Bà Lê Việt Nga, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) phát biểu tại hội nghị.
Phát biểu tại hội nghị, bà Lê Việt Nga, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, vấn đề an ninh, an toàn thực phẩm có tầm quan trọng đặc biệt, không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe, cuộc sống của người dân mà còn có tác động lớn tới phát triển kinh tế, thương mại, an sinh xã hội của mỗi quốc gia.
Chính vì vậy, ngày 21/10/2022 Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị số 17-CT/TW về tăng cường bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm trong tình hình mới. Khẩn trương triển khai chỉ thị này, Ban cán sự Đảng Bộ Công Thương đã xây dựng Kế hoạch số 13-KH/BCSĐ ngày 28/3/2023 về việc triển khai Chỉ thị số 17-CT/TW của Ban Bí thư về tăng cường bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm trong tình hình mới.
Theo bà Lê Việt Nga, hiện nay, thực phẩm được lưu thông, buôn bán chủ yếu qua kênh phân phối truyền thống (chợ, cửa hàng tạp hoá), nhất là thực phẩm tươi sống. Thống kê cho thấy, cả nước có 8.517 chợ, trên 1.167 siêu thị, 254 trung tâm thương mại và hàng nghìn cửa hàng chuyên doanh, cửa hàng tiện lợi hiện đại hoạt động theo mô hình chuỗi hiện đại.
Trong số đó, chợ vẫn là kênh cung ứng thực phẩm chính trên cả nước. Tuy nhiên, với sự phát triển của nền kinh tế và thu nhập của người dân, ngày càng có nhiều hệ thống phân phối hiện đại, phát triển theo chuỗi, có quy mô rộng khắp trên cả nước.
Các hệ thống phân phối hiện đại như hệ thống Saigon Co.op có trên hàng nghìn điểm bán, trong đó số cửa hàng Co.op Food đang hoạt động hiệu quả trên toàn quốc là 571 cửa hàng, góp phần cung cấp bữa ăn hàng ngày cho hàng triệu gia đình Việt Nam với tiêu chí kinh doanh hàng đầu “an toàn - tiện lợi - tươi ngon”.
Cùng với đó, hệ thống siêu thị MM Mega Market Việt Nam có 21 trung tâm bán sỉ và siêu thị trên toàn quốc cùng với 5 trạm thu mua và cung ứng nông sản thực phẩm an toàn với 2.000 đối tác cung ứng sản phẩm. Đặc biệt, hệ thống WinCommerce, chuỗi bán lẻ lớn với hơn 3.500 siêu thị và cửa hàng tiện lợi tại 62 tỉnh thành trên cả nước, thu mua và tiêu thụ khoảng 83.000 tấn nông sản mỗi năm. Trong số đó, hơn 50% là rau củ quả và trái cây thu mua từ các nhà cung cấp địa phương. Ngoài ra, hệ thống Big C và GO! với 72 cửa hàng tại khắp các tỉnh thành, cung cấp các thực phẩm đa dạng, tươi mới.
Bà Lê Việt Nga cũng cho biết, xu hướng mới hiện nay là tổ chức các chuỗi cửa hàng nhỏ cung ứng đặc sản địa phương, thực phẩm an toàn như Sói Biển với 45 cửa hàng tại Hà Nội, chuỗi Bác Tôm, chuỗi EcoFood, … đóng góp vào việc phân phối thực phẩm theo xu hướng phân phối hiện đại, truy xuất được nguồn gốc từ nơi sản xuất đến tận tay người tiêu dùng. Bên cạnh đó, hệ thống phân phối truyền thống cũng có sự chuyển mình. Các địa phương đã đẩy mạnh việc xây dựng thí điểm chợ an toàn thực phẩm.
Đến tháng 10/2023, toàn quốc đã có hơn 200 mô hình chợ bảo đảm an toàn thực phẩm. Bộ Công Thương đã lồng ghép nội dung này trong Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển nông thôn mới. Theo các tiêu chí số 7 liên quan đến hạ tầng thương mại, những địa bàn được đánh giá là nông thôn mới nâng cao cần phải có những mô hình chợ an toàn thực phẩm. Nội dung này đã được đưa vào Quyết định phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ.
Giai đoạn vừa qua, kênh thương mại điện tử ngày càng hoàn thiện và nhận được sự ủng hộ của người tiêu dùng. Nhiều kênh thương mại điện tử cũng tổ chức các gian hàng an toàn thực phẩm trên không gian số như Lazada, Shopee… Hiện nay, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số phối hợp với Vụ Thị trường trong nước triển khai Chương trình Kết nối tiêu thụ nông sản Việt an toàn trên không gian mạng.
Theo đó, an toàn thực phẩm được ưu tiên lồng ghép trong việc chỉ đạo các cơ quan, đơn vị về quản lý nhà nước, sản xuất và phân phối thực phẩm, các đơn vị quản lý thị trường để bảo đảm tổ chức hoạt động kết nối và phân phối thực phẩm có giá thành bình ổn. Đặc biệt, là an toàn thực phẩm đối với các mặt hàng thiết yếu, được sử dụng nhiều trong dịp Tết Nguyên đán như: gạo, thịt lợn, trứng, dầu ăn, thuỷ hải sản, rau củ, bánh kẹo…
Đây chính là một kênh phân phối sẽ tiếp tục được mở rộng, góp phần bảo vệ sức khoẻ của cộng đồng, giúp cho thị trường được bình ổn, để người dân từ mọi thành phần kinh tế, mọi tầng lớp có thể tiếp cận hàng hóa chất lượng với giá thành hợp lý.
TS.BS. Cao Văn Trung, Phó Trưởng phòng Giám sát ngộ độc thực phẩm và Thông tin truyền thông, Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế chia sẻ tại hội nghị.
Chia sẻ tại hội nghị, TS.BS. Cao Văn Trung, Phó Trưởng phòng Giám sát ngộ độc thực phẩm và Thông tin truyền thông, Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cho biết, an ninh, an toàn thực phẩm giữ vai trò đặc biệt quan trọng vì ảnh hưởng trực tiếp, thường xuyên đến sức khỏe, tính mạng người sử dụng, về lâu dài còn ảnh hưởng đến nòi giống của dân tộc. Tuy nhiên, tình trạng nhập lậu, thực phẩm không bảo đảm còn lưu thông trên thị trường, ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng…
Theo TS.BS. Cao Văn Trung, để đảm bảo hoạt động quản lý an toàn thực phẩm thực sự hiệu quả, cần quán triệt triển khai Chỉ thị số 17-CT/TW của Ban bí thư về tăng cường bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm trong tình hình mới. Đồng thời, TS.BS. Cao Văn Trung nhấn mạnh cần sớm xây dựng tổ chức bộ máy quản lý nhà nước theo hướng thống nhất chỉ một đầu mối thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm từ Trung ương tới địa phương và phân định rõ chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm của các ngành trong bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm.
Ngoài ra, cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật. Trong đó, hoàn thiện về thể chế pháp luật phù hợp với tình hình thực tế như kinh doanh online, văn phòng ảo, quảng cáo xuyên biên giới. Tạo điều kiện để doanh nghiệp phát triển nhưng phải bảo đảm an toàn sức khỏe người dân là trên hết, phù hợp với thông lệ quốc tế. Sửa đổi bổ sung hệ thống pháp luật như Luật An toàn thực phẩm, Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa, Luật tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật…