Phát biểu của Tổng Bí thư tại Hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương (Phần I)

Thông tấn xã Việt Nam (TTXVN) trân trọng giới thiệu toàn văn Phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: "Cả nước chung sức đồng lòng, nỗ lực phấn đấu, tranh thủ mọi thời cơ và thuận lợi, vượt qua mọi khó khăn và thách thức, thực hiện thắng lợi kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội năm 2023”: 

“Thưa các vị đại biểu,
Thưa toàn thể các đồng chí,
Đến hẹn lại lên, hôm nay, trong không khí vui tươi, phấn khởi của những ngày đầu năm mới 2023 và chuẩn bị đón Xuân Quý Mão, tôi rất vui mừng được cùng các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và lãnh đạo các cơ quan Trung ương tham dự Hội nghị trực tuyến toàn quốc của Chính phủ với các địa phương để tổng kết công tác năm 2022 và bàn về việc tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023. Trước hết, tôi xin được thay mặt Bộ Chính trị, Ban Bí thư và với tình cảm cá nhân, gửi tới các đồng chí tham dự Hội nghị ở trung tâm Hà Nội cũng như tại các điểm cầu trong cả nước lời chào thân ái, lời thăm hỏi chân tình và lời chúc mừng năm mới tốt đẹp nhất. Chúc Hội nghị của chúng ta thành công tốt đẹp.

Tôi được biết, các đồng chí đã chuẩn bị cho Hội nghị hôm nay rất nghiêm túc, công phu, chu đáo, sinh động. Chính phủ đã có báo cáo rất toàn diện, đầy đủ, rõ ràng. Một số ý kiến phát biểu của đại diện lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương rất cụ thể, phong phú, sinh động. Tôi chỉ xin nói thêm một số vấn đề có tính chất tổng quát, gợi mở, nhấn mạnh thêm để các đồng chí tham khảo, cùng suy nghĩ, trao đổi.

I- VỀ NHÌN LẠI NĂM 2022

Tôi còn nhớ, năm ngoái, tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2021, cũng ở Hội trường này, ngày 05 tháng 01 năm 2022, tôi có nêu mong muốn và chúc Chính phủ, chính quyền các cấp cố gắng, nỗ lực phấn đấu để năm 2022 phải đạt được nhiều thành tích và tiến bộ hơn năm 2021. Hội nghị đã vỗ tay tỏ ý đồng tình, ủng hộ rất mạnh mẽ, với quyết tâm và khí thế rất cao. Giờ đây, khi tổng kết đánh giá, nhìn lại năm 2022, tôi mong muốn và đề nghị các đồng chí trả lời một cách rõ ràng, mạch lạc câu hỏi tổng quát đó, rằng năm 2022 kết quả, thành tích đạt được trên các mặt, các lĩnh lực có nhiều hơn, tiến bộ hơn năm 2021 hay không? Nhiều hơn, tiến bộ hơn ở mặt nào, lĩnh vực nào? Còn mặt nào, việc nào chưa được như mong muốn? Nguyên nhân vì sao? và cho chúng ta thêm bài học kinh nghiệm gì?

Qua Báo cáo của Chính phủ, ý kiến phát biểu của đại diện lãnh đạo một số bộ, ngành, địa phương và thông tin được cập nhật đến ngày hôm nay, tôi có cảm nhận là: Năm 2022 chúng ta đã cơ bản đạt được điều mong ước và lời chúc đó. Thể hiện ở 5 điểm sau:

- Một là, nhìn về tổng thể: Năm 2022 là năm có nhiều khó khăn, thách thức lớn, bất ngờ xuất hiện, tác động xấu, nhiều mặt và ảnh hưởng rất nặng nề không chỉ đối với nước ta mà còn đối với toàn thế giới. Trên thế giới, cuộc xung đột kéo dài tại U-crai-na, các lệnh trừng phạt của Mỹ và các nước Phương Tây đối với Nga; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn; các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 tại Trung Quốc; thiên tai, lũ lụt, hạn hán kéo dài trên diện rộng ở Trung Quốc, các nước EU,... đã làm cho chuỗi cung ứng bị gián đoạn; giá dầu thô, lương thực, thực phẩm và nhiều vật tư, nguyên liệu đầu vào tăng mạnh; lạm phát tăng cao đột biến ở nhiều quốc gia và đối tác lớn. Ở trong nước, bên cạnh những thời cơ, thuận lợi, chúng ta cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức mới, nặng nề hơn: Phải tiếp tục xử lý những tồn tại, yếu kém vốn có của nền kinh tế đã tích tụ từ lâu và trầm trọng hơn do tác động của đại dịch COVID-19 và sự suy giảm kinh tế thế giới cũng như những biến động bất thường của thị trường tài chính - tiền tệ toàn cầu; kiểm soát dịch COVID-19, phòng, chống dịch cúm A, sốt xuất huyết, đậu mùa khỉ châu Phi và các loại dịch bệnh, thiên tai, bão lũ diễn biến phức tạp, trái quy luật; giá cả hàng hóa, vật tư, nguyên liệu cho sản xuất, nhất là giá xăng dầu, chi phí đầu vào, vận tải tăng cao, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp, ngành, lĩnh vực và đời sống nhân dân...

