Mở ra giai đoạn hợp tác mới cho quan hệ song phương Việt Nam - Jordan

Nhân dịp này, phóng viên TTXVN tại Trung Đông - Bắc Phi đã phỏng vấn Đại sứ Nguyễn Thanh Diệp - Đại sứ Việt Nam tại Các Tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE) kiêm nhiệm tại Jordan - về chuyến thăm này.

Đại sứ đánh giá như thế nào về ý nghĩa chuyến thăm Việt Nam lần đầu tiên trong lịch sử của Quốc vương Jordan, đặc biệt khi năm nay đánh dấu kỷ niệm 45 năm quan hệ ngoại giao giữa hai nước? Qua các cuộc tiếp xúc trước đây, Quốc vương Jordan chia sẻ cảm nhận như thế nào về đất nước và con người Việt Nam?

Diễn ra trong bối cảnh kỷ niệm 45 năm quan hệ ngoại giao giữa hai nước (9/8/1980 - 9/8/2025), chuyến thăm của Quốc vương Jordan Abdullah II Ibn Al Hussein đến Việt Nam có ý nghĩa rất quan trọng. Đây là chuyến thăm đầu tiên của người đứng đầu Vương quốc Jordan đến Việt Nam và là trao đổi đoàn cấp Người đứng đầu Nhà nước/Chính phủ đầu tiên giữa hai nước kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao. Đây cũng là chuyến thăm đầu tiên của một người đứng đầu Nhà nước Trung Đông đến thăm Việt Nam sau 9 năm. Chuyến thăm đánh dấu cột mốc lịch sử trong quan hệ hai nước, mở ra giai đoạn hợp tác mới, tạo tiền đề cho thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực hai bên cùng quan tâm.

Qua các cuộc tiếp xúc với Lãnh đạo Việt Nam trước đây, Quốc vương Jordan bày tỏ ấn tượng rất tích cực về đất nước và con người Việt Nam; ca ngợi nhân dân Việt Nam cần cù, chịu khó, ngưỡng mộ những thành tựu phát triển kinh tế - xã hội cũng như sự vươn lên mạnh mẽ của Việt Nam. Quốc vương Jordan mong muốn tăng cường hợp tác giữa hai nước, cả về chính trị, kinh tế và xã hội. Quốc vương nhấn mạnh “có tình cảm đặc biệt với Việt Nam và mong muốn thăm Việt Nam trong thời gian sớm nhất”.

Dự kiến Quốc vương Jordan sẽ có những hoạt động gì đặc biệt trong chuyến thăm sắp tới? Đại sứ kỳ vọng gì vào chuyến thăm lịch sử đối với quan hệ song phương?

Dự kiến Quốc vương Jordan sẽ hội đàm với Chủ tịch nước Lương Cường, chứng kiến lễ ký các văn kiện; hội kiến các lãnh đạo chủ chốt của Việt Nam; phát biểu tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam – Jordan, dự Trao đổi bàn tròn doanh nghiệp dệt may; đặt hoa tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ và vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Tôi kỳ vọng qua chuyến thăm này, quan hệ hai nước sẽ tạo đột phá trên mọi lĩnh vực trong thời gian tới. Về chính trị - ngoại giao, hai nước sẽ tăng cường trao đổi đoàn các cấp, nhất là đoàn cấp cao; tiếp tục phối hợp chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn và tổ chức quốc tế. Về kinh tế - thương mại - đầu tư, hai bên sẽ thúc đẩy kim ngạch thương mại đạt 500 triệu USD đến năm 2030 và 1 tỷ USD đến năm 2035. Ngoài ra, hai bên cũng sẽ tăng cường hợp tác về an ninh lương thực, thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực Halal, trong đó có khâu đào tạo nhân lực, sản xuất, chế biến, đóng gói, phân phối và công nhận lẫn nhau về chứng chỉ Halal. Bên cạnh đó, tăng cường hợp tác giáo dục - đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI), chuyển đổi số và năng lượng xanh cũng sẽ được thúc đẩy, bên cạnh việc đẩy mạnh xúc tiến và quảng bá du lịch vốn là những lĩnh vực hợp tác tiềm năng với cả hai bên.

Đại sứ có thể chia sẻ những hợp tác song phương nổi bật thời gian qua, cũng như những lĩnh vực tiềm năng và thế mạnh mà Việt Nam và Jordan cần chú trọng trong giai đoạn tới?

Trong thời gian qua, hai nước đã phối hợp chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn và tổ chức quốc tế. Kim ngạch thương mại năm 2024 đạt xấp xỉ 190 triệu USD, trong đó Việt Nam xuất hơn 95% (gần 181 triệu USD), chủ yếu là các mặt hàng nông sản và thủy sản, sản phẩm điện tử và hàng tiêu dùng. Về đầu tư, tính đến hết tháng 9/2025, Jordan có 5 dự án đầu tư tại Việt Nam còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư đăng ký 1 triệu USD, đứng thứ 108 trên 153 quốc gia và lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam.

