Giánh sinh ở thành phố cổ Nazareth- quê hương thời thơ ấu của Chúa Jesus. Ảnh: Media Line
Nếu như những năm trước, cây thông vẫn nằm trong kho, các sự kiện lớn bị hủy bỏ và du khách thưa vắng, thì mùa Giáng sinh năm 2025 đã đánh dấu sự trở lại rõ nét của lễ hội trên các con phố, mang theo hy vọng phục hồi vai trò trung tâm du lịch Kitô giáo của thành phố này.
Những buổi tối gần ngày Giáng sinh, khu trung tâm Nazareth lại đông đúc. Cây thông Noel cao vút được dựng cạnh nhà thờ, bên dưới là hang đá Giáng sinh. Các gian hàng bán đồ ăn, đồ chơi và sản phẩm thủ công bằng gỗ nối dài khắp các tuyến phố. Đèn trang trí giăng kín trên những con hẻm, quán cà phê tràn ra các bậc thang đầy màu sắc, còn các gia đình dừng chân chụp ảnh cho con trẻ dưới ánh đèn trước khi tiếp tục mua kẹo hay đồ uống nóng.
Nazareth có đa số cư dân là người Arâp, trong đó cộng đồng Kitô hữu sinh sống bên cạnh người Hồi giáo. Trong những năm bình thường, đây là một trong những điểm đến hàng đầu của Israel mỗi dịp Giáng sinh. Ban ngày, các đoàn hành hương quốc tế tham quan nhà thờ và thánh tích; buổi chiều, các gia đình Israel – người Do Thái, Hồi giáo và Kitô giáo – thường lái xe lên thành phố dạo chợ, ngắm trang trí và thưởng thức ẩm thực địa phương. Tuy nhiên, bức tranh đa sắc đó gần như biến mất trong đại dịch COVID-19 và 2 năm đầu của xung đột Gaza, khi việc đi lại và tụ tập đông người bị hạn chế nghiêm ngặt.
Ông Tareq Shihada, Trưởng bộ phận quan hệ công chúng và chương trình của chuỗi khách sạn Golden Crown, chia sẻ: “Năm nay cảm giác hoàn toàn khác, Trong thời gian dài, hầu như không có hoạt động gì. Khách du lịch không đến, người dân ở trong nhà, đường phố vắng tanh”.
Theo ông Shihada, sự thay đổi bắt đầu khi các nhà thờ và tổ chức địa phương quyết định khôi phục các sự kiện Giáng sinh sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực hồi tháng 10. Chính quyền thành phố và Bộ Du lịch Israel sau đó trang trí đèn và treo băng rôn tại các nút giao thông chính và lối vào khu phố cổ. Từ đầu tháng 12, người dân đã cảm nhận rõ Nazareth đang chuẩn bị cho một mùa Giáng sinh rất khác so với 2 năm trước đó.
Thay vì một hội chợ trung tâm duy nhất, các khu chợ và chương trình biểu diễn Giáng sinh năm nay được tổ chức tại nhiều địa điểm trong thành phố. Ở một khu chợ, học sinh các trường địa phương biểu diễn nhạc Giáng sinh, các ca khúc tiếng Arâp và giai điệu quốc tế. Gần đó, các quầy hàng bày bán món ăn truyền thống, đồ uống nóng, trang sức thủ công và đồ trang trí Noel. Phần lớn tiểu thương là người Nazareth hoặc các thị trấn lân cận – những người cho biết họ gần như không có thu nhập từ du lịch trong hai mùa Giáng sinh vừa qua.
Ngoài khu phố cổ, khách sạn Golden Crown đã biến khu sân trong thành một trong những chợ Giáng sinh nhộn nhịp nhất thành phố. Ông Shihada cho biết vào những ngày cao điểm, có tới 3.000 lượt khách ghé qua, với các gia đình từ khắp Israel xếp hàng vào khu sân thượng được trang trí lộng lẫy, mua đồ ăn, quà lưu niệm nhỏ và ngắm ánh đèn trải dài trong thung lũng phía dưới. Với nhiều người, đây trở thành lựa chọn thay thế cho những con phố đông nghịt quanh cây thông lớn ở trung tâm.
Nally Safuri - người tham gia tổ chức một khu chợ Giáng sinh thông qua Hiệp hội Al Mawkeb, cho biết Ban tổ chức hướng tới việc xây dựng khu chợ mang tính cộng đồng hơn là thuần thương mại.
Một ngày trọn vẹn được dành riêng cho trẻ em khuyết tật và có nhu cầu đặc biệt, với các trò chơi và chương trình biểu diễn được điều chỉnh phù hợp. Ông hào hứng nói: “Điều quan trọng với chúng tôi là ai cũng có thể tham gia. Không chỉ là bán được nhiều hơn, mà là cảm nhận thành phố đang sống lại".
Trọng tâm tôn giáo của Nazareth vẫn là Vương cung thánh đường Truyền Tin – nhà thờ Công giáo hiện đại hoàn thành vào thập niên 1960, được xây dựng trên nền các công trình cổ gắn với truyền thống về ngôi nhà của Đức Maria và biến cố Tổng lãnh thiên thần Gabriel truyền tin. Trong tháng 12, dòng người xếp hàng trước lối vào nhà thờ, tham quan các nhà nguyện, tranh ghép do nhiều quốc gia hiến tặng và khu tầng dưới nơi còn lưu giữ dấu tích cổ xưa.
Dù vậy, những người làm du lịch tại đây vẫn thận trọng khi nói về sự phục hồi hoàn toàn. Các đoàn hành hương quốc tế đã bắt đầu quay lại, đặc biệt từ châu Âu và châu Á, nhưng số lượng vẫn còn xa so với thời điểm trước đại dịch và chiến sự Gaza. Phần lớn khách trong mùa này là du khách nội địa – người Israel đến tham quan vài giờ vào buổi chiều hoặc tối, thay vì lưu trú qua đêm. Nhiều cửa hàng trên các tuyến phố chính của Nazareth vẫn đóng cửa hoặc chỉ mở bán theo thời vụ, hy vọng doanh thu tháng 12 có thể giúp bù đắp phần nào những khoản nợ tích lũy suốt hai năm khó khăn.
Tại một thành phố mà tên gọi gắn liền với chương mở đầu của câu chuyện Kitô giáo trên toàn thế giới, sự trở lại dần dần của đời sống công cộng trong mùa Giáng sinh 2025 có thể chưa phải là một cuộc chuyển mình ngoạn mục. Nhưng đó là tín hiệu cho thấy, sau quãng lặng kéo dài, Nazareth đang học cách mở cửa đón du khách trở lại.