Trong bối cảnh rất đặc biệt đó, nhờ có quyết tâm cao và sự nỗ lực phấn đấu, đóng góp to lớn, bền bỉ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, chúng ta đã thực hiện thắng lợi, khá toàn diện mục tiêu, nhiệm vụ: Vừa tập trung phòng, chống, kiểm soát dịch bệnh, vừa thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng và hiệu quả. Đã hoàn thành và hoàn thành vượt mức 14/15 chỉ tiêu kế hoạch đề ra (chỉ còn 1 chỉ tiêu về tốc độ tăng năng suất lao động xã hội là không đạt được). Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) nhận định, Việt Nam là điểm sáng "trong bức tranh xám màu" của kinh tế toàn cầu.

- Hai là, trong bối cảnh tình hình kinh tế và thương mại toàn cầu suy giảm và gặp nhiều rủi ro như nêu trên, kinh tế nước ta vẫn tiếp tục tăng trưởng nhanh, đạt  8%, cao hơn nhiều so với kế hoạch 6 - 6,5%, và là mức cao so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Thu ngân sách nhà nước tăng 14,12% so với năm 2021; tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng 11,5% so với năm trước; trong đó vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài được giải ngân đạt hơn 22 tỉ USD, tăng 13,5%. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt mức kỷ lục 732 tỉ đô la Mỹ (USD), tăng 10% so với năm 2021 (Việt Nam tiếp tục nằm trong nhóm 25 nền kinh tế hàng đầu về thương mại); tiếp tục duy trì xuất siêu năm thứ 7 liên tiếp với kim ngạch đạt 11,2 tỉ USD. Kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định; chỉ số giá tiêu dùng được kiểm soát ở mức 3,15% so với cùng kỳ; các cân đối lớn của nền kinh tế nhìn chung được bảo đảm; thị trường tài chính - tiền tệ vẫn cơ bản ổn định.

Các ngành, các lĩnh vực chủ yếu của nền kinh tế đều phục hồi, có bước phát triển mạnh. Chỉ số sản xuất công nghiệp tăng gần 8% so với năm 2021; sản xuất nông nghiệp tiếp tục phát triển ổn định, tăng 3,36% so với cùng kỳ; xuất khẩu gần 7 triệu tấn gạo và nhiều mặt hàng nông sản chủ lực khác với tổng kim ngạch hơn 53 tỉ USD. Khu vực du lịch, dịch vụ phát triển sôi động trở lại, nhất là từ sau khi kiểm soát được dịch bệnh, tăng 19,8%. Phát triển doanh nghiệp có nhiều khởi sắc, đã có hơn 208 nghìn doanh nghiệp được thành lập mới và hoạt động trở lại, tăng hơn 30% so với cùng kỳ, gấp 1,4 lần số doanh nghiệp rút khỏi thị trường.

Nhiều vấn đề tồn đọng kéo dài, nhất là việc xử lý các ngân hàng thương mại yếu kém, những doanh nghiệp, dự án chậm tiến độ, kém hiệu quả được tập trung tháo gỡ, xử lý, bước đầu đạt được kết quả tích cực. Đặc biệt, Chính phủ và Ban Kinh tế Trung ương đã chủ động, tích cực chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tổng kết lý luận và thực tiễn, xây dựng trình Bộ Chính trị xem xét, ban hành các nghị quyết mới về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh ở toàn bộ 6 Vùng kinh tế - xã hội của cả nước. Việc tổ chức thực hiện nghiêm túc các nghị quyết này theo đúng tinh thần của 6 Hội nghị toàn quốc về phát triển vùng được tổ chức rất thành công trong năm 2022 với tinh thần "Tiền hô hậu ủng", "Nhất hô bá ứng", "Trên dưới đồng lòng", "Dọc ngang thông suốt" sẽ góp phần tích cực thực hiện thắng lợi đường lối đổi mới của Đại hội lần thứ XIII của Đảng về phát triển vùng - một vấn đề có ý nghĩa chiến lược, rất quan trọng cả về lý luận và thực tiễn trong việc phát triển nhanh, bền vững các vùng nói riêng và cả nước nói chung.

