TTXVN xin giới thiệu nội dung cuộc phỏng vấn.
Xin Đại sứ cho biết chuyến thăm chính thức Vương quốc Anh của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao nhân dịp Việt Nam và Anh kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, có ý nghĩa như thế nào trong việc thúc đẩy quan hệ giữa hai nước?
Năm 2018 đánh dấu 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Vương quốc Anh. Chuyến thăm chính thức của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh là sự kiện quan trọng nhất trong chuỗi các hoạt động mà hai nước tổ chức để kỷ niệm dấu mốc đáng ghi nhớ này. Trong thời gian làm việc ở Anh, Phó Thủ tướng sẽ thực hiện một loạt các cuộc gặp quan trọng với Chính phủ, Quốc hội và Hoàng gia Anh nhằm thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ đối tác chiến lược. Đây là thời điểm quan trọng đối với cả hai nước khi Anh đang chuẩn bị rời Liên minh châu Âu (EU) và chủ trương mở rộng quan hệ với các nước ngoài châu Âu và Việt Nam đang tiếp tục hội nhập quốc tế sâu rộng với vị thế quốc tế ngày càng được nâng cao.
Trong khuôn khổ chuyến thăm, Phó Thủ tướng sẽ chủ trì Lễ kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Anh, với chương trình biểu diễn nghệ thuật đặc sắc “Những ngày Văn hóa Việt Nam tại Anh”, triển lãm trang phục dân tộc và triển lãm ảnh “Việt Nam - Điểm hẹn thế giới”. Đây sẽ là sự kiện kỷ niệm có ý nghĩa, đồng thời là cơ hội quảng bá hình ảnh đất nước, con người và văn hóa Việt Nam với bạn bè và công chúng sở tại. Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng sẽ chủ trì và tham dự một loạt các hoạt động kinh tế thiết thực nhằm thúc đẩy hơn nữa thương mại và đầu tư.
Tôi tin tưởng chắc chắn rằng, chuyến thăm sẽ tạo thêm xung lực mới cho quan hệ đối tác chiến lược Việt – Anh tiếp tục phát triển vì lợi ích của nhân dân hai nước.
Đại sứ có nhận định gì về quan hệ song phương Việt Nam – Anh sau 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao?
Kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao năm 1973, có thể nói quan hệ giữa hai nước đang ở thời kỳ tốt đẹp nhất, các lĩnh vực hợp tác cụ thể đều đạt nhiều kết quả tích cực.
Về chính trị, hai bên duy trì các chuyến thăm và tiếp xúc cấp cao. Các lãnh đạo cao nhất của Việt Nam như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội đều đã thăm Anh. Thủ tướng Anh, lãnh đạo Quốc hội và Hoàng gia Anh cũng đã nhiều lần thăm Việt Nam. Năm 2010, hai nước chính thức thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược, mở ra nhiều khuôn khổ, cơ chế hợp tác như Đối thoại Chiến lược, Ủy ban hỗn hợp hợp tác về Kinh tế và Thương mại, Nhóm công tác về Quốc phòng..., tạo nền tảng vững chắc cho việc phát triển quan hệ song phương.
Về đầu tư, Anh hiện đứng trong tốp 15 nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất vào Việt Nam với khoảng 4 tỷ USD. Mặc dù kinh tế toàn cầu có nhiều biến động, kim ngạch thương mại tăng lên nhanh chóng nhất là trong những năm gần đây, đạt 6,1 tỷ USD vào năm ngoái, trong đó Việt Nam xuất khẩu 5,4 tỷ USD, tăng 10% so với 2016 và tăng hơn 3 lần so với năm 2010, khi hai nước thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược.
Về giáo dục, số lượng du học sinh Việt Nam tại Anh tăng lên nhanh chóng, đến nay đã lên tới 12.000 sinh viên đang theo học tại các trường của Anh. Được đào tạo ở môi trường giáo dục hàng đầu thế giới, những du học sinh tốt nghiệp ở Anh về sẽ là nguồn nhân lực chất lượng cao, góp phần tích cực vào công cuộc phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam.
Về hợp tác quốc phòng, Việt Nam và Anh đã mở phòng tùy viên quân sự tại mỗi nước. Hai bên duy trì trao đổi đoàn, chia sẻ kinh nghiệm, nhất là về hoạt động gìn giữ hòa bình. Chúng tôi đánh giá cao việc Anh hỗ trợ và chuyển giao cho Việt Nam vận hành bệnh viện dã chiến tại Nam Sudan.
Điều đáng mừng nhất là không chỉ hợp tác giữa hai chính phủ hay giữa các ngành, lĩnh vực cụ thể có bước phát triển mà giao lưu giữa nhân dân hai nước cũng gia tăng đáng kể trong những năm qua. Nhờ những hoạt động giới thiệu, quảng bá văn hóa, du lịch, người dân Anh ngày càng hiểu hơn về văn hóa, đất nước và con người Việt Nam; số du khách Anh vào Việt Nam tăng lên nhanh chóng trong những năm gần đây, lên tới gần 300.000 người trong năm 2017. Những món ăn đặc sắc như phở, bún chả, nem cuốn, các nhà hàng Việt ở khắp London và nhiều thành phố khác ngày càng được ưa thích và thu hút các thực khách Anh nhiều hơn. Chính sự giao lưu và hiểu biết lẫn nhau này là điều kiện rất thuận lợi để hai bên vun đắp và phát triển hơn nữa quan hệ Việt Nam – Anh.
Đại sứ đánh giá như thế nào về triển vọng phát triển quan hệ giữa hai nước trong thời gian tới?
Mặc dù quan hệ song phương đã có được những kết quả rất ấn tượng, cả hai phía Việt Nam và Anh đều cho rằng tiềm năng hợp tác giữa hai nước còn rất to lớn. Về mặt chiến lược, cả Anh và Việt Nam đều tìm thấy ở nhau một đối tác có vai trò quan trọng trong việc triển khai chủ trương đối ngoại của mỗi nước. Trong quá trình rời EU, Anh đề ra chiến lược Nước Anh toàn cầu, mở rộng quan hệ ra ngoài các đối tác truyền thống ở châu Âu, trong đó đặt ưu tiên vào châu Á- Thái Bình Dương. Trong bài viết về chính sách “Toàn châu Á” đăng trên Báo Thanh niên, Quốc vụ khanh Bộ Ngoại giao Anh Mark Field (Mắc Phiu) khẳng định Anh đang xem xét việc tìm cách gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), cũng như tìm kiếm cơ hội để tăng cường sự gắn kết với ASEAN. Trong khi đó, với chủ trương hội nhập quốc tế sâu rộng, Việt Nam đã và đang đóng vai trò ngày càng quan trọng hơn trong các khuôn khổ và diễn đàn đa phương, trong đó có ASEAN và CPTPP. Bên cạnh đó, việc Anh đề cao tính thượng tôn luật pháp và chủ trương bảo vệ trật tự quốc tế dựa trên luật lệ cũng là điều kiện thuận lợi để Việt Nam và Anh tăng cường hợp tác trong các khuôn khổ song phương và đa phương.
Về kinh tế, do tính bổ trợ cao của hai nền kinh tế, thương mại và đầu tư song phương còn rất nhiều dư địa để khai phá. Mặc dù Việt Nam là bạn hàng lớn thứ 25 trong tổng số hơn 200 nước có quan hệ thương mại với Anh, xuât khẩu của Việt Nam vào Anh hiện vẫn chỉ chiếm chưa tới 1% tổng nhập khẩu của Anh. Về đầu tư, nếu chỉ nhìn vào con số đầu tư trực tiếp 4 tỷ USD vào Việt Nam sẽ không thể đánh giá đúng tiềm năng của Anh khi bạn là một trong 5 nước đầu tư ra ngoài lớn nhất thế giới (khoảng 300 tỷ USD), đồng thời cũng là nước thu hút đầu tư từ bên ngoài lớn nhất thế giới. Với truyền thống và uy tín đã gây dựng hàng trăm năm, các dịch vụ tài chính và dịch vụ tư vấn chuyên ngành đẳng cấp thế giới đã giúp London trở thành trung tâm thu hút các dòng vốn trên toàn cầu, từ đó đầu tư vào các thị trường tiềm năng, chủ yếu dưới hình thức đầu tư gián tiếp. Trong khi đó, với nền kinh tế là một trong các điểm sáng ở châu Á và thị trường chứng khoán hoạt động ấn tượng trong những năm gần đây, Việt Nam hoàn toàn có cơ hội tiếp cận được nguồn tài chính khổng lồ nói trên thông qua hợp tác với Anh.
Triển vọng phát triển của các lĩnh vực hợp tác khác như khoa học công nghệ, quốc phòng, giáo dục... cũng còn nhiều dư địa; và điều đáng mừng nhất như đã nêu trên là việc nhân dân hai nước ngày càng hiểu hơn về nhau, là điều kiện thuận lợi để mở ra nhiều cơ hội, dự án hợp tác cụ thể hơn nữa trong thời gian tới. Đặc biệt, chính giới trẻ hai nước là bộ phận đang giao lưu với nhau nhiều nhất thông qua du lịch và du học sẽ trở thành cầu nối vững chắc, giúp cho mối quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam – Anh trở nên ngày càng gắn kết và thân thiết hơn trong tương lai.