hay. Cơ cấu của nền kinh tế Slovakia giống chúng ta và có lẽ là sơ đồ trốn thuế ở hai nước chúng ta cũng giống nhau”.
Thủ tướng Séc Bohuslav Sobotka được Thủ tướng Robert Fico đón trong chuyến thăm hồi tháng 2/2014. |
Điểm quan trọng trong chương trình chống thất thu thuế của chính phủ Bohuslav Sobotka là chuyển tất cả các đối tượng kinh doanh ở Séc sang dùng máy tính tiền có băng điện tử. Số liệu của tất cả các máy tính tiền sẽ được chuyển về một cơ sở dữ liệu thống nhất thuộc Bộ Tài chính. Điều này sẽ trở thành hiện thực vào năm 2016. Thủ tướng Sobotka khẳng định rằng sẽ rất tốt nếu áp dụng ở Séc trò chơi "Checkbook lottery" – một thử nghiệm của Slovakia nhằm phát hiện những đối tượng trốn thuế VAT.
Cách “chơi xổ số” này là bất cứ người dân nào cũng có thể gửi tới Bộ Tài chính hóa đơn của một nhà hàng hay cửa hàng nào đó. Người dân có cơ hội trúng những giải thưởng có giá trị còn các cơ quan thuế vụ thì kiểm tra có chọn lọc những tờ hóa đơn được gửi tới. Cuộc “thử nghiệm với hóa đơn” của Slovakia đã đem lại kết quả là trong ba tháng ngân khố quốc gia đã được đổ đầy thêm 200 triệu euro so với ba tháng trước.
Tại Séc vấn nạn trốn thuế VAT hết sức nghiêm trọng. Chỉ riêng năm 2013 những người nộp thuế VAT đã nợ nhà nước 96 triệu kurona (3,5 triệu euro). Thủ tướng Sobotka cho rằng cuộc chiến chống trốn thuế khôngphải được bắt đầu vào thời điểm việc tính toán và thu thuế chẳng thể thực hiện được nữa mà phải sớm hơn nhiều.
Tại Slovakia việc đăng ký nộp thuế VAT không hề đơn giản. Đơn đăng ký được kiểm tra tỉ mỉ và nếu đối tượng nộp thế gây nghi ngờ thì anh ta buộc phải nộp một khoản tiền cọc để sau này bù vào khoản nợ thuế. Thủ tướng Séc cho đây là điều hợp lý và đáng học tập. Ông cũng cho rằng hệ thống thu thuế của đất nước cần phải thay đổi để Séc không trở thành nơi thu hút những đối tượng trốn thuế từ các nước láng giềng. Con số thống kê cho thấy, các doanh nghiệp Slovakia đã và đang lặng lẽ tràn đến Séc nhằm mục đích được hưởng lây các quy định thuế khóa dễ chịu.Năm ngoái, có tới hơn 12.000 doanh nghiệp của Slovakia đăng ký hoạt động tại Séc và nếu tính riêng thủ đô Praha thì con số này là 4.000 doanh nghiệp.
Thủ tướng Bohuslav Sobotka không loại trừ khả năng Séc sẽ học tập Slovakia thành lập một cơ quan chuyên phá những vụ án trốn thuế nghiêm trọng nhất.
Trần Quang Vinh