Cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (hay còn gọi là sổ đỏ) lần đầu là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2013 mà Chính phủ giao cho Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì thực hiện. Xung quanh vấn đề này, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Quang đã trả lời trong chương trình “Dân hỏi, Bộ trưởng trả lời”, trên VTV1, Cổng thông tin điện tử Chính phủ, Thông tấn xã Việt Nam và một số cơ quan truyền thông khác.
Đã cấp được 39 triệu giấy chứng nhận
Theo Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang trong 2 năm qua, việc thực hiện Nghị quyết 30 của Quốc hội về cấp giấy chứng nhận (GCN) lần đầu cho người dân đã có chuyển biến tích cực. Đến nay, cả nước cấp 39 triệu GCN lần đầu, đạt gần 90% diện tích đất cần phải cấp GCN.
“Đây là kết quả đáng phấn khởi, trong đó có nỗ lực lớn của các địa phương. Dù còn nhiều thách thức về nhân lực và tài chính nhưng nhiều địa phương đã vượt lên khó khăn. Đến nay, đã có 39 tỉnh, thành phố hoàn thành cơ bản cấp GCN (đạt trên 85% tổng diện tích các loại đất cần cấp). Trong đó, có nhiều tỉnh, thành phố đạt trên 90% như: TP Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Bắc Giang, Nghệ An, Bà Rịa - Vũng Tàu. Tỉnh Tuyên Quang có cách làm sáng tạo là huy động lực lượng thanh niên, học sinh tham gia đo đạc, do thiếu máy đo và kinh phí hạn hẹp. Hay như TP Hà Nội đã dành khoản kinh phí 180 tỷ đồng để phục vụ việc cấp GCN”, Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cho biết.
Thời gian qua, mặc dù kinh phí, ngân sách khó khăn nhưng Chính phủ cũng đã dành trên 1.000 tỷ đồng giúp các tỉnh thực hiện công tác đo, vẽ hồ sơ địa chính. Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), Bộ Tài chính, Tư pháp, Văn phòng Chính phủ cũng đã tích cực hỗ trợ, hướng dẫn các địa phương giải quyết khó khăn, vướng mắc nhằm đẩy nhanh tiến độ cấp GCN. Tuy nhiên, hiện nay, vẫn còn 24 tỉnh, thành phố chưa hoàn thành chỉ tiêu cơ bản (đạt dưới 85% diện tích đất cần cấp), trong khi chỉ hơn 1 tháng nữa để các tỉnh hoàn thành việc cấp GCN lần đầu.
Nhiều người dân không nhận
Theo Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang, có 4 nguyên nhân chính dẫn đến việc chậm tiến độ cấp GCN tại các địa phương. Một là, một số địa phương triển khai chưa quyết liệt, chưa coi công tác này là một trong những nhiệm vụ trọng tâm năm 2012 - 2013 của địa phương. Đặc biệt, Sở TN&MT các địa phương chưa tham mưu đắc lực cho lãnh đạo tỉnh trong tổ chức thực hiện mục tiêu đề ra. Hai là, văn phòng đăng ký tại nhiều địa phương còn rất thiếu cán bộ chuyên môn, phương tiện kỹ thuật và các điều kiện làm việc cần thiết khác cho việc thực hiện nhiệm vụ, nhất là các huyện miền núi, trung du và đồng bằng Bắc Bộ. Ba là, điều kiện phục vụ công việc, kinh phí để thực hiện đo đạc eo hẹp. Bốn là, thủ tục cấp GCN ở một số địa phương vẫn còn phức tạp, chưa đúng quy định; thời gian thực hiện thủ tục nhiều trường hợp còn kéo dài.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang, để đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ cấp GCN lần đầu theo đúng tinh thần Nghị quyết của Quốc hội thì tới đây Bộ TN&MT sẽ tiếp tục hỗ trợ các địa phương tăng cường nhân lực, trang thiết bị và các điều kiện làm việc cho các văn phòng đăng ký; dành tối thiểu 10% tiền thu từ đất để đầu tư đủ kinh phí cho đo đạc lập, chỉnh lý bản đồ địa chính, cấp GCN, xây dựng hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai. Hoàn thành sửa đổi các quy định liên quan đến thu tiền sử dụng đất và lệ phí trước bạ khi cấp GCN lần đầu để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc hiện nay. Đặc biệt, tìm giải pháp tháo gỡ đối với tình trạng còn tồn nhiều GCN đã cấp, song người có đất không đến nhận do điều kiện kinh tế khó khăn (hiện có tới hơn 6.000 trường hợp người dân không nhận GCN).
“Bên cạnh sự nỗ lực của các cơ quan chức năng, các địa phương cũng cần dành thời gian, nguồn lực để chỉ đạo, đảm bảo người dân được cấp GCN lần đầu theo đúng quy định”, Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang nhấn mạnh.
Trọng Thủy