Trong hai ngày 14 - 15/9, tại thành phố Tô Châu, Trung Quốc, đã diễn ra các cuộc họp lần thứ 6 Quan chức Cao cấp (SOM) ASEAN - Trung Quốc và cuộc họp lần thứ 9 Nhóm Công tác chung ASEAN - Trung Quốc về triển khai Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).
Đáng chú ý tại cuộc họp lần này, ngoài việc định kỳ kiểm điểm và thúc đẩy thực hiện DOC, hai bên tiến hành tham vấn chính thức lần đầu tiên ở cấp SOM về việc xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Về triển khai thực hiện DOC, hội nghị nhất trí tiếp tục tăng cường tham vấn giữa hai bên và đã thông qua Kế hoạch công tác thực hiện DOC cho năm 2013 - 2014 với dự kiến về lịch họp cấp SOM và Nhóm Công tác chung, cũng như các đề xuất hợp tác trong khuôn khổ DOC như nghiên cứu thiết lập đường dây nóng, tổ chức các hội thảo về tìm kiếm và cứu nạn, bảo an toàn hàng hải và thông tin trên biển, khoa học và công nghệ biển, bảo vệ nguồn sinh thái ở Biển Đông...
Trao đổi về COC, ASEAN và Trung Quốc hoan nghênh, đánh giá cao việc hai bên lần đầu tiên tiến hành tham vấn chính thức về COC. Hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Đông; cho rằng trong bối cảnh tình hình Biển Đông còn diễn biến phức tạp, càng cần thiết phải xây dựng được COC, đi đôi với việc tăng cường hơn nữa xây dựng lòng tin và môi trường thuận lợi cho việc giải quyết hòa bình các tranh chấp ở Biển Đông. Trên tinh thần đó, hai bên đã đạt được nhất trí bước đầu về những bước đi sắp tới cho việc xây dựng COC.
Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Vinh ủng hộ quan điểm chung của ASEAN trong việc cần sớm có COC mang tính ràng buộc và quy định tổng thể các quy tắc, hành vi ứng xử của các bên nhằm bảo đảm hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải, ngăn ngừa và quản lý xung đột, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước LHQ về Luật Biển 1982. Thứ trưởng cho rằng làm tốt điều này sẽ vừa đóng góp vào việc tăng cường hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc, vừa tích cực góp phần bảo đảm hòa bình, ổn định và phát triển chung ở Biển Đông cũng như khu vực nói chung.
TTG