Để là một phần trong "tấm lá chắn" phòng, chống dịch COVID-19, mỗi người dân ngoài việc thực hiện nghiêm túc Thông điệp 5K của Bộ Y tế thì cần cảnh giác, không lan truyền thông tin xấu, độc, sát cánh cùng các lực lượng để Việt Nam có thể tiếp tục khống chế đại dịch một lần nữa.
Tin giả nhanh chóng bị phát hiện, xử lý
2 Fanpage: “Hải Phòng” (Page.HaiPhong) và “An Lão 24h” đã đăng tải thông tin có nội dung sai sự thật về tình hình, diễn biến dịch bệnh COVID-19. Ảnh: TTXVN phát
Những ngày qua, liên tiếp các đối tượng đưa thông tin giả, thông tin sai sự thật đã bị các cơ quan chức năng xử lý nghiêm, đúng người, đúng tội. Điển hình, ngày 10/5, Công an thành phố Hà Nội đã phối hợp Sở Thông tin và Truyền thông (Hà Nội) phạt 12,5 triệu đồng và yêu cầu gỡ bài viết đối với anh T.V.D. (sinh năm 1982, trú tại quận Hoàng Mai, Hà Nội) vì hành vi sử dụng tài khoản Facebook có tên "Hà Nội phố" để đăng tin "Hà Nội phố thông thoáng trong ngày đầu phong tỏa" kèm 1 video về trải nghiệm đường phố Hà Nội ngày 4/5/2021.
Ngày 7/5, Phòng An ninh mạng và Phòng Chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an Nghệ An) đã phạt hai trường hợp đăng tải thông tin sai sự thật về dịch COVID-19 trên trang Facebook cá nhân. Đó là ông P.Đ.L. (sinh năm 1950, trú xã Nghi Phú, thành phố Vinh) và chị N.T.H. (sinh năm 1987, trú ở phường Hưng Bình, thành phố Vinh). Theo đó, chiều 6/5, ông L. và chị H. đã đăng tải trên trang Facebook cá nhân hình ảnh phiếu trả lời kết quả xét nghiệm của Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tỉnh Nghệ An đã bị chỉnh sửa. Thông tin thất thiệt này nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội, gây hoang mang dư luận.
Ngày 6/5, Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Thừa Thiên – Huế phối hợp với Phòng nghiệp vụ Công an tỉnh đã xử phạt quản trị fanpage Thừa Thiên - Huế là Lê Quang H. (27 tuổi, trú ở thành phố Huế) 5 triệu đồng về hành vi đăng thông tin các ca lây nhiễm SARS-CoV-2 không có địa điểm, địa chỉ cụ thể, rõ ràng gây hoang mang cho cộng đồng...
Đây không phải là lần đầu tiên tin giả về dịch COVID-19 xuất hiện tràn lan. Theo thống kê của Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông), năm 2020, các lực lượng chức năng đã xử lý hơn 1.000 trường hợp vi phạm trên mạng xã hội về đưa tin sai, bịa đặt về tình hình dịch COVID-19 ở Việt Nam.
Từ khi dịch COVID-19 bùng phát trở lại tại Việt Nam, hàng chục đối tượng đã bị các lực lượng chức năng triệu tập, xử phạt hành chính do hành vi lợi dụng dịch bệnh để công kích, bêu xấu các tổ chức, cá nhân; phục vụ mục đích câu like để bán hàng online... Cùng với hệ thống chính trị cả nước nỗ lực khoanh vùng dập dịch, ngành công nghệ thông tin cũng nỗ lực phát hiện, ngăn chặn các thông tin sai sự thật, tin không chính xác. Cuộc chiến chống tin giả, tin xấu độc ngày càng được tiếp thêm sức mạnh bởi các giải pháp công nghệ mới. Chỉ trong vài ngày, các đối tượng tung tin sai lệch, bịa đặt về dịch COVID-19 đều nhanh chóng bị lật tẩy và xử phạt thích đáng.
