Ảnh chụp từ đường Nguyễn Trãi hướng ra Ngã Tư Sở. Ảnh tư liệu: Hoàng Hiếu/TTXVN
Cụ thể, tại Trạm đo Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc (số 556 Nguyễn Văn Cừ, Hà Nội), chỉ số chất lượng không khí (AQI) là 169; cổng Trường Đại học Bách Khoa (đường Giải Phóng) là 190; Công viên Nhân Chính (đường Khuất Duy Tiến) là 174.
Kết quả quan trắc được đăng tải trên Cổng thông tin quan trắc môi trường của UBND thành phố Hà Nội tại địa chỉ moitruongthudo.vn cho thấy tại điểm đo Chi cục Bảo vệ môi trường (số 17 Trung Yên 3, Trung Hòa, Cầu Giấy) chỉ số AQI là 159; tại Trường Mầm non Khương Trung (quận Thanh Xuân) là 152; UBND xã An Khánh (huyện Hoài Đức) là 167; Trụ sở Công an xã Tứ Hiệp (huyện Thanh Trì) là 158.
Chất lượng không khí tại một số tỉnh khu vực Bắc Bộ cũng ở mức tương tự. Cụ thể, đường Nguyễn Văn Linh (thành phố Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên) chỉ số AQI là 175; Công viên Nam Cao (phường Quang Trung, thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam) là 171; Sân vận động Gang Thép (phường Trung Thành, thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên) là 160; cầu Thái Bình (thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình) là 181.
Cục Quản lý Môi trường y tế (Bộ Y tế) khuyến cáo, khi chỉ số chất lượng không khí ở mức xấu (AQI từ 150 đến 200) người dân hạn chế hoạt động ngoài trời hoặc tham gia các hoạt động vận động cần gắng sức; nếu phải làm việc, hoạt động ngoài trời nên bố trí, lựa chọn thời điểm ít bị ô nhiễm trong ngày, cần nghỉ ngơi nhiều hơn, thực hiện các hoạt động với cường độ vừa phải.
Người dân tránh hoạt động tại các khu vực có nguy cơ ô nhiễm không khí cao; nếu phải tham gia giao thông nên tăng cường sử dụng các phương tiện giao thông công cộng, hạn chế sử dụng xe máy, xe đạp để giảm tiếp xúc với không khí bị ô nhiễm. Đồng thời, hạn chế mở cửa sổ, cửa ra vào thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng, đặc biệt các gia đình gần đường giao thông, gần khu vực bị ô nhiễm không khí.
Đối với những người nhạy cảm (người già, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, người có bệnh về đường hô hấp…), nên tránh các hoạt động ngoài trời hoặc các hoạt động vận động cần gắng sức; vận động, tập thể dục trong nhà; hạn chế mở cửa sổ, cửa ra vào trong những thời điểm không khí bị ô nhiễm nặng; vệ sinh mũi, súc họng sáng, tối bằng nước muối sinh lý, đặc biệt sau khi ra đường; tra rửa mắt bằng nước muối sinh lý vào buổi tối trước khi đi ngủ; theo dõi sức khoẻ. Nếu xuất hiện các triệu chứng cấp tính như khó thở, ho, sốt cần đến ngay các cơ sở y tế để khám và được tư vấn, điều trị.
Theo Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, từ tháng 9 năm trước đến tháng 3 năm sau là “mùa” ô nhiễm không khí tại các tỉnh Đồng bằng Bắc Bộ, đặc biệt là khu vực thành phố Hà Nội và các tỉnh lân cận.
Nguyên nhân chủ yếu do chênh lệch ngày, đêm về nhiệt độ, độ ẩm, hướng và tốc độ gió, bức xạ nhiệt… trong không khí lớn, ảnh hưởng khả năng khuếch tán các chất ô nhiễm, đặc biệt là bụi PM10 và bụi mịn PM2.5. Tình trạng đốt rác thải, đốt rơm rạ, phụ phẩm nông nghiệp ngoài cánh đồng (đốt mở và phân tán) vẫn diễn ra. Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường nhận định, tại thành phố Hà Nội và một số địa phương lân cận, cùng với các nguyên nhân như trên, bụi thải từ hoạt động giao thông chiếm tỷ lệ lớn nhất.
Để bảo vệ sức khỏe trước những ảnh hưởng của ô nhiễm không khí, Bộ Tài nguyên và Môi trường khuyến cáo người dân theo dõi diễn biến chất lượng không khí qua app VN AIR (cài đặt trên hệ điều hành Android, IOS) và trang web:https://cem.gov.vn và https://enviinfo.cem.gov.vn. Trong Công văn số 2796/KSONMT-CLMT gửi 63 Sở Tài nguyên và Môi trường ngày 1/8/2024, Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường các địa phương tăng cường tần suất quan trắc môi trường không khí trong chương trình quan trắc định kỳ; vận hành các trạm quan trắc môi trường không khí tự động, liên tục đảm bảo số liệu truyền, kết nối theo quy định; công bố kết quả quan trắc chất lượng môi trường không khí trên Cổng/Trang thông tin điện tử của tỉnh, thành phố và phương tiện truyền thông. Kết quả quan trắc cần được chia sẻ với các cơ quan chuyên môn, cơ quan thông tấn, báo chí theo dõi, tiếp cận và đưa tin; khuyến cáo người dân áp dụng ngay các giải pháp bảo vệ sức khỏe, đặc biệt với các nhóm đối tượng có hoạt động ngoài trời vào 5-7 giờ và 14-19 giờ.
Đặc biệt đối với Hà Nội, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị thành phố cần ưu tiên bố trí, lắp đặt bổ sung các trạm quan trắc môi trường; quan trắc thường xuyên, liên tục, định kỳ, tăng tần suất trong các thời điểm giao mùa; từ đó cung cấp các nguồn dữ liệu quan trắc chất lượng môi trường không khí chính thống cho cộng đồng thông qua các phương tiện truyền thông hoặc thông tin dự báo xu thế, diễn biến chất lượng không khí cùng dự báo khí tượng, thời tiết định kỳ.