Thượng tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì hội nghị.
Cùng dự tại điểm cầu Hà Nội và điểm cầu các nước có đại diện Tư lệnh lực lượng Quốc phòng 9 nước ASEAN, Trưởng đoàn Hội nghị Những người đứng đầu Tình báo Quân đội các nước ASEAN (AMIM), Trưởng đoàn Hội nghị Cục trưởng Tác chiến Quân đội các nước ASEAN (AMOM), Đại sứ và Tùy viên Quốc phòng các nước ASEAN.
Với chủ đề “Hợp tác quân sự vì một ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng”, chương trình nghị sự Hội nghị ACDFM-17 tập trung vào một số nội dung chính: Báo cáo kết quả Hội nghị AMIM-17 và kết quả Hội nghị AMOM-10; trao đổi quan điểm về các thách thức an ninh khu vực cùng quan tâm, thảo luận biện pháp thúc đẩy hợp tác thực chất nhằm tăng cường gắn kết nội khối...
Củng cố tin cậy để ứng phó với các thách thức chung
Thay mặt Bộ Quốc phòng và Quân đội nhân dân Việt Nam, Thượng tướng Phan Văn Giang cảm ơn sự ủng hộ của Bộ Quốc phòng và quân đội các nước thành viên ASEAN đối với Việt Nam trong vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020; đồng thời mong muốn trên cương vị đầy trọng trách của mình, các đại biểu sẽ lãnh đạo các lực lượng quân đội tích cực tham gia vào nỗ lực của Chính phủ mỗi nước nhằm đẩy lùi dịch COVID-19. Thượng tướng Phan Văn Giang bày tỏ tin tưởng, với nỗ lực chung của cộng đồng ASEAN, dịch bệnh sẽ được kiểm soát và cuộc sống của người dân sẽ sớm trở lại bình thường.
Với tinh thần không để dịch bệnh ảnh hưởng đến tiến trình hợp tác quốc phòng, quân sự trong ASEAN, đây là lần đầu tiên Hội nghị Tư lệnh Lực lượng Quốc phòng ASEAN và các hội nghị trực thuộc được tổ chức theo hình thức trực tuyến. Thượng tướng Phan Văn Giang cho rằng đây là cách làm mới, sáng tạo, phù hợp với tình hình hiện nay; tận dụng được những thành quả của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư mang lại.
Thảo luận tại Hội nghị, đại diện Tư lệnh Quốc phòng các nước ASEAN đánh giá cao nỗ lực của Việt Nam, dù trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp nhưng đã tích cực triển khai hiệu quả các ưu tiên, sáng kiến đã đặt ra trong năm đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN 2020, trong đó có việc tổ chức thành công các hội nghị quân sự - quốc phòng ASEAN thời gian qua; kịp thời đề xuất, thực hiện nhiều sáng kiến trong phòng, chống, kiểm soát dịch bệnh cũng như triển khai các hoạt động hợp tác trong khuôn khổ hợp tác quốc phòng, quân sự ASEAN.
Ghi nhận kết quả của Hội nghị AMIM-17 và Hội nghị AMOM-10 đã diễn ra trước đó để chuẩn bị cho Hội nghị ACDFM lần này, đại diện Tư lệnh Quốc phòng các nước ASEAN thống nhất cho rằng: Bằng nỗ lực nội tại của mỗi quốc gia, sự phối hợp chặt chẽ giữa các thành viên, quân đội các nước ASEAN đã tích cực triển khai hiệu quả các hoạt động hợp tác, nhất là trong khuôn khổ các nhóm chuyên gia ADMM+ (Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN mở rộng), qua đó nâng cao sự hiểu biết, tin cậy lẫn nhau; tăng cường khả năng phối hợp giữa quân đội các nước ASEAN cũng như giữa ASEAN và các nước đối tác, góp phần duy trì hòa bình, ổn định khu vực, động lực hợp tác và vai trò trung tâm trong các cơ chế do ASEAN dẫn dắt.
