Hội nghị Chính phủ với địa phương: Điều hành chủ động, linh hoạt, kiên định mục tiêu

Tại hội nghị, báo cáo tóm tắt về công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ; tình hình và kết quả kinh tế - xã hội năm 2022; phương hướng và nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2023, nêu rõ: Năm 2022 là năm thứ hai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng. Cả nước thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội trong bối cảnh thuận lợi, cơ hội và khó khăn, thách thức đan xen nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn, mới hơn, phức tạp hơn.

Trong bối cảnh đó, nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, kịp thời đề ra các định hướng, quyết sách lớn của Ban Chấp hành Trung ương, trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; sự chủ động, tích cực, đồng hành, phối hợp chặt chẽ của Quốc hội và các cơ quan trong hệ thống chính trị; sự ủng hộ, tham gia tích cực của Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp; sự quan tâm giúp đỡ của bạn bè quốc tế; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cấp, các ngành, các địa phương đã bám sát các Nghị quyết, kết luận của Trung ương Đảng, Quốc hội để chỉ đạo, điều hành đúng hướng, quyết liệt, thống nhất, bài bản, khoa học, linh hoạt, kịp thời, có trọng tâm, trọng điểm với phương châm hành động “Đoàn kết kỷ cương, chủ động thích ứng, an toàn hiệu quả, phục hồi phát triển”.

Chính phủ đã khẩn trương xây dựng, ban hành các chương trình, kế hoạch, kịch bản điều hành phù hợp với thực tiễn; quyết liệt chỉ đạo các cấp, các ngành, các địa phương tập trung triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra trên tất cả các lĩnh vực với 6 quan điểm, trọng tâm chỉ đạo điều hành và 12 nhóm nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, phấn đấu hoàn thành cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu Kế hoạch năm 2022, tạo nền tảng vững chắc cho việc thực hiện thắng lợi Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2021-2025.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các thành viên Chính phủ chấp hành nghiêm sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, sự giám sát của Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và của Nhân dân; thực hiện đầy đủ quyền hạn, trách nhiệm theo quy định của Hiến pháp, Luật Tổ chức Chính phủ và các quy định có liên quan. Phát huy vai trò, trí tuệ tập thể gắn với đề cao trách nhiệm cá nhân từng thành viên Chính phủ; giải quyết công việc theo đúng Quy chế làm việc của Chính phủ; tăng cường phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực và đề cao trách nhiệm người đứng đầu. Bám sát tình hình thực tiễn, có đối sách, giải pháp phù hợp, xử lý kịp thời những vấn đề mới phát sinh.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống dịch COVID-19, phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, thực hiện 3 đột phá chiến lược; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; tập trung xử lý các vấn đề tồn đọng, kéo dài, nhất là các ngân hàng yếu kém, các dự án thua lỗ, kém hiệu quả, các thị trường trái phiếu doanh nghiệp, chứng khoán, bất động sản; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý hành chính nhà nước; đẩy mạnh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo; đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Thực hiện đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp phát triển văn hóa, xã hội; bảo đảm an sinh xã hội; giữ vững trật tự an toàn xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh; đẩy mạnh các hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế và tăng cường thông tin truyền thông, tạo đồng thuận xã hội.

Nhờ sự nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, tình hình kinh tế-xã hội phục hồi tích cực và đạt được nhiều kết quả quan trọng, khá toàn diện trên nhiều lĩnh vực; trong 15 chỉ tiêu kế hoạch chủ yếu, có 13 chỉ tiêu đạt và vượt, 1 chỉ tiêu xấp xỉ đạt, 1 chỉ tiêu không đạt.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ điều hành chủ động, linh hoạt, kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Nhờ đó, kinh tế vĩ mô tiếp tục duy trì ổn định; lạm phát được kiểm soát, chỉ số giá tiêu dùng bình quân cả năm tăng 3,15%; tăng trưởng GDP đạt 8,02%, mức cao nhất trong hơn 10 năm qua; các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm. Mặt bằng lãi suất được điều chỉnh phù hợp; thị trường ngoại tệ tương đối ổn định, tỷ giá được điều chỉnh linh hoạt, phù hợp với điều kiện thị trường trong và ngoài nước; tăng trưởng tín dụng đạt 12,87%. Thu ngân sách Nhà nước đạt gần 1,804 triệu tỷ đồng, vượt 27,76% (gần 392 nghìn tỷ đồng) so dự toán, tăng 14,12% so thực hiện năm 2021. Trong đó, thu ngân sách trung ương vượt 25,84% (gần 191 nghìn tỷ đồng), tăng 16,28%; thu ngân sách địa phương vượt 29,88% (gần 201 nghìn tỷ đồng), tăng 11,91% so thực hiện năm 2021).

Trong khi đó, việc miễn, giảm thuế, phí, lệ phí 87,5 nghìn tỷ đồng, gia hạn thuế, phí và tiền thuê đất 105,9 nghìn tỷ đồng vẫn được thực hiện để hỗ trợ sản xuất kinh doanh. Tổng chi ước đạt khoảng 2,206 triệu tỷ đồng, bội chi ước khoảng 4% GDP. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu đạt 732,5 tỷ USD; trong đó xuất khẩu 371,85 tỷ USD, tăng 10,6%; xuất siêu năm thứ 7 liên tiếp, đạt 11,2 tỷ USD. Tổng vốn đầu tư thực hiện toàn xã hội đạt trên 3,2 triệu tỷ đồng, tăng 11,2%, trong đó, vốn FDI thực hiện đạt 22,4 tỷ USD, tăng 13,5%, cao nhất trong 5 năm qua.

Khu vực nông nghiệp tiếp tục phát triển ổn định, khẳng định vai trò trụ đỡ của nền kinh tế, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, đồng thời là ngành có kim ngạch xuất khẩu tăng mạnh, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản cao kỷ lục, đạt trên 53,2 tỷ USD, trong đó xuất khẩu gạo 7,12 triệu tấn; trên 73% số xã đạt chuẩn nông thôn mới. Sản xuất công nghiệp tăng 7,69%, trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 8,1%, tiếp tục là động lực tăng trưởng; an ninh năng lượng được bảo đảm. Khu vực dịch vụ phục hồi mạnh mẽ, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 19,8%. Thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp phát triển du lịch; có gần 102 triệu lượt khách trong nước và 3,7 triệu lượt khách quốc tế. Nhiều mô hình, phương thức kinh doanh mới được phát triển, thương mại điện tử tăng gần 20% so với cùng kỳ. 

Đẩy nhanh tiến độ nhiều công trình, dự án hạ tầng quan trọng quốc gia; ưu tiên bố trí vốn đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông cho vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Tây Nguyên, Nam Trung Bộ, miền núi phía Bắc, khu kinh tế động lực... Hoàn thành và đưa vào sử dụng 310 km đường bộ cao tốc, thông xe kỹ thuật 255 km; khởi công 12 dự án thành phần cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, Dự án cầu Rạch Miễu 2, Đường vành đai phía Tây thành phố Cần Thơ, Nhà ga T3 Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, Cảng hàng không Điện Biên…

Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công; tích cực triển khai thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, 3 chương trình mục tiêu quốc gia. Chủ động có kế hoạch và giải pháp cụ thể tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thi công, thanh toán vốn cho dự án ngay khi có khối lượng nghiệm thu theo quy định. Rà soát, chấn chỉnh, có giải pháp xử lý kịp thời các khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn và đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đi đôi với bảo đảm chất lượng công trình và hiệu quả sử dụng vốn ODA, chống lãng phí, thất thoát, tham nhũng.

Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt và chỉ đạo quyết liệt triển khai thực hiện Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025; khẩn trương đề xuất cấp có thẩm quyền cơ chế xử lý đối với các tổ chức tín dụng yếu kém và ngân hàng SCB; tăng cường thanh tra, giám sát; có biện pháp quyết liệt để bảo đảm thanh khoản và an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng. Chỉ đạo xây dựng phương án xử lý các vấn đề tồn đọng, kéo dài để báo cáo cấp có thẩm quyền. Đã đưa vào vận hành các nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2, Sông Hậu 1; tích cực xử lý, cơ cấu lại các dự án, doanh nghiệp khó khăn, vướng mắc, kéo dài như Nhà máy điện Long Phú I, Lọc dầu Nghi Sơn, Chuỗi dự án khí điện Lô B - Ô Môn, các Bệnh viện Bạch Mai, Việt - Đức cơ sở 2 … Các dự án tồn đọng sau thanh tra, kiểm tra, điều tra, truy tố ở Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Khánh Hòa; đã báo cáo cấp có thẩm quyền phương án xử lý, tái cơ cấu 8/12 dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả; đang tiếp tục hoàn thiện phương án xử lý đối với 4 dự án, doanh nghiệp còn lại.

Cơ bản giữ ổn định mặt bằng giá cả, bảo đảm cân đối cung - cầu, nhất là các mặt hàng thiết yếu. Điều hành giá xăng, dầu theo giá thị trường; tiếp tục thực hiện hiệu quả chính sách giảm thuế nhập khẩu, thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu; điều chỉnh phù hợp chi phí kinh doanh; chỉ đạo quyết liệt thúc đẩy sản xuất  trong nước của 2 nhà máy lọc dầu và chủ động nhập khẩu xăng dầu theo cung - cầu; cơ bản giải quyết tình trạng thiếu hụt xăng, dầu cục bộ thời gian qua.

Chính phủ cũng tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế; rà soát, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, khơi thông các động lực cho phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật. Theo đó, Chính phủ đã trình Quốc hội 20 dự án luật; Quốc hội thông qua 12 dự án, cho ý kiến đối với 8 dự án luật và dự kiến sẽ được thông qua tại kỳ họp tiếp theo. Chính phủ đã tổ chức 9 Phiên họp chuyên đề về pháp luật, chính sách, xem xét, cho ý kiến, thông qua 39 đề nghị xây dựng luật, dự án luật; 125 nghị định; Thủ tướng Chính phủ ban hành 29 quyết định quy phạm pháp luật; các Bộ ban hành trên 400 thông tư.

Chính phủ chủ động, quyết liệt phòng, chống, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân. Trong đó, thực hiện đầy đủ, kịp thời chế độ, chính sách ưu đãi người có công với cách mạng. Triển khai hiệu quả các chính sách trợ giúp xã hội, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo đảm an sinh xã hội và đời sống nhân dân, nhất là đối với các đối tượng chính sách, khó khăn, người nghèo, người sử dụng lao động bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.

Đến nay đã hỗ trợ trên 1,41 triệu lượt người sử dụng lao động và trên 68,43 triệu lượt người lao động với tổng kinh phí gần 104,5 nghìn tỷ đồng thông qua hình thức chi trả bằng tiền mặt hoặc qua các chính sách trực tiếp và gián tiếp. Chú trọng phát triển thị trường lao động; công tác dạy nghề được quan tâm; cơ bản khắc phục được tình trạng thiếu hụt lao động cục bộ. Tỷ lệ thất nghiệp, thiếu việc làm giảm. Các hoạt động kỷ niệm các ngày sự kiện, ngày lễ lớn được tổ chức chu đáo, trang trọng, ý nghĩa, phù hợp.

Với các hành động thiết thực, hiệu quả, giá trị văn hóa, con người Việt Nam và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc được phát huy mạnh mẽ; chủ trương, chính sách để quản lý, sử dụng hiệu quả, phát huy nguồn lực tài nguyên, chuyển đổi xanh và chủ động phòng, chống thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu được hoàn thiện đồng bộ. công tác xây dựng Đảng và nâng cao hiệu lực hiệu quả của hệ thống hành chính nhà nước các cấp; đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được tăng cường; tiềm lực quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, bảo đảm an ninh trật tự được tăng cường, góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội để phát triển đất nước; chủ động, tích cực, sáng tạo, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế; công tác thông tin, truyền thông, khơi dậy tinh thần đoàn kết, tạo đồng thuận xã hội đổi mới và nâng cao hiệu quả.

