Người phát ngôn Liên hợp quốc Stephane Dujarric. Ảnh: IRNA/TTXVN
Tại cuộc họp báo thường kỳ, người phát ngôn của Tổng Thư ký LHQ, ông Stephane Dujarric, đánh giá đây là “một bước đi tích cực hướng tới việc khôi phục hợp tác đầy đủ theo thỏa thuận thanh sát toàn diện của Iran”, đồng thời kỳ vọng thỏa thuận sẽ sớm được triển khai. Ông nhấn mạnh sự hợp tác đầy đủ của Iran với IAEA là cần thiết để đạt được một khuôn khổ dài hạn bảo đảm chương trình hạt nhân của Iran chỉ phục vụ mục đích hòa bình.
Theo Ngoại trưởng Iran Seyed Abbas Araghchi, Iran và IAEA đã ký thỏa thuận nối lại hợp tác hôm 9/9 tại Cairo (Ai Cập), trong cuộc họp báo chung với Ngoại trưởng Ai Cập Badr Abdelatty và Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi.
Cùng ngày, Ngoại trưởng Araghchi cho biết thỏa thuận trên cũng đã tính đến những quan ngại an ninh của Tehran và thừa nhận quyền lợi chính đáng của nước này.
Phát biểu trên truyền hình nhà nước IRIB sau chuyến thăm Cairo, Ngoại trưởng Araghchi nhấn mạnh: “Điểm quan trọng nhất của thỏa thuận là công nhận những hoàn cảnh mới sau các vụ không kích của Mỹ và Israel, đồng thời xác định việc hợp tác với IAEA sẽ không còn như trước đây mà phải theo một định dạng mới. Tất cả các yêu cầu của Iran đều đã được đưa vào thỏa thuận này”.
Trước đó, Iran đã đình chỉ hợp tác với cơ quan giám sát hạt nhân của LHQ theo một đạo luật được Quốc hội và Hội đồng Hiến pháp thông qua hồi cuối tháng 6, sau các vụ không kích nhằm vào cơ sở hạt nhân và vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân của nước này. Kể từ đó, mọi hoạt động thanh sát của IAEA phải được Hội đồng An ninh quốc gia tối cao Iran (SNSC) phê chuẩn và sẽ chỉ được nối lại khi có bảo đảm an toàn cho các cơ sở hạt nhân cũng như các nhà khoa học Iran.
Theo Ngoại trưởng Iran, thỏa thuận hiện chưa tạo ra bất kỳ quyền tiếp cận mới nào cho IAEA, ngoại trừ Nhà máy điện hạt nhân Bushehr, nơi các thanh sát viên được phép giám sát quá trình thay thế nhiên liệu sau khi được SNSC chấp thuận.
Ông khẳng định việc thỏa thuận có hiệu lực phụ thuộc vào việc không có hành động thù địch nào chống lại Iran, trong đó có cả việc kích hoạt cơ chế tái áp đặt trừng phạt (snapback).