Từ tín dụng xanh đến tăng trưởng xanh

Bằng việc cung cấp vốn, phát triển các sản phẩm tài chính xanh và nâng cao nhận thức về phát triển bền vững, ngân hàng không chỉ đóng góp vào việc bảo vệ môi trường mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế bền vững.

Xoay quanh vấn đề này, phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hưng, Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank).

Ông đánh giá ra sao về vai trò của ngân hàng trong hành trình xanh hóa, hướng đến mục tiêu giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050?

Ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong hành trình xanh hóa và đạt mục tiêu giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 của Việt Nam bằng cách cung cấp vốn cho các dự án năng lượng tái tạo, phát triển các sản phẩm tài chính xanh và khuyến khích doanh nghiệp thực hiện các tiêu chuẩn về môi trường. Đồng thời, ngân hàng tổ chức các chương trình đào tạo về tài chính xanh, công khai thông tin minh bạch, tham gia các sáng kiến quốc tế, huy động nguồn vốn nước ngoài; đóng góp vào việc xây dựng và thực hiện các chính sách của nhà nước về phát triển bền vững.

Trong quá trình cấp tín dụng xanh, đâu là những khó khăn, rủi ro ngân hàng đang hoặc có thể gặp phải và cần làm gì để tháo gỡ những khó khăn đó, thưa ông?

Việc đánh giá các dự án xanh đòi hỏi phải có hành lang pháp lý đầy đủ với các tiêu chí rõ ràng để xác định như thế nào là “xanh”. Định nghĩa và tiêu chí để xác định một dự án "xanh" hiện được các tổ chức tín dụng áp dụng chưa rõ ràng và đồng nhất, dẫn đến khó khăn trong quá trình xét duyệt.

Bên cạnh đó, việc thu thập dữ liệu chi tiết và công cụ đánh giá kỹ thuật đặc thù để xác định dự án có thực sự xanh hay không ở các ngân hàng vẫn còn thiếu. Ngoài ra, các quy định và chính sách về môi trường và tài chính xanh có thể thay đổi, tạo ra rủi ro pháp lý cho các dự án đã được cấp tín dụng. Và việc tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế về tài chính xanh tương đối phức tạp và đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng.

Về rủi ro về tài chính và thị trường, các dự án năng lượng tái tạo và bền vững có thể gặp vấn đề về tài chính do chi phí đầu tư ban đầu cao và thời gian hoàn vốn dài. Thị trường năng lượng tái tạo có thể bị ảnh hưởng bởi các biến động giá cả và thay đổi chính sách, làm gia tăng rủi ro cho các dự án xanh. Mặt khác, việc thu hút vốn đầu tư vào dự án xanh có thể gặp khó khăn do thiếu sự tin tưởng từ các nhà đầu tư.

Nhà đầu tư e ngại rủi ro và khả năng hoàn vốn của các dự án này, đặc biệt khi so sánh với các dự án truyền thống. Các dự án xanh thường đòi hỏi chi phí đầu tư ban đầu cao hơn trong khi thời gian hoàn vốn dài hơn so với các dự án thông thường, làm giảm sức hấp dẫn đối với nhà đầu tư.

Trước những khó khăn trên, TPBank cũng đã đưa ra một số giải pháp để khắc phục những vấn đề này. Trong khuôn khổ dự án ESG (môi trường, xã hội và quản trị doanh nghiệp) của TPBank đang triển khai, TPBank đã xây dựng Khung tín dụng xanh tuân thủ theo Nguyên tắc cho vay xanh (Green Loan Principles). Dựa trên chiến lược kinh doanh, TPBank lựa chọn các ngành phù hợp triển khai tín dụng xanh. Với mỗi ngành, TPBank xây dựng các tiêu chí kỹ thuật cụ thể để xác định điều kiện “xanh” của dự án.

TPBank cũng theo dõi chặt chẽ các thay đổi trong chính sách để đảm bảo điều chỉnh kịp thời và thiết lập một bộ phận chuyên trách về tuân thủ pháp luật và các tiêu chuẩn tài chính xanh. Thêm nữa, ngân hàng đã tăng cường hợp tác với các tổ chức tài chính quốc tế để thu hút nguồn vốn và học hỏi kinh nghiệm về tài chính xanh; kêu gọi sự hỗ trợ từ chính phủ và các tổ chức phi chính phủ trong việc phát triển và triển khai các dự án xanh. Ngân hàng cũng tổ chức chương trình đào tạo cho nhân viên về tài chính xanh và các tiêu chuẩn quốc tế liên quan, nâng cao nhận thức của khách hàng và nhà đầu tư về lợi ích của tài chính xanh và dự án bền vững.

Dòng vốn cho vay các dự án xanh thường là vốn trung và dài hạn, xin ông cho biết TPBank có kế hoạch cơ cấu nguồn vốn hoặc mở rộng nguồn vốn như thế nào để đáp ứng nhu cầu vốn cho tăng trưởng xanh?

TPBank đã tiên phong và tích cực góp phần đẩy nhanh việc hiện thực hóa chiến lược tăng trưởng xanh của Việt Nam bằng các chương trình cấp vốn vay với giá ưu đãi, tạo điều kiện để khách hàng bổ sung vốn cho các mục đích đầu tư, kinh doanh, tiêu dùng cũng như tuân thủ định hướng của Ngân hàng Nhà nước trong việc phát triển tín dụng xanh, góp phần bảo vệ môi trường. Điển hình như khoản vay tín dụng xanh kỳ hạn 3 năm giữa TPBank và Quỹ hợp tác khí hậu toàn cầu - The Global Climate Partnership Find (GCPF) trị giá 20 triệu USD vào năm 2019.

Để đáp ứng nhu cầu vốn cho tăng trưởng xanh của khách hàng, TPBank liên tục có kế hoạch mở rộng nguồn vốn vay cho các dự án xanh từ các nguồn vay trung và dài hạn trong và ngoài nước. Đối với các nguồn vốn tín dụng xanh trung dài hạn từ các Định chế tài chính ngước ngoài, TPBank đã chủ động tiếp cận để trao đổi nhằm tìm kiếm các nguồn vốn vay ưu đãi và nhận được sự quan tâm, thiện chí hợp tác của nhiều đối tác lớn, uy tín trên thế giới như ADB, IFC (Mỹ), DEG (Đức), BII (Anh), FinDev (Canada)…

Hiện các bên đang tiếp tục trao đổi và đàm phán về việc cấp vốn vay đi cùng với các chương trình hỗ trợ kỹ thuật giúp  TPBank đưa ra định hướng về danh mục cho vay và phát triển các dự án xanh.

Xin cảm ơn ông!