Bên cạnh những thành tựu, Chính phủ cũng nhìn nhận một số hạn chế, khó khăn như: Kinh tế vĩ mô còn chưa ổn định vững chắc; sức ép lạm phát tăng; các thị trường tài chính, tín dụng, trái phiếu doanh nghiệp, chứng khoán, bất động sản tiềm ẩn nhiều rủi ro; tỷ lệ nợ xấu có xu hướng gia tăng; Giải ngân vốn đầu tư công, đặc biệt là vốn ODA còn chậm; Cơ cấu lại nội ngành và giữa các ngành, lĩnh vực chuyển dịch chậm; Công tác sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp nhà nước chưa có nhiều chuyển biến; Cơ chế, chính sách trên một số lĩnh vực vẫn còn sơ hở, chưa thật đầy đủ, đồng bộ, dễ bị lợi dụng, trục lợi, tiêu cực; Tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc chưa được ngăn chặn triệt để...

Chính phủ nhận định, năm 2023, tình hình thế giới dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; cạnh tranh chiến lược các nước lớn gay gắt hơn; kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại, nguy cơ suy thoái gia tăng; tình trạng lạm phát ở mức cao và chính sách tiền tệ thắt chặt, tăng lãi suất tiếp tục kéo dài ở nhiều quốc gia, nền kinh tế; hoạt động sản xuất kinh doanh, nhu cầu tiêu dùng giảm sút; các thị trường tài chính, tiền tệ, bất động sản gặp nhiều khó khăn; các vấn đề an ninh năng lượng, an ninh lương thực, thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp. Ở trong nước, khó khăn, thách thức tiếp tục nhiều hơn thời cơ, thuận lợi. Áp lực lạm phát còn cao; các yếu tố đầu vào tiếp tục biến động mạnh, chi phí sản xuất ở mức cao.

Các thị trường xuất khẩu, nhập khẩu lớn, truyền thống bị thu hẹp, đơn hàng giảm sút. Nhiều doanh nghiệp đối mặt với nguy cơ phải thu hẹp sản xuất kinh doanh, tình hình lao động, việc làm khó khăn hơn. Công tác chỉ đạo, điều hành, nhất là về ổn định kinh tế vĩ mô đối mặt với áp lực lớn do tác động, ảnh hưởng của nhiều yếu tố từ bên ngoài và bên trong. Trong khi đó, biến đổi khí hậu, thiên tai, hạn hán, bão lũ và dịch bệnh tiềm ẩn nhiều yếu tố nguy cơ.

Trong bối cảnh đó, việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ kế hoạch năm 2023 là thách thức rất lớn; bám sát Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm 2021 - 2030, Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2021 - 2025; Kết luận của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2023; Chính phủ tập trung chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương quyết tâm thực hiện hiệu quả phương châm “Đoàn kết kỷ cương, bản lĩnh linh hoạt, đổi mới sáng tạo, kịp thời hiệu quả”; tăng cường đoàn kết, nỗ lực, quyết tâm hành động cao nhất; khắc phục khó khăn, tranh thủ thời cơ, vận hội để thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội; đẩy mạnh xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả; tập trung chỉ đạo điều hành chủ động, linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả; chủ động thích ứng với tình hình; kiểm soát rủi ro, ứng phó kịp thời với nguy cơ suy thoái, khủng hoảng từ bên ngoài; quyết liệt thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp đề ra trên các lĩnh vực theo các nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, nhất là Nghị quyết số 01, tạo chuyển biến mạnh mẽ trong phát triển kinh tế-xã hội, thực hiện thành công kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2023, tạo đà thuận lợi để phấn đấu đạt cao nhất các mục tiêu theo Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2021-2025.

Với tinh thần, ý chí quyết tâm cao của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, với sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, nhất định cả nước sẽ phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội nhanh và bền vững, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân, đưa đất nước vững bước tiến lên trên con đường đổi mới, hội nhập và phát triển...

TTXVN tiếp tục cập nhật thông tin về Hội nghị.