Tăng tốc, bứt phá trong quan hệ giữa Việt Nam với các nước Trung Đông

Cuối năm 2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính liên tiếp có các chuyến công tác tham dự các hội nghị quốc tế, vừa có các hoạt động song phương tại các nước Trung Đông. Nếu như các chuyến đi đó được coi là bước khai mở cho giai đoạn mới trong quan hệ giữa Việt Nam với các nước Trung Đông thì chuyến công tác lần này của Thủ tướng tới UAE, Saudi Arabia, Qatar như là khúc dạo đầu thuận lợi để bước vào thời kỳ tăng tốc, bứt phá.

Tư duy, tầm nhìn, thời gian, trí tuệ

Trong chuyến công tác 6 ngày kể cả di chuyển, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính có chương trình làm việc dày đặc, phong phú, thực chất và hiệu quả với gần 60 hoạt động, trong đó có cuộc hội đàm, hội kiến với lãnh đạo cấp cao như Quốc vương, Hoàng Thái tử, Thủ tướng, Chủ tịch Quốc hội của 3 nước. Tại các cuộc hội đàm, hội kiến, lãnh đạo các nước dành sự tiếp đón chu đáo, trọng thị với nhiều biệt lệ dành cho lãnh đạo ta cho thấy cả 3 nước đều coi trọng quan hệ với Việt Nam trong chính sách “Hướng Đông”, đồng thời coi Việt Nam là đối tác quan trọng hàng đầu tại Đông Nam Á; đánh giá cao tiềm năng, thành tựu phát triển và vị thế, vai trò ngày càng cao của Việt Nam.

Điều dễ nhận thấy là Thủ tướng Phạm Minh Chính và các nhà lãnh đạo 3 nước đều rất tâm đắc với nhau về tư duy đổi mới, tầm nhìn chiến lược, cùng coi trọng thời gian, coi trọng trí tuệ, hành động quyết liệt, công việc rõ ràng. Chính vì thế, các nhà lãnh đạo đều nhất trí, thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ, với Việt Nam là cửa ngõ của các nước vào Đông Nam Á và từ 3 nước này, Việt Nam có thể mở rộng phạm vi hợp tác với các nước trong khu vực Trung Đông, Bắc Phi. Trong đó, Việt Nam và UAE nâng quan hệ lên Đối tác Toàn diện và ký kết Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện (CEPA). Việt Nam và các nước Saudi Arabia và Qatar nhất trí sớm thúc đẩy nâng cấp quan hệ lên tầm cao mới.

Theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính tới UAE, Saudi Arabia, Qatar đã tạo ra động lực mới, mở ra nhiều cơ hội hợp tác giữa Việt Nam và 3 nước trong lĩnh vực mới. Bên cạnh những các lĩnh vực truyền thống, có tính chất nền tảng như chính trị, ngoại giao, quốc phòng, an ninh, lao động, dầu khí, nông nghiệp, giáo dục đào tạo, du lịch, giao lưu nhân dân..., các bên bên xác định thêm trụ cột hợp tác tương lai là kinh tế, thương mại, đầu tư, với các ngành mới nổi như đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, phát triển ngành Halal...

Trong chuyến công tác, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã phát biểu tại Hội nghị Sáng kiến đầu tư tương lai lần thứ 8 tại Saudi Arabia; phát biểu chính sách tại Học viện Ngoại giao UAE; dự tọa đàm Doanh nghiệp Việt Nam - UAE; dự lễ khai trương trưng bày ô tô của Vinfast và lễ khai trương Văn phòng của Tập đoàn FPT tại Saudi Arabia; thăm Khu công nghiệp Ras Laffan của Qatar… Tại các hoạt động này, Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ nhận định về tình hình, xu thế phát triển của thế giới, quan hệ Việt Nam với các nước và định hướng, mục tiêu phát triển của Việt Nam; khẳng định trách nhiệm của Việt Nam và kêu gọi cộng đồng thế giới và 3 nước Trung Đông nói riêng hợp tác với Việt Nam trên các lĩnh vực vì một tương lai phát triển bền vững và thịnh vượng.

Đã nói là làm, đã cam kết phải thực hiện

Như Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nêu, trong các cuộc hội kiến, hội đàm lãnh đạo các bên nhất trí tăng cường hợp tác trên tất cả các lĩnh vực, trong đó hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư là một trụ cột. Lãnh đạo các nước đã thực hiện vai trò kiến tạo, việc thúc đẩy quan hệ kinh tế phải do doanh nghiệp thực hiện, với những dự án hợp tác cụ thể để sớm đặt mục tiêu kim ngạch thương mại giữa Việt Nam - UAE đạt 20 tỷ USD, giữa Việt Nam - Saudi Arabia lên 10 tỷ USD, và có đột phá về thương mại, đầu tư giữa Việt Nam - Qatar.

