Đề cập về những khó khăn trong giải phóng mặt bằng của dự án đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên tính đến thời điểm trung tuần tháng 4 này, ông Nguyễn Đức Thành, Phó Giám đốc Ban điều hành dự án điện 1 cho biết, dự án này trải dài trên địa bàn 4 tỉnh và tập quán của người dân địa phương nhiều nơi rất khác nhau. Có những vị trí vướng mộ của người dân địa phương. Trong khi phong tục di dời mộ của người dân là chọn ngày cúng lễ, điều này sẽ ảnh hưởng đến tiến độ giải phóng mặt bằng tại khu vực và cũng ảnh hưởng đến tiến độ giải phóng mặt bằng chung.
Người dân tự nguyện tháo dỡ công trình xây dựng trái phép tại dự án đường dây 500kV Lào Cai – Vĩnh Yên tại xã Yên Kiện, huyện Đoan Hùng, Phú Thọ. Ảnh: TTXVN
Ông Thành cũng đề cập đến vấn đề thương thảo đền bù cây cối khi mở đường tạm. Theo ông Thành, thực tế là giá cây đền bù theo quy định nhà nước, nhưng có những trường hợp thương thảo với người dân rất khó khăn vì giá trị thực tế của cây cao hơn giá quy định. Đây cũng là một thách lớn.
Để giải quyết vấn đề này, Ban Quản lý dự án điện 1 đã cử cán bộ có kinh nghiệm làm việc với chính quyền địa phương, làm việc trực tiếp với người dân trong việc thỏa thuận đền bù.
Bên cạnh đó, xác định được khó khăn vào mùa mưa, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cũng như Ban Quản lý dự án điện 1 yêu cầu đơn vị tư vấn thiết kế tính toán bổ sung các giải pháp để các nhà thầu chống trơn trượt khi tổ chức thi công.
Tổ giải phóng mặt bằng phục vụ thi công tuyến đường dây của huyện Đoan Hùng (Phú Thọ) cùng người dân kiểm đếm tài sản trên đất tại một gia đình thuộc xã Yên Kiện. Ảnh: Huy Hùng/TTXVN
Phó Giám đốc Ban điều hành dự án đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên cũng cho biết thêm, sau khi dự án được khởi công, Chủ tịch HĐTV, Tổng giám đốc EVN, Phó Tổng giám đốc EVN phụ trách dự án và lãnh đạo của Ban Quản lý dự án điện 1 liên tục giám sát và trưc tiếp kiểm tra công trường để đôn đốc, tìm hiểu những khó khăn, vướng mắc và yêu cầu các Ban tiền phương cử người phụ trách, trợ giúp, phối hợp với nhà thầu làm việc với chính quyền địa phương, người dân để việc bồi thường, giải phóng mặt bằng thuận lợi nhanh nhất có thể.
“Đây là những giải pháp rất đúng đắn đã được triển khai ngay từ giai đoạn đầu. Hy vọng với sự quyết liệt như vậy, dự án sẽ về đích đúng hạn theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ”, ông Thành nói.
Tuy nhiên, khi tìm hiểu thực tế về công tác giải phóng mặt bằng dự án, nhiều hộ dân thuộc diện bị ảnh hưởng đã sẵn sàng tinh thần nhường đất để phục vụ thi công và Phú Thọ là một trong 4 địa phương như vậy.
Đoạn tuyến đường dây 500 kV đi qua tỉnh Phú Thọ có chiều dài hơn 41 km, có 94 vị trí móng cột điện (từ vị trí 275 đến 369), đi qua 3 huyện là Đoan Hùng, Thanh Ba và Phù Ninh. Với tính chất cấp bách của dự án đường dây này, việc giải phóng mặt bằng, di dời các hộ dân liên quan thực hiện trong thời gian rất ngắn, có thể làm xáo trộn tới đời sống của các hộ dân bị ảnh hưởng.
Ông Ngô Việt Khoa, 62 tuổi, xã Yên Kiện, huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ chia sẻ: “Đây là chủ trương lớn của nhà nước, bà con chúng tôi không cần vận động cũng sẽ ủng hộ, sẵn sàng di dời, nhường đất để công trình hoàn thành đúng tiến độ”.