Trong thời gian tới, hai bên cần tăng cường trao đổi đoàn các cấp, nhất là đoàn cấp cao; tiếp tục phối hợp chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn, tổ chức quốc tế; tăng cường hợp tác trong lĩnh vực an ninh lương thực, thúc đẩy hợp tác về Halal, giáo dục - đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đồng thời đẩy mạnh xúc tiến và quảng bá du lịch.

Đại sứ có lời khuyên gì cho các doanh nghiệp Việt Nam đang mong muốn tiếp cận, hợp tác với thị trường Jordan nói riêng và thị trường Trung Đông nói chung?

Jordan nói riêng và thị trường Trung Đông nói chung là khu vực tiềm năng đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Để làm ăn hiệu quả tại khu vực này, trước hết doanh nghiệp cần tìm hiểu kỹ văn hoá Hồi giáo và tập tục kinh doanh sở tại (các nước Trung Đông coi trọng tôn giáo, phong tục và văn hoá Hồi giáo nên doanh nghiệp cần tránh những sản phẩm, hình ảnh hay cách giao tiếp có tính nhạy cảm về tôn giáo, đồng thời phải chú trọng quan hệ cá nhân và độ tin cậy).

Ngoài ra, các doanh nghiệp Việt Nam cũng cần tăng cường hiện diện, xúc tiến, quảng bá sản phẩm và tham gia các hội chợ chuyên ngành lớn tại Dubai của UAE, Riyadh của Saudi Arabia, Doha của Qatar… như Gulfood, Arab Health, Big 5, ADIPEC để tìm đối tác.

Để tạo lợi thế cạnh tranh, các doanh nghiệp nên ưu tiên đầu tư vào ngành phù hợp với nhu cầu khu vực và những lĩnh vực có tiềm năng như nông sản, thực phẩm, sản xuất Halal, thủy sản, vật liệu xây dựng, hàng tiêu dùng, dệt may, năng lượng tái tạo, logistics, công nghệ thông tin và lao động có tay nghề. Các doanh nghiệp cũng cần quản lý tốt rủi ro và thanh toán, tránh giao dịch qua trung gian không rõ ràng, kiểm tra kỹ uy tín đối tác trước khi triển khai hợp tác.

Đại sứ có những ấn tượng và kỷ niệm đặc biệt gì với Jordan, nơi hội tụ nhiều kỳ quan và những di tích cổ đại?

Tôi rất ấn tượng với Petra, một di sản văn hóa thế giới và là “một trong những tài sản văn hóa quý giá nhất của nhân loại”. Năm 2007, Petra được bình chọn là một trong 7 kỳ quan mới của thế giới. Petra cũng từng là bối cảnh của nhiều bộ phim nổi tiếng như Indiana Jones and the Last Crusade, The Mummy Returns và Transformers: Revenge of the Fallen.

Petra được gọi là “The Rose City” - thành phố Hồng - vì các vách đá sa thạch nơi đây có màu hồng rực rỡ thay đổi theo ánh sáng Mặt Trời. Petra được xây dựng hơn 2.000 năm trước bởi người Nabataean, một dân tộc Arập cổ đại nổi tiếng về kỹ năng điêu khắc đá và kiểm soát các tuyến thương mại về hương liệu, tơ lụa nối liền Arập, Ai Cập và Địa Trung Hải. Petra không chỉ là một thành phố mà còn là một kỳ công được tạc hoàn toàn vào núi đá.

Tại Petra, tôi vô cùng ấn tượng về  Al-Khazneh (“The Treasury” - kho báu) - công trình nổi tiếng nhất của Petra, cao khoảng 40m và được chạm khắc tinh xảo trực tiếp trên vách đá hồng. Ngoài “The Treasury”, Petra còn có The Monastery (Ad-Deir) - công trình hùng vĩ nhất, nằm trên cao và phải leo hơn 800 bậc đá mới có thể tới nơi. Petra cũng có cả Roman Theater, nhà hát kiểu La Mã có sức chứa khoảng 3.000 người; Royal Tombs, quần thể lăng mộ hoàng gia Nabataean; hệ thống dẫn nước ngầm và bể chứa nước tinh vi, minh chứng cho trình độ kỹ thuật vượt thời đại.

Petra không chỉ là một điểm đến du lịch mà còn là biểu tượng của bản sắc Jordan, thể hiện sự giao thoa giữa thiên nhiên, sáng tạo và lịch sử hàng nghìn năm. Petra là minh chứng sống động cho tài năng và trí tuệ của con người cổ đại, là niềm tự hào của người Jordan và là biểu tượng của lòng kiên cường, sáng tạo và hòa bình, những giá trị mà đất nước này vẫn đang theo đuổi thời gian qua.

Trân trọng cảm ơn Đại sứ!