Về đối phó với thách thức do dịch COVID-19 gây ra, đại diện Tư lệnh Quốc phòng các nước ASEAN đánh giá, quân đội mỗi nước ASEAN đã thể hiện vai trò nòng cốt, vừa thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên, vừa tham gia tích cực vào các nỗ lực chung của chính phủ quốc gia mình, góp phần quan trọng trong việc kiểm soát, đẩy lùi dịch bệnh.
Trao đổi về tình hình thế giới và khu vực, các đại biểu nhất trí với nhận định về những thách thức cả truyền thống và phi truyền thống như an ninh biển, an ninh mạng, khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, biến đổi khí hậu, dịch bệnh mà khu vực đang phải đối mặt; gây ra nguy cơ ảnh hưởng tới hòa bình, ổn định của khu vực.
Các đại biểu khẳng định ủng hộ việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Đông, nhất trí ASEAN cần kiên trì lập trường nguyên tắc, giải quyết hòa bình các tranh chấp, bất đồng trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982. Trong bối cảnh đó, quân đội các nước ASEAN cần tăng cường hợp tác thực chất và gắn kết nội khối hơn nữa nhằm củng cố sự tin cậy, chung tay ứng phó với những thách thức, góp phần hoàn thành các mục tiêu xây dựng Cộng đồng ASEAN, nâng cao vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực và trên thế giới.
Phát biểu tại Hội nghị, Thượng tướng Phan Văn Giang chia sẻ những đóng góp của Quân đội nhân dân Việt Nam trong phòng, chống dịch COVID-19. Theo đó, Quân đội nhân dân Việt Nam đã tham gia tích cực vào nỗ lực chung của Chính phủ như tổ chức địa điểm cách ly, quản lý, giám sát các khu vực cửa khẩu, biên giới, tham gia khử trùng, tẩy độc tại các khu vực được xác định là ổ dịch; nghiên cứu, sản xuất bộ kit xét nghiệm; tăng cường hợp tác song phương với các nước Lào, Campuchia, Trung Quốc, Nga, Cuba... nhằm chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ nhau trong phòng, chống dịch bệnh.
Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam chia sẻ với những quan ngại về diễn biến phức tạp trên Biển Đông thời gian qua; đề nghị các nước kiềm chế các hành động có thể làm phức tạp tình hình, tăng cường đối thoại, hợp tác để tháo gỡ những bất đồng trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.
Thượng tướng Phan Văn Giang đề nghị Quân đội các nước ASEAN tiếp tục nâng cao khả năng phối hợp hoạt động chung; phát huy hơn nữa vai trò, tính hiệu quả của các cơ chế hợp tác sẵn có trong kênh quân sự nhằm xây dựng lòng tin, tăng cường đoàn kết giữa Quân đội các nước ASEAN, tạo thành sức mạnh tập thể cùng ứng phó với những thách thức chung, góp phần duy trì vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực còn nhiều biến động, vì hòa bình, ổn định của khu vực.
Thúc đẩy tham vấn, hợp tác quốc phòng thực chất
Phát biểu bế mạc, Thượng tướng Phan Văn Giang khẳng định Hội nghị đã diễn ra hết sức hiệu quả, trên tinh thần chia sẻ thẳng thắn, cởi mở về tình hình an ninh thế giới, khu vực, các thách thức chung mà ASEAN đang phải đối mặt, đặc biệt đối với các thách thức xuất phát từ cạnh tranh giữa các nước lớn, an ninh hàng hải, khủng bố, dịch bệnh..., đồng thời nhấn mạnh: Để ứng phó hiệu quả với những thách thức, cần có nỗ lực chung của các nước ASEAN và cộng đồng quốc tế, trong đó ASEAN phải duy trì được vai trò trung tâm trong cấu trúc an ninh khu vực.