- Ba là, các lĩnh vực văn hóa, xã hội tiếp tục được quan tâm chăm lo, đầu tư phát triển, đạt được nhiều kết quả quan trọng, rõ nét; các cấp, các ngành và toàn hệ thống chính trị ngày càng nhận thức đúng đắn hơn và hành động tích cực hơn đối với vấn đề phát triển văn hoá, xã hội. Đã kiểm soát có hiệu quả đại dịch COVID-19 và các dịch bệnh khác cũng như nguy cơ "dịch chồng dịch", tạo cơ sở quan trọng cho việc mở cửa, phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. An sinh xã hội được bảo đảm; đời sống nhân dân được cải thiện; đã triển khai thực hiện kịp thời các chính sách xã hội, nhất là chính sách đối với người có công với cách mạng; chính sách bảo trợ xã hội và các chính sách, biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người lao động, người dân bị ảnh hưởng nặng bởi đại dịch COVID-19. Ngành Giáo dục tiếp tục có nhiều đổi mới, nâng cao chất lượng dạy và học; kịp thời nghiên cứu, điều chỉnh chương trình giáo dục phổ thông. Nhiều sự kiện văn hoá, thể thao, giải trí quy mô lớn, đặc biệt là SEA Games 31, đã được tổ chức rất thành công.

- Bốn là, quốc phòng, an ninh tiếp tục được củng cố, tăng cường, nâng cao hiệu quả; chủ quyền quốc gia, môi trường hòa bình, ổn định tiếp tục được giữ vững, tạo thuận lợi cho phát triển đất nước. Trật tự, an toàn xã hội được bảo đảm. Xử lý linh hoạt, hiệu quả và phù hợp các tình huống phức tạp trên biển và tuyến biên giới. Tăng cường các biện pháp bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; tập trung trấn áp các loại tội phạm; bảo đảm an ninh, an toàn các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước. Kịp thời đấu tranh, phản bác các quan điểm, tư tưởng sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch, tổ chức phản động; đối thoại thẳng thắn với những người có chính kiến khác.

Hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế tiếp tục được mở rộng, triển khai đồng bộ, toàn diện, linh hoạt, hiệu quả và đạt nhiều kết quả quan trọng, được xem là một điểm sáng trong năm vừa qua. Nổi bật là các chuyến thăm, điện đàm của lãnh đạo Đảng và Nhà nước ta đến các nước và với các đối tác, đặc biệt là Trung Quốc, Lào, Campuchia, các nước ASEAN, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia,... đã thành công rất tốt đẹp, được dư luận trong nước và quốc tế đánh giá cao, góp phần tiếp tục nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của nước ta, đóng góp tích cực, hiệu quả, có trách nhiệm vào việc giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác phát triển và tiến bộ trong khu vực và trên thế giới. Công tác bảo hộ công dân, thông tin đối ngoại, ngoại giao kinh tế, văn hoá tiếp tục được chú trọng, đẩy mạnh.

- Năm là, công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị tiếp tục được đẩy mạnh, tăng cường, kế thừa, phát huy tốt những kết quả, bài học kinh nghiệm đã đạt được trong thời gian qua, nhất là từ đầu nhiệm kỳ đến nay; kết hợp hài hòa, nhuần nhuyễn hơn giữa "xây" và "chống". Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, tiếp tục được triển khai quyết liệt, đồng bộ, toàn diện, bài bản, đi vào chiều sâu, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, đã tạo ra sức răn đe, cảnh tỉnh rất lớn. Tham nhũng, tiêu cực từng bước được kiểm soát, đẩy lùi; nhiều vụ án kinh tế, tham nhũng, nhất là các vụ án lớn, nghiêm trọng tiếp tục được phát hiện, điều tra, tiến hành khởi tố, truy tố, xét xử nghiêm minh, được cán bộ, đảng viên và nhân dân hoan nghênh, đánh giá cao, đồng tình ủng hộ. Việc xử lý các sai phạm liên quan đến Tập đoàn FLC, Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát, Công ty Việt Á, Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao,... là những ví dụ minh chứng cho những điều vừa nêu trên đây.

Trong năm 2022, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã kịp thời ban hành và lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện có hiệu quả nhiều nghị quyết, kết luận, chỉ thị quan trọng về phát triển kinh tế - xã hội; bảo đảm quốc phòng, an ninh, đối ngoại; xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Với 3 Kỳ họp, trong đó có 1 Kỳ họp bất thường, Quốc hội đã thảo luận, xem xét thông qua 12 dự án luật, 34 nghị quyết; cho ý kiến đối với 13 dự án luật. Chính phủ và chính quyền các cấp tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, đặc biệt là cải cách thủ tục hành chính, xây dựng chính phủ, chính quyền điện tử,... Hệ thống các cơ quan tư pháp đã có nhiều nỗ lực đẩy mạnh cải cách tư pháp, tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả, khá toàn diện và đồng bộ các hoạt động tư pháp. Hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục được đẩy mạnh, góp phần quan trọng tăng cường sự đồng thuận xã hội và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc".

(Còn nữa)