Mỗi khi vào mùa mưa lũ, người dân có ruộng nằm dọc các bờ sông, suối ở nhiều địa phương của tỉnh Bắc Kạn phấp phỏng trong nỗi lo sạt lở.
Huyện Bạch Thông có nhiều diện tích đất ruộng nằm trong vùng có nguy cơ sạt lở. Những năm trước, vào mùa mưa, nhiều diện tích đất ruộng đã bị vùi lấp, bờ ruộng bị sạt lở. Ông Đàm Mạnh Cường, Chủ tịch UBND xã Quân Bình (huyện Bạch Thông) cho biết: “Do huyện chưa bố trí được kinh phí, nên chưa thể xây kè chống xói lở. Nhiều diện tích đất ruộng của người dân vẫn nằm trong khu vực sạt lở cao khi mùa mưa bão đến, có hơn 2 ha đất đã bị vùi lấp, xói lở không thể canh tác và hơn 80 ha đất nằm trong vùng có nguy cơ sạt lở ở cánh đồng Nà Cầu, Nà Vắt, Nà Kè, Nà Lẹng”.
Dòng chảy của những con sông bị thay đổi. |
Gia đình ông Hà Anh Tuấn, ở thôn Nà Lẹng, xã Quân Bình, là hộ bị mất nhiều ruộng nhất trong thôn vì sạt lở. Gia đình ông phải thuê máy xúc về để đắp bờ ruộng cao lên cho đất, cát khỏi tràn vào ruộng. Mỗi khi vào mùa mưa lũ, nước lại "ăn" vào bờ ruộng của người dân và dần dần làm thay đổi dòng chảy. Nếu không được xây bờ kè sớm thì những diện tích đất ruộng của người dân ở gần bờ sông sẽ bị xói lở hết.
Cũng như người dân xã Quân Bình, người dân xã Nguyên Phúc (Bạch Thông) có ruộng nằm cạnh bờ sông, cũng đang lo lắng ruộng canh tác của họ có nguy cơ bị vùi lấp do sạt lở. Những mảnh ruộng canh tác 2 vụ lúa của một số hộ dân thôn Pác Thiên, xã Nguyên Phúc trước đây, nay chỉ còn là những bãi đất đá bỏ hoang, không thể canh tác. Người dân cho biết, do ruộng nằm sát bờ sông nên trận lũ tháng 5/2013 đã vùi lấp toàn bộ diện tích ruộng (khoảng hơn 3,6 ha) của các hộ dân. Hiện nay, diện tích này chỉ còn là bãi đất đá ngổn ngang, cỏ dại mọc um tùm.
Nếu không có phương án chống sạt lở, diện tích đất sản xuất sẽ bị mất dần theo từng năm. |
Đi dọc theo bờ các con sông Vi Hương, Lục Bình chảy qua huyện Bạch Thông, chúng tôi nhận thấy có rất nhiều điểm bị sạt lở, có điểm sạt vào một nửa ruộng của người dân. Dòng sông chảy xiết "ăn" sâu vào bờ ruộng tạo thành những vết nứt lớn, mỗi ngày lở một ít và chỉ cần có một cơn mưa lớn sẽ mang toàn bộ đất ruộng xuống sông, đất đá và cây cối sẽ tràn cả vào ruộng.
Để khắc phục tình trạng này, một số nơi ở huyện Bạch Thông đã xây dựng bờ kè như ở cánh đồng Nà Mòn với chiều dài hơn 300 m, Nà Pò hơn 400 m. Tuy nhiên, do xây kè không đồng bộ, nên chỉ khắc phục được tạm thời.
Việc xây dựng kè chống xói lở cho những cánh đồng ở hai bên bờ sông là rất cần thiết để hạn chế thiệt hại do thiên tai gây ra đối với người dân ở nhiều địa phương trên địa bàn ở tỉnh Bắc Kạn. Nhưng do kinh phí để xây bờ kè quá lớn nên người dân không thể thực hiện được. Các cấp, các ngành chức năng cần sớm có giải pháp để bảo vệ đất sản xuất, hạn chế tình trạng mất đất sản xuất, để người dân yên tâm canh tác.