Đêm 2/2/2012 ( 11 tháng Giêng năm Nhâm Thìn ), tại miếu Trò thuộc thôn Trám, xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao ( tỉnh Phú Thọ ) diễn ra Lễ hội Trò Trám ( còn gọi là hội " Linh tinh tình phộc " ), một lễ hội mang tín ngưỡng phồn thực đặc sắc, vui nhộn và độc đáo của vùng đất Tổ, nhằm tôn vinh sức sống sinh tồn của con người. Điểm nổi bật, hấp dẫn và thu hút sự quan tâm của người dự lễ hội là " Lễ mật " diễn ra vào giờ lành lúc nửa đêm. Sau lễ tế, đến đúng 0 giờ, cụ thủ từ thắp hương và rước "nõ, nường" ( hai vật tượng trưng cho giới tính nam và nữ, được làm bằng gỗ, sơn màu đỏ, thờ trong miếu Trò ) và trao cho đôi nam, nữ đã được chọn từ trước. Nam đóng khố, cởi trần, đầu chít khăn đỏ, cầm "nõ"; nữ mặc yếm đỏ, váy thâm, đầu vấn khăn, cầm "nường".
Sau khi làm lễ khấn thần miếu xong, cụ thủ từ hô ba lần khẩu lệnh "Linh tinh tình phộc!". Lúc này, tất cả đèn, nến đều tắt. Sau mỗi câu "Linh tinh tình phộc", đôi nam nữ chạm mạnh "nõ, nường" vào nhau. Người xưa quan niệm, hai vật này chạm đúng vào nhau thì năm đó dân làng sẽ gặp nhiều may mắn, sản xuất, chăn nuôi... thu được nhiều thắng lợi. Xưa kia, sau 3 câu khẩu lệnh “Linh tinh tình phộc”, cụ thủ từ sẽ hô to "Tháo khoán". Mọi người lại hò reo; nam, nữ đuổi bắt nhau; và đêm ấy là đêm của tình yêu. Thanh niên nam, nữ được tự do tâm tình, cởi mở tấm lòng... Những đứa trẻ sinh ra từ đêm “Linh tinh tình phộc” được làng trọng thưởng, khuyến khích. Ngày nay, không còn tục “Tháo khoán”, chỉ là hò reo vui vẻ nhưng tín ngưỡng phồn thực vẫn được tôn vinh và trở thành linh thiêng, chứa đựng ý niệm tốt đẹp, nguyện vọng tha thiết nghìn đời của cư dân nông nghiệp.
Nghi lễ "nõ" và "nường" chạm vào nhau trong "Lễ mật".
Nghi lễ tế được thực hiện vào lúc nửa đêm tại miếu Trò.
"Công anh đắp đập,be bờ. Đừng cho kẻ khác mang lờ đến đơm" - một câu hát ví của trai làng mang lờ đi đơm cá diếc, rất ẩn ý, khôi hài trong lễ hội Trò Trám.
|
"Người ta câu biển câu sông. Tôi nay câu lấy con ông cháu bà... Người ta câu diếc, câu rô. Tôi nay câu lấy một cô chưa chồng. Có chồng thì thả mồi ra. Không chồng thì cặp, thì tha lấy mồi..." - đây là màn diễn trò đi câu độc đáo trong đêm hội Trò Trám.
Diễn trò anh thợ mộc thổ lộ tâm tình với những cô gái đi cấy trong đêm hội Trò Trám.
Trò diễn "Tứ dân tri nghiệp" trong phần bách nghệ khôi hài, được tổ chức trước cửa miếu Trò, thu hút rất đông người dân địa phương và du khách.
Phần hát múa ca ngợi nghề trồng dâu dệt vải trong đêm hội Trò Trám.
|
Chùm ảnh: Anh Tuấn - TTXVN
|
|
|
|
|