Đánh giá cao hiệu quả đang được phát huy của cơ chế hợp tác quốc phòng, quân sự ASEAN, Tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam khẳng định, cơ chế này cũng góp phần thúc đẩy tham vấn, hợp tác thực chất giữa các nước ASEAN, giữa ASEAN và các nước đối tác nhằm xây dựng lòng tin, nâng cao năng lực, tăng cường khả năng hoạt động chung.
“Tin tưởng rằng, những nội dung chúng ta thảo luận hôm nay sẽ góp phần tiếp tục định hướng cho hợp tác quốc phòng, quân sự ASEAN trong thời gian tới nhằm hoàn thành các mục tiêu xây dựng Cộng đồng ASEAN, vì hòa bình, ổn định, thịnh vượng của khu vực và trên thế giới”, Thượng tướng Phan Văn Giang nhấn mạnh.
Nhân dịp này, Việt Nam đã tiến hành bàn giao chức Chủ tịch ACDFM cho Brunei.
Chia sẻ về kết quả Hội nghị ACDFM-17, Trung tướng Vũ Chiến Thắng, Cục trưởng Cục Đối ngoại (Bộ Quốc phòng) khẳng định, Hội nghị đã thành công rất tốt đẹp, đặc biệt với việc thông qua Kế hoạch hoạt động 2 năm (2020-2022) của quân đội các nước ASEAN và Tuyên bố chung ACDFM.
Thông qua Hội nghị lần này, Tư lệnh lực lượng Quốc phòng các nước ASEAN tái khẳng định cam kết cũng như trách nhiệm tập thể của quân đội các nước ASEAN trong việc đối phó với những thách thức chung để hướng tới một cộng đồng ASEAN gắn kết, chủ động thích ứng. Các đại biểu ghi nhận sự chủ động thích ứng của Việt Nam - Chủ tịch của ASEAN 2020, thể hiện qua việc duy trì các hoạt động quân sự quốc phòng trong năm.
Ghi nhận tầm quan trọng của việc hợp tác quốc phòng đa phương trong việc ứng phó với thách thức dài hạn, các Tư lệnh lực lượng Quốc phòng đánh giá cao sáng kiến thông qua Tuyên bố chung về hợp tác quốc phòng ứng phó với dịch bệnh được thông qua tại Hội nghị hẹp Bộ trưởng quốc phòng các nước ASEAN (ADMM hẹp) đã được tổ chức tại Việt Nam.
Bên cạnh đó, các đại biểu hoan nghênh sáng kiến của Việt Nam về việc đặt cờ của ASEAN bên cạnh cờ của các quốc gia ở các phái bộ gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc mà các quốc gia ASEAN tham gia, tích cực cho ý kiến để thúc đẩy tiến trình thực hiện sáng kiến. Đặc biệt, các Tư lệnh lực lượng quốc phòng cũng ủng hộ sáng kiến về thành lập Cộng đồng Tình báo ASEAN và mong muốn sáng kiến sẽ sớm được triển khai trong thời gian tới.
Bàn thảo, đưa ra những thống nhất về quan điểm giải quyết các thách thức an ninh chung của khu vực, các Tư lệnh lực lượng Quốc phòng đều đánh giá hiện nay khu vực ASEAN đang đối phó với những thách thức càng ngày càng trở nên trầm trọng; tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng không, hàng hải trong khu vực cũng như việc xây dựng, củng cố lòng tin, thực thi đầy đủ và có hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) cũng như nỗ lực để xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) dựa trên luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.
Các đại biểu dự Hội nghị khẳng định tầm quan trọng của việc kiềm chế, không có những hành động làm phức tạp thêm tình hình, gây ảnh hưởng đến hòa bình, ổn định của khu vực; nhấn mạnh vai trò của quân đội các nước ASEAN trong việc cùng hợp tác giải quyết vấn đề còn tồn tại cũng như các tranh chấp bằng những biện pháp dựa trên chuẩn mực, luật pháp được quốc tế công nhận.