Với quyết tâm khẩn trương thúc đẩy, hiện thực hóa các thỏa thuận cấp cao trên tinh thần “đã nói là làm, đã cam kết là phải thực hiện có hiệu quả, bằng những sản phẩm cụ thể”, ngay trong chuyến thăm Thủ tướng Phạm Minh Chính đã làm việc với Lãnh đạo các bộ, ngành, các quỹ đầu tư, các tập đoàn lớn của 3 nước để thúc đẩy hợp tác trên các lĩnh vực. Giới chức và doanh nghiệp 3 nước đều hào hứng, đánh giá cao tiềm năng phát triển của Việt Nam; thực hiện ngay ký kết các thỏa thuận hợp tác và khẳng định sau chuyến thăm sẽ sớm cử đoàn đến Việt Nam tìm hiểu cơ hội đầu tư, kinh doanh.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính bày tỏ mong muốn và tin tưởng rằng các doanh nghiệp, nhà đầu tư Trung Đông và trên toàn thế giới nói chung, cùng đồng hành, phát huy tinh thần “ngày mai bắt đầu từ ngày hôm nay”, tăng cường hợp tác đầu tư, cùng nhau hướng đến “Chân trời vô tận”, vì một thế giới phát triển an toàn, bền vững, thịnh vượng.

Trong chuyến thăm Việt Nam và 3 nước đã ký kết, trao đổi 33 văn kiện hợp tác trong các lĩnh vực thương mại, đầu tư, tài chính, năng lượng, đổi mới sáng tạo, giáo dục thể thao, hợp tác giữa các doanh nghiệp, tạo cơ sở cho việc thúc đẩy hợp tác trên mọi lĩnh vực, giữa Việt Nam và 3 nước sẽ phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.

Một loạt thỏa thuận hợp tác giữa các doanh nghiệp đã được ký kết như: các thỏa thuận giữa Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) và Công ty Presight về hợp tác phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI): Hãng hàng không Vietjet và Hãng hàng không Emirates trao thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực hàng không; Tập đoàn T&T Group và Golden Nile Investment sẽ hợp tác trong các lĩnh vực tài chính ngân hàng, ngân hàng số, xây dựng, nông nghiệp công nghệ cao, cảng biển, hàng không, năng lượng và cung cấp nguồn nhân lực...

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho rằng việc ký kết các văn kiện hợp tác đã mở ra triển vọng và cơ hội cho hàng hóa của Việt Nam tiếp cận thị trường các nước và từ đây có thể mở rộng ra các thị trường của các nước khu vực Trung Đông, châu Phi và Nam Âu. Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, cùng với các văn kiện đã ký, các nước khu vực vùng Vịnh và các nước đối tác đều bày tỏ muốn khởi động đàm phán để ký kết các hiệp định thương mại tự do với Việt Nam. Chính giới và doanh nghiệp, doanh nhân của các nước khu vực vùng Vịnh và các nước đối tác đều mong muốn tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư với Việt Nam, đặc biệt là trong các lĩnh vực như năng lượng, khoáng sản, dầu khí, công nghiệp, hạ tầng chiến lược về giao thông, hạ tần số và chuyển đổi xanh.

Không phân biệt người Việt Nam ở nước ngoài hay trong nước

Như thường lệ, là người nhiều năm học tập, công tác tại nước ngoài, hơn ai hết Thủ tướng Phạm Minh Chính thấu hiểu tâm tư, tình cảm của những người con xa quê, nên trong chuyến công tác, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã dành thời gian gặp gỡ cán bộ, nhân viên Đại sứ quán và cộng đồng người Việt Nam tại các nước. Một mặt thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước đem tới bà con tình cảm từ quê hương và thông tin với bà con về tình hình đất nước, một mặt lắng nghe và giải đáp những mong muốn của cộng đồng.

Khẳng định Đảng, Nhà nước xác định cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là bộ phận không tách rời của cộng đồng các dân tộc Việt Nam; luôn chăm lo cho nhân dân bất kể là người Việt Nam ở trong nước hay ở nước ngoài; vì Đảng, Nhà nước ta không có mục tiêu nào cao hơn là mang lại cuộc sống ngày càng hạnh phúc, ấm no cho người dân. Cho biết cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài có khoảng 6 triệu người, tại khoảng 130 quốc gia, Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn bà con tiếp tục đoàn kết, tuân thủ pháp luật sở tại; chăm chỉ lao động, học tập, công tác; luôn giữ gìn, phát huy các giá trị văn hoá dân tộc; đặc biệt vận động, giúp đỡ, tìm kiếm công ăn, việc làm, tìm kiếm học bổng, cơ hội đầu tư; luôn hướng về quê hương, đất nước; góp phần vun đắp quan hệ tốt đẹp giữa Việt Nam với các nước.

Có thể nói, chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính tới các nước UAE, Saudi Arabia, Qatar triển khai hiệu quả đường lối đối ngoại của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, đã góp phần củng cố tin cậy chính trị, nâng tầm quan hệ, tạo đột phá trong quan hệ giữa Việt Nam với các nước trong thời gian tới trên nhiều lĩnh vực, từ kinh tế, thương mại, đầu tư, tới các lĩnh vực hợp tác mới như đổi mới sáng tạo, khoa học, công nghệ, năng lượng...; mở ra thời kỳ tăng tốc, bứt phá trong hợp tác mới giữa Việt Nam với các nước.