Thời gian gần đây, xã Đại Đình, huyện Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc đã trở thành một trong những "trung tâm" đánh bắt, thu gom, mua bán... đỉa. Theo ông Phạm Tùng Lâm, Phó Chủ tịch UBND xã Đại Đình, trong hơn 10 thôn của xã, 2 thôn Đồng Hội và Giáp Giang có số người thu mua và bắt đỉa nhiều nhất.
Cả xã có khoảng 5 - 6 hộ thu mua và khoảng 100 hộ đi bắt đỉa để bán. Việc người dân thu mua và bắt đỉa bắt đầu từ giữa năm 2012 theo từng thời kỳ, chủ yếu vào dịp nông nhàn, nhất là mùa hè, mùa thu. Thấy bất thường, xã đã báo cáo Công an huyện Tam Đảo để xác minh, làm rõ mục đích.
Theo khai báo của người dân, bình thường mỗi hộ thu mua được từ 30 - 40 kg đỉa/ngày, thời điểm thời tiết thuận lợi, có hộ mua tới cả tạ đỉa/ngày. Giá đỉa bán cho các mối thu gom tại xã Đại Đình lên tới 700.000 - 750.000 đồng/kg, trung bình mỗi người một ngày bắt được 0,8-0,9 kg đỉa, thu 500.000 - 600.000 đồng/ngày công, sau khi đã trừ các chi phí.
Ông Phạm Tùng Lâm, Phó Chủ tịch UBND xã và ông Nguyễn Trung Tín, Phó trưởng Công an xã Đại Đình cho biết, nhiều người dân trong tỉnh sang các địa phương khác như Hà Nội, Thái Nguyên, Phú Thọ, Hòa Bình, Tuyên Quang... để bắt đỉa rồi mang về tỉnh bán cho các mối thu gom. Các đầu mối thu gom này lại bán đi nơi khác, cho những đầu mối lớn. Còn họ thu mua đỉa để làm gì thì chính người bắt đỉa và các mối thu mua ở địa phương cũng chẳng biết.
Anh Lưu Văn Thắng, chủ một đầu mối thu mua đỉa ở thôn Đồng Hội, xã Đại Đình cho biết: Thời điểm nông nhàn, có tới 80% số hộ trong thôn có người đi bắt đỉa. Anh Thắng thường thu mua bình quân từ 30-40 kg đỉa/ngày, có ngày mua tới hàng tạ đỉa. Việc mua vào bán ra kiếm lời rất khá, mỗi kg đỉa có thể lãi từ 30.000 - 50.000 đồng.
Anh Thắng cho biết thêm, các hộ thu mua đỉa ở địa phương đều cam kết ngầm sẽ bán cho một chủ đặt hàng nhưng thực chất họ cũng chẳng biết là ai. Một số đầu mối bán cho chủ ở xã Đạo Trù, huyện Tam Đảo, còn một số bán cho chủ ở tỉnh Quảng Ninh đặt mua và tất cả số đỉa thu gom cuối cùng sẽ được bán sang bên kia biên giới.
Hiện nay, mặc dù bà con đã được tuyên tuyền, vận động không bắt, mua bán đỉa nhưng do giá đỉa tăng cao và người thu mua cũng có lãi nên nhiều người vẫn tham gia. Theo một số người kinh doanh, đỉa có giá nên có người còn nghĩ ra cách cho đỉa ăn mỡ trâu, mỡ bò để tăng trọng lượng.
Có khá nhiều đồn đoán về sự việc này, người thì bảo bắt đỉa là tốt cho môi trường sinh thái, lại kiếm được nhiều tiền. Người lại bảo bắt đỉa ồ ạt trên diện rộng khéo mà mang họa. Cũng có ý kiến cho rằng đỉa được thu mua để phục vụ nghiên cứu hay y học...
Các ngành chức năng cần làm rõ sự việc này để người dân hiểu, tránh những việc làm bất lợi.
Nguyễn Trọng Lịch