Phó Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Bắc Kạn Nông Thị Hiền cho biết, do chưa có sự thống nhất giữa các văn bản hướng dẫn của Trung ương nên thời gian qua, tỉnh gặp vướng mắc liên quan đến giải ngân nguồn vốn hỗ trợ nhà ở thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia năm 2024. Cụ thể là ở nội dung, có thể giải ngân nguồn kinh phí hỗ trợ nhà ở thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia khi hộ dân chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở hay không.
Sở Tài chính tỉnh Bắc Kạn đã đề nghị UBND các huyện, thành phố rà soát, báo cáo những trường hợp đã làm xong hoặc đang làm nhà ở nhưng không thể giải ngân nguồn kinh phí do các vướng mắc dẫn đến không cấp được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở. Kết quả có 144 hộ dân đã làm xong hoặc đang làm nhà ở nhưng chưa được hỗ trợ kinh phí, thuộc 3 huyện: Pác Nặm, Na Rì, Ngân Sơn. Nguyên nhân chủ yếu do thửa đất của hộ dân đang sinh sống nằm trong quy hoạch 3 loại rừng hoặc các quy hoạch khác; chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chỉ có giấy xác nhận của chính quyền địa phương về mảnh đất đó người dân đã sinh sống, ổn định lâu dài, không có tranh chấp. Đồng thời, các thửa đất do ông cha để lại hoặc nhận chuyển nhượng từ lâu nhưng chưa thực hiện các thủ tục theo quy định; một số hộ dân khó khăn về kinh phí thực hiện thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở.
Để thống nhất và có cơ sở tham mưu UBND tỉnh Bắc Kạn tháo gỡ vướng mắc này, ngày 19/11, Sở Tài chính tỉnh đã họp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Ban Dân tộc tỉnh, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Xây dựng, Sở Kế hoạch và Đầu tư... Ngày 2/12, UBND tỉnh Bắc Kạn đã ban hành văn bản về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia. Trong đó nêu rõ, đối với các trường hợp đã và đang làm nhà đến nay đã hoàn thành chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do các nguyên nhân qua rà soát nói trên thì được phép giải ngân nguồn kinh phí trong năm 2024. UBND các huyện, thành phố khẩn trương thực hiện thủ tục về đất đai theo quy định, tuy nhiên có thể thực hiện sau thời điểm giải ngân, nếu vẫn còn trường hợp khó thì tiếp tục báo cáo UBND tỉnh để tìm cách tháo gỡ.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với UBND các huyện, thành phố rà soát, cập nhật hiện trạng 3 loại rừng và tiến hành rà soát đối với những hộ dân thuộc đối tượng của 3 chương trình mục tiêu quốc gia thì cập nhập loại bỏ diện tích mà hộ dân đang làm nhà ra khỏi quy hoạch 3 loại rừng, để cấp quyền sử dụng đất ở cho người dân. Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn UBND các huyện, thành phố thực hiện các thủ tục về đất đai khi thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở thuộc chương trình mục tiêu quốc đảm bảo theo đúng quy định... Đến nay, các huyện đã giải ngân cho 144 hộ dân nói trên.
Sở Tài chính cũng tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành nghị quyết về miễn giảm, miễn toàn bộ phí, lệ phí đối với các đối tượng thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia. Cụ thể hộ nghèo, hộ cận nghèo, người có công với cách mạng không phải đóng các khoản phí, lệ phí khi làm thủ tục cấp quyền sử dụng đất ở. Về kinh phí đo đạc để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân này, Sở Tài nguyên và Môi trường cũng tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh sử dụng ngân sách địa phương, người dân không phải đóng góp. Các nội dung này đều đã được HĐND tỉnh thông qua tại kỳ họp thứ 24 vừa qua.
Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Bắc Kạn Đỗ Thị Hiền thông tin, từ tháng 1-11/2024, từ nhiều nguồn lực, tỉnh đã hỗ trợ trên 1.800 hộ dân với tổng kinh phí gần 88 tỷ đồng để xóa nhà tạm, nhà dột nát. Trong đó, từ Dự án 5 (Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025) và Dự án 1 (Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025) đã hỗ trợ nhà ở cho 940 hộ nghèo, hộ cận nghèo. Với mức hỗ trợ xây mới 60 triệu đồng/hộ, sửa chữa 30 triệu đồng/hộ, năm 2025, tỉnh Bắc Kạn sẽ hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát cho trên 3.100 hộ nghèo, hộ cận nghèo, người có công với cách mạng, với tổng kinh phí trên 152 tỷ đồng.
Hiện nay, tỉnh còn hơn 3.000 nhà tạm, nhà dột nát, trong năm 2025, tỉnh quyết tâm hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát. Việc tháo gỡ vướng mắc thủ tục đất đai, Chính phủ đã có chủ trương chung đối với những mảnh đất địa phương xác định không có tranh chấp được hỗ trợ bình thường. Về nguồn lực tỉnh không thiếu, vấn đề là tổ chức thực hiện và sự vào cuộc, đồng lòng của người dân cũng như chính quyền các cấp, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn Hoàng Thu Trang khẳng định.