Thiếu tướng Trần Văn Nam, Phó Tư lệnh pháp luật, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam.
Xin Thiếu tướng đánh giá về tình hình buôn lậu, gian lận thương mại trên biển hiện nay, có diễn biến như thế nào?
Trong 8 tháng đầu năm 2021, tình hình tội phạm vi phạm pháp luật nói chung và hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại trên biển nói riêng, vẫn có diễn biến phức tạp. Đặc biệt là tội phạm lợi dụng dịch bệnh COVID-19 vi phạm pháp luật đã gây những khó khăn cho quá trình tuần tra, kiểm tra, kiểm soát của lực lượng thực thi pháp luật; trong đó có lực lượng cảnh sát biển (CSB). Vừa phải làm tốt công tác phòng, chống dịch, vừa phải làm tốt công tác thực thi pháp luật trên biển, đây là nhiệm vụ kép mà Chính phủ đã giao cho chúng tôi.
Địa bàn hoạt động của các đối tượng vẫn tập trung ở khu vực biển vùng Đông Bắc, miền Trung và Tây Nam. Các đối tượng thường sử dụng nhiều thủ đoạn như lập các pháp nhân làm bình phong để hợp thức hóa các giao dịch mua bán, vận chuyển, xé lẻ hàng hóa dưới mức bị xử lý hình sự như thuốc lá điếu, sử dụng hóa đơn quay vòng, lợi dụng các chính sách tạm nhập, tái xuất để thẩm lậu hàng hóa vào nội địa vẫn diễn ra.
Trong thời gian qua, tình trạng các đối tượng này manh động chống lại các lực lượng chức năng diễn ra khá phổ biến. Bên cạnh đó, bọn tội phạm còn lợi dụng tình hình dịch bệnh COVID-19 phức tạp, lợi dụng tình trạng khan hiếm hàng hóa, nhu yếu phẩm, để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, buôn bán, nhập khẩu hàng lậu trái phép, nhằm trục lợi.
Thiếu tướng có thể khái quát về kết quả của những đợt cao điểm trong việc thực hiện chống buôn lậu, gian lận thương mại trên biển của lực lượng CSB?
Từ đầu năm đến nay lực lượng CSB đã tổ chức hai đợt cao điểm chống tội phạm vi phạm pháp luật, chống buôn lậu, gian lận thương mại, chống hàng giả.
Đợt thứ nhất là trước, trong và sau Tết Nguyên đán Tân Sửu năm 2021; đợt thứ hai là gắn với cao điểm phòng, chống tội phạm ma túy tháng 6/2021. Riêng đợt 2 trong tháng cao điểm, Đảng ủy và Thủ trưởng Bộ Tư lệnh CSB đã triển khai các nghị quyết cũng như các chỉ thị, các kế hoạch của Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Ban Chỉ đạo 389 Bộ Quốc phòng rất nghiêm túc đến tất cả các đơn vị trong toàn lực lượng.
Với sự quyết liệt, chủ động, lực lượng CSB đã kiểm tra, phát hiện, xử lý 39 vụ, với 148 đối tượng. Tang vật thu giữ trên 3.500 tấn than, trên 1,8 triệu lít dầu DO và trên 23.000 kg dầu FO, 3.500 kg xương động vật, sừng động vật quý hiếm, động vật hoang dã cấm lưu thông, pháo nổ, hải sản nhập khẩu... Tất cả những vụ việc trên đều được tiến hành xử lý một cách nghiêm minh theo đúng quy định của pháp luật và giá trị phát mại được nộp ngân sách nhà nước trên 40 tỷ đồng.
Những kết quả trên thể hiện tốt năng lực của lực lượng CSB trong công tác nắm tình hình trên các vùng biển, sử dụng các biện pháp đấu tranh, xử lý theo đúng quy định pháp luật. Đồng thời, cũng đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để tiến hành xử lý cũng như bàn giao các vụ việc để xử lý an toàn, hiệu quả, gắn với công tác phòng, chống COVID-19.
Thiếu tướng có nhận định gì về tình hình buôn lậu, gian lận thương mại trên biển từ nay đến cuối năm?
Tôi cho rằng tình hình buôn lậu, gian lận thương mại nói riêng cũng như tình hình vi phạm pháp luật trên biển nói chung trong đợt cuối năm, đặc biệt là đợt giáp Tết trong điều kiện dịch bệnh như hiện nay sẽ diễn biến rất phức tạp. Chắc chắn rằng các đối tượng sẽ lợi dụng lúc khó khăn trong việc giao thương, vận chuyển; sự khan hiếm cục bộ hàng hóa, nhu yếu phẩm thiết yếu của nhân dân, chúng sẽ lợi dụng việc các cơ quan chức năng đang tập trung vào phòng, chống dịch để tiến hành hoạt động phạm pháp.
Phương thức, thủ đoạn hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại chắc chắn sẽ liều lĩnh chống đối quyết liệt, kể cả theo dõi các lực lượng chức năng. Đặc biệt, tội phạm sẽ sử dụng các phương tiện khoa học kỹ thuật hiện đại trên biển như khả năng quan sát từ xa, tiếp nhận các thông tin, cảnh giới để đối phó. Có thể nói, tội phạm sẽ lợi dụng triệt để khi thời tiết xấu trên biển để hoạt động phi pháp. Đây là những điều mà chúng tôi có thể nhận diện được.
Ngoài ra, chúng tôi cũng nhận định có thể tội phạm sẽ chống đối quyết liệt, hoạt động câu kết ở các vùng biển xa, giáp ranh giữa Việt Nam với các nước để dễ tẩu tán, chạy ra vùng biển nước khác để tránh sự truy đuổi của lực lượng chức năng. Cho nên chúng tôi sẽ phải vừa làm tốt công tác phòng, chống dịch, vừa làm tốt công tác trinh sát, nắm chắc tình hình trên các vùng biển để thực hiện công tác chống buôn lậu. Thường xuyên sử dụng các biên đội tàu tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn, đấu tranh kịp thời, có hiệu quả với hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại nói riêng cũng như là vi phạm pháp luật nói chung trong những tháng cuối năm.
Xin cảm ơn Thiếu tướng!