Thành phố Hạ Long ngập trong rác thải

Những vướng mắc trong giải quyết vấn đề tài chính kéo dài giữa chính quyền địa phương với một đơn vị xử lý rác thải khiến vụ việc trở nên bế tắc và hậu quả người dân thành phố phải hứng chịu ô nhiễm môi trường kinh khủng từ những bãi rác ở khắp các ngõ ngách, tuyến phố của thành phố du lịch đẹp nhất nhì miền Bắc.

Thành phố xanh bỗng ngập ngụa rác

Từ ngày 1/8/2021, rác được tập kết tại khắp nơi trên khắp các phố, phường của thành phố từ khu du lịch Bãi Cháy đến khu hành chính Hòn Gai. Mỗi bãi rác trên phố trải dài cả chục mét, chiều tối được đậy qua loa bằng những tấm bạt. Mùi hôi thối bốc lên làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người dân thành phố biển.

Ông Cao Danh Giản, Tổ trưởng Tổ dân số 2, Khu 8, phường Hồng Hải cho hay, mấy ngày nay, không thấy người đi thu gom rác ở trong khu phố nên rác bị ùn ứ, hôi thối không chịu được. Người dân người mang rác ra bãi rác tạm xa nhà, người để rác thành đống trước cửa nhà. Ông Giản hy vọng, cơ quan chức năng sớm có phương án thu gom rác đảm bảo vệ sinh môi trường cho thành phố.

Hàng trăm bãi rác tạm bỗng dưng xuất hiện trên các khu phố, ngõ ngách của thành phố Hạ Long. Rác ở trước cửa các cơ quan công sở như Ban Quản lý vịnh Hạ Long, Hải đội 2 của Tổng Cục Hải quan, các đơn vị của ngành y tế… cho đến cửa các ngân hàng, doanh nghiệp, cửa hàng, cửa hiệu và các hộ dân. Bãi lớn thì kéo dài vài chục mét được phủ bạt tạm, bãi rác nhỏ thì 5 đến 10 túi rác.

Rác còn chặn hết cả toàn bộ một tuyến đường nhỏ nằm sát sau Trung tâm Huấn luyện thể thao của tỉnh Quảng Ninh. Dọc tuyến đường đẹp nhất thành phố Hạ Long, đường Lê Thánh Tông, cứ 20 - 50 mét có một điểm tập trung rác tạm trông rất phản cảm.

Chị Trần Thị Hương, công nhân thu gom rác của Công ty Judenco cho hay, mấy ngày nay, rác thải sinh hoạt thành phố bị ùn ứ nhiều do không có chỗ đổ, chị và các đồng nghiệp chỉ biết quét, vun gọn rác ở mỗi điểm tạm. Một số ít thu gom được đưa về bãi đổ tạm là các ô đất trống hay đoạn đường vắng trên các khu phố.

Lúng túng trong xử lý

Vấn đề rác ngập thành phố dường như đã được dự báo trước từ quý II/2021. Nguyên do là Công ty Judenco, đơn vị thu gom rác, hiện không có đường vận chuyển rác vào khu tập kết rác thải rắn ở hai xã Vũ Oai và Hòa Bình (thành phố Hạ Long), bởi hạ tầng này thuộc Trung tâm xử lý chất thải rắn do Công ty Cổ phần tập đoàn Indevco đang quản lý và từ chối cho mượn.

Trước đó, vấn đề nảy sinh từ vướng mắc trong giải quyết tài chính của việc thu gom, chứa rác thải của Công ty Indevco với chính quyền địa phương.

Phía Indevco đề xuất UBND tỉnh Quảng Ninh hỗ trợ kinh phí cho việc tiếp nhận, lưu giữ chất thải rắn của của 3 địa phương Hạ Long, Cẩm Phả, Quảng Yên từ ngày 01/11/2016 đến nay 30/4/2021 là 115 tỷ đồng. Bởi đã tròn 4 năm 6 tháng, Công ty Indevco tiếp nhận hơn 853 ngàn tấn chất thải rắn sinh hoạt của các địa phương theo chỉ đạo của UBND tỉnh mà chưa được nhận một đồng chi phí nào.