Tỉnh táo trong việc sàng lọc thông tin
Việt Nam là một trong 10 nước đứng hàng đầu thế giới về số người dùng mạng xã hội, với gần 64 triệu tài khoản Facebook và gần 35 triệu tài khoản Youtube. Với số lượng lớn người sử dụng mạng xã hội như vậy, ngoài những đối tượng cố tình tung tin giả để gây nhiễu loạn xã hội, có không ít những người vô tình chia sẻ thông tin giả, tin sai sự thật.
Lực lượng chức năng lấy lời khai của đối tượng có Fanpage mang nội dung sai sự thật về tình hình, diễn biến dịch bệnh COVID-19. Ảnh: TTXVN phát
Để phòng trách thông tin giả, Trung tâm Xử lý tin giả Việt Nam khuyến cáo người dân cần chú ý, kiểm tra kỹ các yếu tố: xem xét nguồn tin (kiểm tra nhanh website đang theo dõi để xem thông tin liên hệ có rõ ràng không); thông tin minh họa (kiểm tra thông tin minh họa, hình ảnh, đường liên kết để xem thông tin có thực sự hữu ích hay vì mục đích nào khác); bẫy định kiến (cân nhắc xem có đang thiên vị hay định kiến với đối tượng nào không); tin tức hay trò đùa (hãy tỉnh táo phân biệt được đâu là tin thật, đâu là trò đùa của cư dân mạng); kiểm tra tác giả (kiểm tra nhanh xem tác giả bài viết có đáng tin cậy ko); kiểm tra thời gian (cẩn thận với các tin tức cũ bị đăng lại, chưa chắc chúng có liên quan đến sự việc hiện tại); đoc toàn bộ (tiêu đề có thể được giật tít để thu hút người đọc); hỏi ý kiến chuyên gia (tham khảo ý kiến chuyên gia hoặc các nguồn đáng tin cậy).
Theo đó, người dân cần kiểm chứng nguồn tin, xem thông tin đó đến từ nguồn nào, nếu đến từ một người lạ, thông tin không rõ ràng cần cảnh giác. Khi phát hiện tin giả, người dân cần thông báo về Trung tâm Xử lý tin giả Việt Nam thông qua website: http://tingia.gov.vn; email: online.abei@mic.gov.vn; số điện thoại 18008108.
Hiện nay, tình hình dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp, các cơ quan chức năng cũng lưu ý người dân bên cạnh việc bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình, cần bình tĩnh, tỉnh táo trong việc sàng lọc thông tin, tự trang bị kiến thức về pháp luật, xã hội và nhận diện rõ các thông tin xuyên tạc, giả mạo.
Bên cạnh đó, người dân cần lựa chọn thông tin đăng tải, chia sẻ từ những trang mạng xã hội, nên tiếp cận các luồng thông tin chính thống; không tham gia đăng tải, chia sẻ, bình luận thông tin sai sự thật, hình ảnh phản cảm, trái với thuần phong mỹ tục,văn hóa của dân tộc hoặc bôi nhọ, xúc phạm danh dự của tổ chức, cá nhân; thông tin trái với quan điểm của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, hoạt động vi phạm pháp luật hoặc thông tin chưa rõ nguồn gốc, chưa xác định được tính chính xác của thông tin; đẩy mạnh thông tin tích cực, có ý nghĩa trong cuộc sống; đồng thời đấu tranh, phê phán lên án hành vi sai trái vi phạm trên mạng xã hội...
Mỗi người dân là một phần quan trọng để một lần nữa khống chế thành công đại dịch COVID-19. Mỗi người cần nói "không" với tin giả, tin sai sự thật, trở thành một phần của "lá chắn" trước những luồng thông tin độc hại, chung sức, đồng lòng cùng các cơ quan chức năng sớm đẩy lùi dịch bệnh.