Vụ Hè Thu năm nay, huyện Châu Thành, tỉnh Đồng Tháp, trồng hơn 1.000 ha khoai lang các loại như: khoai lang có xuất xứ từ Nhật Bản củ khoai màu tím, màu sữa, đỏ, màu trắng...nhưng chủ lực vẫn là khoai lang màu tím cho năng suất khá cao từ 4,5 đến 50 tạ/công (1.000 m 2 ) và giá bán từ 500.000 đến 700.000 đồng/tạ, mỗi ha khoai lang tím, nông dân thu lợi nhuận hơn 200 triệu đồng.
“Mua lu mua hũ cũng nhờ củ với khoai, trả hết nợ vay cũng nhờ khoai với củ, sắm giường sắm tủ cũng nhờ củ với khoai…”, đó là một đoạn của bài vè nói về nghề trồng khoai lang đang được người dân huyện Châu Thành truyền tụng. Quả thật, với vài năm liên tục trúng mùa trúng giá, nghề trồng khoai lang đã mang lại cho nông dân địa phương này một sự sung túc, no đủ rất đáng ghi nhận.
Xã Phú Long, nơi trồng nhiều khoai lang nhất ở huyện Châu Thành, chắc hẳn sẽ rất ngạc nhiên vì sự thay đổi bất ngờ của đời sống người dân nơi đây. Nhà mới mọc lên liên tiếp, cái nào cũng khang trang, chắc chắn, trị giá hàng trăm triệu đồng mỗi căn. Khi được hỏi, ông Nguyễn Văn Đảo – Phó Trưởng ban nhân dân ấp Phú Hòa không giấu “Ấp này có 90% là nhà tường. Tất cả đều nhờ trồng khoai lang”.
Nghề trồng khoai lang bén rễ ở đất Phú Long từ vài chục năm nay. Bà con trồng khoai lang vào mùa Xuân Hè, xen giữa hai vụ lúa Đông Xuân và Thu Đông. Trồng khoai lang từ 4-5 tháng là cho thu hoạch, hạn chế được nước tưới so với trồng lúa, né được hạn, sau khi trồng khoai lượng đất phì nhiêu hơn, giúp cho việc trồng lúa trong vụ kế tiếp. Khi nhà nước đẩy mạnh đầu tư cho nông nghiệp, nhất là việc xây dựng các ô đê bao vừa chống hạn, lại chống lũ, nghề trồng khoai lang khấm khá hơn.
Nhất là vài năm gần đây, nhờ nắm bắt xu hướng thị trường, nông dân Châu Thành đã chuyển sang chuyên trồng giống khoai tím Nhật vừa cho năng suất cao, có nơi bao tiêu sản phẩm, bán được giá, nên đời sống bà con khá hẳn lên. Không chỉ những người trồng khoai lâu năm mà những người mới vào nghề cũng đang làm giàu từ những dây khoai. Nông dân trồng khoai lang tím Nhật ở Châu Thành còn ví von: “Cây lúa là cây chủ lực, còn khoai lang là loại cây làm giàu” .
Tại ấp Phú Hòa, xã Phú Long, huyện Châu Thành, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh phối hợp với Phòng Nông nghiệp huyện còn hỗ trợ 129 hộ dân trồng khoai lang theo mô hình an toàn, với diện tích 100 ha. Các giống khoai được trồng gồm: Tím Nhật, Sữa và Tàu Nghẹn. Trong quá trình canh tác, nông dân được ngành nông nghiệp hỗ trợ 40% phân bón, thuốc bảo vệ thực vật.
Ngoài ra, các hộ dân còn được tham gia các lớp tập huấn, hội thảo chuyên đề về kỹ thuật trồng, thu hoạch và bảo quản khoai lang. Hiện nay, các diện tích này đang chuẩn bị thu hoạch. Theo ước tính, tùy từng giống khoai, năng suất có thể đạt từ 360 tạ/ha đến 456 tạ/ha, sau khi trừ đi các khoản chi phí bà con còn lợi nhuận 13-20 triệu đồng/ha.
Sắp tới, ngành nông nghiệp huyện Châu Thành sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan chuyên môn tổ chức trình diễn và chuyển đổi tập quán sản xuất của nông dân theo hướng sản xuất khoai lang sạch, an toàn, để đáp ứng nhu cầu thị trường. Thực tế những năm gần đây cho thấy, không chỉ có khoai lang mà nông dân Đồng Tháp cũng đã từng giàu lên nhờ nhiều loại cây, con khác, cốt lõi nhất là do nông dân đã kịp nắm bắt thị trường, chuyển đổi hướng đi phù hợp. Có điều kiện thuận lợi trong việc bao tiêu sản phẩm khoai lang tím Nhật, bà con nhân rộng ra nhiều nơi vì trồng khoai lang tím Nhật cho hiệu quả kinh tế cao hơn trồng lúa 8-10 lần./.
Nguyễn Văn Trí