Giữa chiến trường Donbas khốc liệt, việc thiếu xe vận tải, UAV trinh sát và nhân lực đã qua huấn luyện đang khiến nhiều đơn vị Ukraine tê liệt, bất chấp viện trợ vũ khí tối tân từ phương Tây (trong ảnh: Quân nhân Ukraine nã pháo tự hành 2S7 Pion tại vùng Donetsk về phía mặt trận Nga). Ảnh: Reuters/TTXVN
Theo báo Kyiv Independent (Ukraine), trong khi chính phủ Ukraine và phương Tây tiếp tục bàn luận về khả năng cung cấp các loại vũ khí uy tín, tầm xa như tên lửa Tomahawk, các binh sĩ và chỉ huy của Ukraine tại tiền tuyến lại đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng cấp bách hơn nhiều: thiếu hụt trầm trọng các nguồn lực cơ bản như phương tiện, thiết bị bay không người lái (UAV) và nhân lực. Những thiếu hụt này đang làm tê liệt khả năng ngăn chặn các cuộc tấn công không ngừng nghỉ của Nga.
Cuộc chiến phương tiện và vùng nguy hiểm mở rộng
Tình trạng thiếu phương tiện đang gây gián đoạn đáng kể khả năng chiến đấu và hậu cần của các đơn vị Ukraine.
Ihor, một chỉ huy đại đội thuộc Lữ đoàn Thủy quân Lục chiến số 36, đóng quân ở phía Đông tỉnh Donetsk, mô tả chiến thuật của Nga: "UAV đầu tiên sẽ chặn một chiếc ô tô, sau đó một hoặc hai UAV góc nhìn thứ nhất (FPV) sẽ tấn công". Viên chỉ huy trên kể về việc chiếc xe của mình bị 3 UAV FPV của Nga tấn công liên tiếp cho đến khi xe không thể cơ động.
Ông Ihor cho biết đại đội bộ binh của mình (thường có khoảng 50-70 người ở giai đoạn này của cuộc chiến) hiện chỉ còn hai xe hoạt động, sau khi ba xe khác bị vô hiệu hóa do UAV tấn công hoặc do đường xá nguy hiểm ở miền Đông Ukraine.
Về tầm quan trọng của phương tiện, các đơn vị Ukraine dựa vào xe ô tô dân sự để đưa quân ra tiền tuyến nhờ tốc độ và tính cơ động, giúp di chuyển trong phạm vi ngắn.
Tuy nhiên, vấn đề hư hỏng và hậu cần đang đặt ra thách thức: Xe nhanh chóng bị hư hỏng hoặc xuống cấp do đường sá kém ở Donbass. Binh lính thường phải tự bỏ tiền túi ra sửa chữa vì việc gây quỹ từ thiện đang mất nhiều thời gian hơn do công chúng quyên góp ít hơn khi chiến sự kéo dài.
Về nhu cầu thực tế: Theo ông Ihor, một đơn vị lý tưởng cần 5 xe hoạt động để đảm bảo luôn có xe hỗ trợ khi một xe bị hỏng. Ông nói: "Một chiếc xe chỉ có thể sử dụng được một tháng. Chỉ một hoặc hai tuần là xe sẽ biến mất".
Vladyslav Urubkov, Giám đốc mua sắm tại quỹ từ thiện Come Back Alive, cho biết một đại đội bộ binh thường chỉ có một chiếc xe để thực hiện các nhiệm vụ vận chuyển nhân sự, thực phẩm và vũ khí, mặc dù các hoạt động này thường cần phải diễn ra đồng thời. Ông Urubkov nhấn mạnh: "khi nói đến phương tiện, đó thực sự là vấn đề sống còn".
Với việc Nga liên tục đẩy mạnh chương trình UAV và triển khai các loại FPV có phạm vi hoạt động lên đến khoảng 20 km, "vùng xám" (khu vực nguy hiểm) đã mở rộng tới 5 km tính từ mặt trận, làm tê liệt đáng kể hoạt động hậu cần của Ukraine.
Khủng hoảng UAV và sự mất cân bằng cung cấp
UAV bị mất liên tục do bị bắn hạ hoặc do chiến tranh điện tử, khiến quân đội Ukraine thường xuyên thiếu hụt và phải tổ chức gây quỹ để thay thế.
Illia, chỉ huy của một trung đội chống UAV thuộc Lữ đoàn Dù 80 (tỉnh Sumy), nhấn mạnh rằng đơn vị thiếu "mọi thứ", từ UAV đến nhân lực. Illia cho biết: "Tình hình cung cấp [từ bộ chỉ huy quân sự] hiện rất tệ", ám chỉ chính phủ "không quan tâm" đến việc giảm bớt tình trạng thâm hụt nghiêm trọng và nhấn mạnh; "Chúng tôi phải tự mua gần như mọi thứ".
Đơn vị của ông thiếu UAV trinh sát cần thiết để quan sát xa hơn 5 km, khiến họ không thể phá vỡ hậu cần của Nga. Illia nói rằng đơn vị cần số lượng UAV gấp 10 lần số được cung cấp.
Theo Dmytro Zhmaylo, đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành Trung tâm An ninh và Hợp tác Ukraine (tổ chức tư vấn có trụ sở tại Kiev), quân đội Ukraine sử dụng khoảng 9.000 UAV mỗi ngày. Ông Zhmaylo nhấn mạnh UAV đặc biệt quan trọng vì các đơn vị bộ binh Ukraine thường "cạn kiệt" nhân lực, đặc biệt là thanh niên, và độ tuổi trung bình của một người lính Ukraine hiện là khoảng 40 tuổi.
Thiếu hụt nhân lực: Vấn đề hàng đầu
Các chuyên gia quân sự Ukraine nhấn mạnh rằng thiếu hụt nhân lực là vấn đề hàng đầu của quân đội Ukraine. Đại tá đã nghỉ hưu và nhà phân tích quân sự Ukraine Serhiy Hrabskyi cho biết lực lượng dự bị được đào tạo bài bản chính là thứ quân đội nước này thiếu nhất.
Nhiều đơn vị – đặc biệt là bộ binh – đang thiếu trầm trọng binh sĩ trong các lữ đoàn dày dạn kinh nghiệm chiến đấu, vốn đã phải chịu tổn thất nặng nề. Binh lính thường được điều động đến các vị trí trong nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng, do thiếu tân binh được huấn luyện bài bản.
Ngược lại, Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang Ukraine Oleksandr Syrskyi thừa nhận rằng quân đội Nga đang huy động quân mỗi tháng, tuyển mộ nhiều người hơn số quân mà họ bị tổn thất trên mặt trận.
Bohdan Daniliv, người đứng đầu bộ phận quân sự tại quỹ từ thiện Serhiy Prytula, cho biết "hoàn toàn không có đủ người". Ông chỉ ra rằng bộ chỉ huy Ukraine vẫn thường xuyên điều tân binh vào các đơn vị mới thành lập thiếu kinh nghiệm chiến trường hoặc về trụ sở thay vì lấp đầy khoảng trống trong các lữ đoàn dày dạn kinh nghiệm chiến đấu.
Ông Daniliv kết luận: "Tôi thậm chí còn có thể nói rằng vấn đề không còn là nhu cầu vật chất nữa. Không có đủ người, không có đủ sự phối hợp phù hợp, không có đủ sự liên kết giữa các đơn vị".