Gia đình ông Ngô Việt Khoa có diện tích đất ở hơn 600 m2, là nơi đặt hố móng vị trí 313 của dự án. Chúng tôi gặp ông khi ông vừa đi bệnh viện truyền nước về, tay vẫn còn dán vị trí kim chuyền. Ông Khoa cho biết, gia đình ông đã sinh sống trên mảnh đất từ những năm 80 của thế kỷ trước, có rất nhiều kỷ niệm với mảnh đất này, nên nếu thời gian tới phải di dời đến nơi ở mới mọi thứ có thể bị đảo lộn.
Tuy vậy, ông Khoa bộc bạch: “Tinh thần của người dân rất vô tư, thoải mái, tất cả vì tập thể. Trong khu 9 chúng tôi có 5 hộ diện bị ảnh hưởng thì cả 5 hộ đều sẵn sàng bàn giao mặt bằng”. Và kết quả là, toàn bộ mặt bằng các vị trí móng đã được ông và các hộ dân khác bàn giao xong trong tháng 3 vừa qua.
Với gia đình anh Đặng Quốc Huy (sinh năm 1985) cũng ở xã Yên Kiện có 643 m2 đất mặt đường đang có cửa hàng kinh doanh vật tư nông nghiệp rất khang trang và đã có lượng khách quen nhất định nhiều năm nay.
Tại cửa hàng kinh doanh vật tư nông nghiệp, anh Đặng Quốc Huy chia sẻ: “ Mỗi năm tổng thu nhập gia đình tôi vào khoảng 500 - 600 triệu đồng. Chỗ ở và cửa hàng ở đây là nơi tập trung dân cư. Mặt hàng phân bón gia đình đang bán chủ yếu phục vụ cho cây chè trong khu vực. Nếu chuyển sang chỗ ở mới, mặt hàng phân bón bà con mua chủ yếu là để trồng lúa, không biết gia đình có bán được không? Việc thay đổi chỗ ở có thể sẽ ảnh hưởng đến thu nhập của gia đình".
Dù còn băn khoăn và đôi chút lo lắng, nhưng anh Huy vẫn đồng tình ủng hộ chủ trương của nhà nước khi thu hồi diện tích đất của gia đình để triển khai dự án. Gia đình anh ngay trong ngày 12/4 đã cùng cơ quan chức năng của địa phương kiểm đếm, làm thủ tục thu hồi đất và sẵn sàng phương án di dời để bàn giao mặt bằng hành lang tuyến cho Chủ đầu tư.
Ông Phạm Minh Thư, cán bộ địa chính xã Yên Kiện, huyện Đoan Hùng, Phú Thọ cho biết, thực hiện dự án đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên, trên địa bàn xã Yên Kiện có 16 vị trí móng cột. Khi có chủ trương thực hiện dự án này, địa phương cùng với hội đồng đền bù đã họp các hộ dân triển khai tuyên truyền nội dung chủ trương, chính sách về công tác đền bù, giải phóng mặt bằng dự án. Hiện các vị trí móng đã được giải phóng mặt bằng và bàn giao cho đơn vị thi công.
Về hành lang tuyến đường dây đi qua địa bàn xã, cán bộ chuyên môn đang đi kiểm đếm và nhận được sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân. Trong quá trình kiểm đếm, người dân địa phương rất hưởng ứng và sẵn sàng phối hợp với đơn vị chức năng làm thủ tục bàn giao mặt bằng. Do vậy đến nay công tác giải phóng mặt bằng trên địa bàn xã Yên Kiện đảm bảo đúng tiến độ, nhanh.
“Hiện nay, các vị trí móng cột đã được bàn giao cho đơn vị thi công, còn về hành lang tuyến chúng tôi đang cùng với đơn vị thi công kiểm đếm và chỉ trong tháng 4 này sẽ thực hiện xong”, ông Thư cho biết.
Theo ông Phạm Minh Thư, ngoài giải phóng mặt bằng hành lang tuyến và các vị trí móng cột, còn có vấn đề liên quan đến đường công vụ dành cho thi công. Giữa doanh nghiệp và người dân địa phương cũng đang tìm hướng để tránh thiệt hại nhất về đường giao thông, đồng thời đảm bảo tiến độ công trình. Vì xe trọng tải lớn vào thi công công trình dễ gây hỏng đường giao thông của bà con nên sau khi hoàn thành thi công, nhà thầu phải hoàn trả lại đường cho địa phương.