Tuy nhiên, các cơ quan tham mưu của UBND tỉnh Quảng Ninh cho rằng đề xuất của Công ty Indevco không phù hợp với quy định của pháp luật hiện hành nên không có cơ sở để xem xét hỗ trợ.

Do vướng mắc trong việc giải quyết các vấn đề về tài chính của dự án Trung tâm xử lý chất thải rắn và vấn đề bảo vệ môi trường tại các bãi rác tạm giữa chưa được các cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương giải quyết, tháo gỡ nên trong tháng 7 vừa qua, Công ty Indevco liên tiếp 2 lần gửi văn bản cho chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng của địa phương thông báo về việc ngừng cho Công ty Judenco mượn đường vào bãi tập kết rác.

Cụ thể, ngày 5/7, Công ty Indevco đã có văn bản gửi UBND tỉnh Quảng Ninh về việc ngừng cho mượn hạ tầng của Công ty đã đầu tư để đổ rác thải sinh hoạt của thành phố Hạ Long, Cẩm Phả từ ngày 12/7. Sau đợt đàm phán với chính quyền hai địa phương Hạ Long, Cẩm Phả, Công ty Indevco đã thống nhất để Công ty Judenco là doanh nghiệp thu gom, vận chuyển rác được mượn đường để đổ rác vào bãi chứa tạm đến hết ngày 31/7.

Tuy nhiên, ngày 28/7, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần tập đoàn Indevco, ông Đỗ Tiến Trung tiếp tục có văn bản thông báo: Kể từ ngày 1/8, Indevco sẽ ngừng việc cho Công ty Judenco sử dụng hệ thống hạ tầng hiện có tại Trung tâm xử lý chất thải rắn tại hai xã Vũ Oai và Hòa Bình.

Không có đường vào khu tập kết chờ xử lý rác thải sinh hoạt, toàn bộ rác của thành phố bị ùn ứ, tập kết trên các đường phố của thành phố Hạ Long.

Trước đó, ngày 16/7, UBND tỉnh Quảng Ninh có công văn số 4574/UBND-MT chỉ đạo về tình hình thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh. Theo đó, yêu cầu UBND thành phố Hạ Long, Cẩm Phả cần tích cực, chủ động, quyết liệt, khẩn trương tập trung triển khai phương án cấp bách xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thuộc quyền quản lý; tuyệt đối không để xảy ra những sự cố môi trường như ùn ứ, tồn đọng rác thải do không được thu gom, xử lý kịp thời làm mất mỹ quan đô thị, gây ảnh hưởng đến môi trường và đời sống nhân dân, gây bức xúc trong dư luận xã hội. Chủ tịch UBND thành phố Hạ Long, Cẩm Phả phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh nếu để xảy ra sự cố môi trường về thu gom, xử lý rác thải trên địa bàn.

Với số lượng chỉ 100 tấn trên ngày, thành phố Cẩm Phả hiện đang phải tạm lưu giữ rác thải sinh hoạt tại các bãi nhỏ xa dân nên vệ sinh môi trường thành phố trong tuần đầu tháng 8 được ổn định. Riêng thành phố Hạ Long với 300 tấn rác mỗi ngày đã vấp phải dồn ứ rác trên khắp phố phường ngay những ngày đầu tháng 8.

Lãnh đạo thành phố chưa có câu trả lời cho bài toán nan giải về rác này bởi phần việc giải quyết, tháo gỡ khó khăn căn bản với Công ty Indevco thuộc trách nhiệm của các sở, ngành và UBND tỉnh Quảng Ninh. Trong khi những vướng mắc giữa chính quyền địa phương với doanh nghiệp chưa có lời giải, phía Công ty Indevco đã không cho đơn vị thu gom rác Công ty Judenco mượn đường vào tập kết tại bãi rác tạm ở hai xã Vũ Oai, Hòa Bình khiến Hạ Long ngập ngụa trong rác và người hứng chịu là chính nhân dân phố biển Hạ Long.