Các chuyên gia cho rằng cần khung pháp lý thống nhất, thúc đẩy kết nối dữ liệu quốc gia và hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận công nghệ mới như RFID, IoT hay Blockchain để nâng cao năng lực cạnh tranh hàng Việt.
Ngày 19/11, Báo Điện tử Tiếng nói Việt Nam (VOV) phối hợp với Viện Công nghệ thông tin (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) tổ chức Diễn đàn Tương lai số Việt Nam 2025 với chủ đề “Phát triển, ứng dụng công nghệ chiến lược cho chuyển đổi số và truy xuất nguồn gốc – Đòn bẩy kiến tạo tương lai số cho Việt Nam hội nhập”.
Quang cảnh diễn đàn.
Phát biểu khai mạc Diễn đàn, ông Phạm Mạnh Hùng, Phó Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam khẳng định: Nghị quyết 57-NQ/TW được xác định là “chìa khóa vàng” giúp các bộ, ngành, địa phương đẩy mạnh xây dựng hạ tầng dữ liệu quốc gia, phát triển các nền tảng số “Make in Vietnam”, thúc đẩy AI hóa quản lý, sản xuất và thương mại; đồng thời, đổi mới mạnh mẽ cơ chế, chính sách nhằm tạo môi trường thuận lợi cho chuyển đổi số toàn diện. Trong tinh thần đó, lĩnh vực truy xuất nguồn gốc bằng công nghệ số đóng vai trò then chốt không chỉ để minh bạch hóa chuỗi cung ứng, bảo vệ người tiêu dùng mà còn để nâng cao giá trị, chất lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm Việt Nam trên thị trường thế giới.
Theo ông Phạm Mạnh Hùng, Diễn đàn Tương lai số Việt Nam 2025 được tổ chức nhằm kết nối chính sách-công nghệ-doanh nghiệp, thúc đẩy hợp tác phát triển và ứng dụng các công nghệ chiến lược trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia, đặc biệt là truy xuất nguồn gốc và quản lý dữ liệu sản phẩm bằng công nghệ chip bán dẫn RFID.
Tại Diễn đàn, các diễn giả, chuyên gia đầu ngành và đại diện cơ quan quản lý đã trình bày: Thực trạng công tác truy xuất nguồn gốc trong quản lý lưu thông hàng hóa, chuỗi cung ứng; Mô hình truy xuất nguồn gốc chuẩn quốc tế ứng dụng chip bán dẫn RFID trong truy xuất nguồn gốc xuất xứ sản phẩm và phát triển công nghiệp công nghệ cao tại Việt Nam; Ứng dụng nền tảng công nghệ Blockchain giải quyết bài toán xác thực và truy xuất nguồn gốc quốc gia.
Trong khuôn khổ Diễn đàn, tọa đàm với chủ đề “Công nghệ truy xuất nguồn gốc và năng lực cạnh tranh hàng hóa Việt Nam” quy tụ các chuyên gia, doanh nghiệp, tổ chức công nghệ để cùng trao đổi, chia sẻ góc nhìn thực tiễn, nhằm tìm ra giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định vị thế hàng hóa Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Phát biểu tại Diễn đàn, GS, TS Chu Hoàng Hà, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã đưa ra một số định hướng có ý nghĩa chiến lược như: Truy xuất nguồn gốc không chỉ là yêu cầu của thị trường, mà còn là điều kiện tiên quyết để bảo đảm minh bạch, chất lượng hàng hóa và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, phù hợp với tinh thần của Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Việc ứng dụng các công nghệ chiến lược như chip bán dẫn RFID, IoT, Blockchain, dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ là động lực mạnh mẽ để hình thành hệ sinh thái truy xuất nguồn gốc hiện đại, liên thông và an toàn. Những kinh nghiệm, mô hình quốc tế được chia sẻ hôm nay, đặc biệt từ các tập đoàn công nghệ lớn đã khẳng định tiềm năng to lớn mà Việt Nam có thể áp dụng trong hoàn cảnh của mình.
“Để công nghệ phát huy hiệu quả trong thực tiễn, chúng ta cần sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa các bộ ngành, địa phương; cần hoàn thiện khung pháp lý thống nhất; đồng thời thúc đẩy hợp tác công-tư nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, tiếp cận công nghệ, giảm chi phí triển khai và nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo. Đồng thời, để thực hiện thành công việc chuyển đổi số quốc gia cần sự đồng thuận trong việc xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu lưu thông hàng hóa theo tinh thần Chỉ thị số 18/CT-TTg ngày 30/5/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh kết nối, chia sẻ dữ liệu phục vụ phát triển thương mại điện tử, chống thất thu thuế, bảo đảm an ninh tiền tệ”, GS, TS Chu Hoàng Hà.
Việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác đấu tranh, ngăn chặn việc sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ đòi hỏi ứng dụng công nghệ tem xác thực điện tử với các giải pháp công nghệ, chủ động thu thập dữ liệu lưu thông hàng hoá, qua đó việc định danh người bán, xác thực hàng hoá nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng một cách hiệu quả. Hoàn thiện tiêu chuẩn, hệ thống cơ sở dữ liệu hàng hoá để các doanh nghiệp, đặc biệt quy mô vừa và nhỏ, thuận lợi chủ động khai báo hàng hoá mới khai sinh, hàng hoá tồn khách quan nhằm nâng cao hiệu quả quản lý của nhà nước, bảo đảm quyền lợi nguồn gốc xuất xứ, điều kiện lưu thông hàng hoá cho chủ thể, chống thất thu thuế.