Ông Trần Duy Tưởng, Tổ trưởng Tổ kiểm đếm tại địa bàn xã Yên Kiện cho biết, các hộ dân trong diện bị ảnh hưởng đều cơ bản ủng hộ việc triển khai dự án này, đồng thời phối hợp nhiệt tình thực hiện kiểm đếm để đơn vị lập phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đối với các hộ dân bị ảnh hưởng bởi hành lang tuyến.
“Khối lượng công việc lớn, các cán bộ xã đã tranh thủ làm việc cả thứ Bẩy, Chủ nhật, ngày lễ. Hiện nay, trên địa bàn huyện Đoan Hùng, các tổ kiểm đếm đang thực hiện công việc tại xã thứ 5 trong tổng số 6 xã có dự án đi qua”, ông Tưởng chia sẻ.
Tổ trưởng Tổ kiểm đếm, ông Trần Duy Tưởng cũng cho hay, trên thực tế, việc bồi thường, giải phóng mặt bằng tại dự án đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên có một số khó khăn do còn có hộ dân có nhận thức chưa đầy đủ nên đã xây dựng các công trình có dấu hiệu trục lợi dự án. Tuy nhiên, khi được cơ quan chức năng, chính quyền địa phương tuyên truyền, các hộ dân đã hiểu và tự nguyện tháo dỡ công trình vi phạm.
Đối với các vướng mắc phát sinh trong bồi thường giải phóng mặt bằng, theo đại diện Ban Quản lý dự án điện 1 đều được báo cáo tới UBND huyện, UBND tỉnh để kịp thời tháo gỡ; đảm bảo tiến độ công việc chung. Trên toàn tỉnh Phú Thọ có 50 khoảng néo, đến ngày 8/4, tỉnh đã thực hiện kiểm đếm để lập phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư 38 khoảng néo. Dự kiến, công việc kiểm đếm, bàn giao mặt bằng hành lang tuyến sẽ hoàn thành trong tháng 4 này.
Để giải quyết nhanh những khó khăn, vướng mắc trong giải phóng mặt bằng, Ban Quản lý dự án điện 1 lập Ban điều hành và lập 4 Ban tiền phương ở các tỉnh. Qua đó, nắm bắt các báo cáo hàng ngày về các vấn đề phát sinh. Một số nội dung tổng hợp tại địa phương được Ban điều hành cập nhật liên tục báo cáo với lãnh đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam để có phương án làm việc với các địa phương, nhanh chóng tìm giải pháp tháo gỡ.
Ông Nguyễn Đình Hà, Ban Quản lý dự án điện 1, quản lý gói thầu số 9 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc cho biết, ngay trong tháng 3 vừa qua, đơn vị đã bàn giao toàn bộ mặt bằng cho nhà thầu thi công 48/48 vị trí.
Trong tuyến của gói thầu số 9 có khoảng 5 đến 7 vị trí đang bị vướng một phần đất mượn đường thi công do liên quan đến đất lâm nghiệp nên kiểm lâm đang thực hiện phương án tận thu lâm sản theo quy định. Có một vài vị trí khi mở móng có địa chất khác biệt, nền đất xung yếu như vị trí 416 ở xã Thái Hòa, huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc đã được điều chỉnh thiết kế kịp thời.
Riêng về hành lang tuyến, ông Nguyễn Đức Thành, Phó Giám đốc Ban điều hành dự án đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên cho biết, Ban Quản lý dự án điện 1 đã chia ra các bộ phận; trong đó, bộ phận giải phóng mặt đang làm việc trực tiếp địa phương, tiến hành kiểm đếm để trong hành lang tuyến sẽ không phải là đền bù vĩnh viễn mà mang tính chất mượn.
Việc giải phóng mặt bằng luôn là vấn đề khó và nan giải trong các dự án truyền tải điện, đặc biệt là dự án yêu cầu cấp bách về tiến độ như đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên. Tuy nhiên, xác định đây là công trình trọng điểm của quốc gia, cả hệ thống chính trị 4 tỉnh có dự án đi qua là Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ và Vĩnh Yên đã vào cuộc, tích cực tuyên truyền, vận động về chủ trương lớn của Đảng và nhà nước nên dự án đã nhận được sự đồng thuận của người dân, sẵn sàng di dời nhà cửa về nơi ở mới để nhường đất xây dựng dự án.
Bài 3: Tuân thủ kỷ luật thi công, tiến độ tính từng ngày