Quý II năm 2022, Việt Nam mới có thể cung ứng rộng rãi vaccine COVID-19

Đây là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long tại cuộc họp Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19, chiều 7/12, tại Trụ sở Chính phủ.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Trưởng Ban Chỉ đạo chủ trì cuộc họp. 

Tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp

Tại cuộc họp, ông Đặng Quang Tấn, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết, tính đến ngày 7/12, thế giới ghi nhận gần 67 triệu ca mắc COVID-19, hơn 1,5 triệu ca tử vong tại 220 quốc gia, vùng lãnh thổ. Riêng tuần đầu tiên tháng 12/2020, thế giới ghi nhận 3,8 triệu ca nhiễm mới, khoảng 70.000 ca tử vong. Mỹ là quốc gia có số mắc cao nhất thế giới (gần 15 triệu ca mắc, gần 288.000 ca tử vong); sau đó là Ấn Độ (hơn 9,6 triệu ca mắc, hơn 140.000 ca tử vong); Brazil (6,6 triệu ca nhiễm, hơn 176.600 ca tử vong)…

Tại châu Âu, Chính phủ một số quốc gia Đức, Italia, Anh, Hungary, Hà Lan… phê duyệt các biện pháp nhằm giảm thiểu sự lây lan của dịch bệnh như hạn chế tụ tập đông người, bán phong tỏa đất nước, bắt buộc đeo khẩu trang tại địa điểm công cộng... Khu vực châu Á, một số quốc gia có số lượng ca mắc COVID-19 cao sau Ấn Độ như Iran (hơn 1 triệu ca mắc, hơn 50.000 ca tử vong); Thổ Nhĩ Kỳ (798.000 ca mắc, hơn 14.700 ca tử vong); Nhật Bản (ghi nhận trên 2.000 ca mắc/ngày)… Indonesia trở thành vùng dịch lớn nhất khu vực Đông Nam Á (gần 576.000 ca mắc, hơn 17.700 ca tử vong); tiếp theo là Philippines (gần 440.000 ca mắc, hơn 8.500 ca tử vong)... Vừa qua, Campuchia ghi nhận ca lây nhiễm đầu tiên trong cộng đồng.

Tính đến ngày 7/12, Việt Nam có 6 ngày liên tiếp không ghi nhận ca mắc mới trong cộng đồng. Đến nay, Việt Nam ghi nhận 1.367 ca mắc, 35 ca tử vong. Liên quan đến tình hình dịch COVID-19 tại Thành phố Hồ Chí Minh, từ 29/11 đến nay đã ghi nhận 4 ca mắc (bệnh nhân 1342, 1347, 1348, 1349). Tổng số mẫu đã lấy để xét nghiệm (861 ca tiếp xúc gần, 1.400 ca và rà soát 1.002 người đã đến các địa điểm nguy cơ) đều cho kết quả âm tính với SARS-CoV-2.

Nhận định tình hình dịch bệnh, ông Đặng Quang Tấn nêu rõ, nguy cơ dịch COVID-19 xâm nhập luôn thường trực từ các chuyến bay giải cứu công dân về nước cũng như trường hợp nhập cảnh bất hợp pháp, không thực hiện cách ly theo quy định. 

Nỗ lực đẩy mạnh tiến độ sản xuất vaccine COVID-19

Trong bối cảnh dịch COVID-19 trên thế giới vẫn diễn biến phức tạp; trong nước vẫn phát hiện các ca nhập cảnh bất hợp pháp, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đề nghị, Ban Chỉ đạo yêu cầu các lực lượng liên quan, tăng cường biện pháp quản lý khu vực biên giới, kiểm soát chặt chẽ người nhập cảnh vào Việt Nam. 

Bên cạnh đó, các địa phương, bộ ngành và toàn xã hội tiếp tục thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo; quản lý chặt chẽ việc thực hiện cách ly tại nhà, các cơ sở lưu trú, khách sạn…; xử lý nghiêm trường hợp phạm quy định phòng, chống dịch bệnh.

Liên quan đến vấn đề nghiên cứu, sản xuất vaccine, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết: Bộ Y tế phối hợp với các đơn vị, "chạy đua với thời gian" để nghiên cứu, thử nghiệm, sản xuất vaccine COVID-19.

Hiện Việt Nam có 4 đơn vị tham gia nghiên cứu, sản xuất vaccine COVID-19, gồm: Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Vắcxin và Sinh phẩm số 1 (VABIOTECH); Trung tâm Nghiên cứu Sản xuất Vắcxin và Sinh phẩm Y tế (POLYVAC); Viện Vắcxin và Sinh phẩm y tế (IVAC) và Công ty trách nhiệm hữu hạn Dược Nanogen (NANOGEN).

Trong đó, 3 đơn vị (IVAC, VABIOTECH, NANOGEN) đã hoàn thiện quy trình sản xuất quy mô phòng thí nghiệm và hiện đang đánh giá tính an toàn, tính miễn dịch của vaccine trên động vật. Dự kiến, ngày 10/12, đơn vị NANOGEN phối hợp với Học viện Quân y sẽ chính thức tuyển tình nguyện viên tham gia vào giai đoạn 1 thử nghiệm vaccine COVID-19 của Việt Nam. 

“Nếu thuận lợi, phải đến quý II/2022, Việt Nam mới có thể cung ứng rộng rãi vaccine COVID-19; do đó, vẫn phải triển khai quyết liệt, thực hiện nghiêm tất cả các biện pháp phòng, chống dịch; không thể trông cậy quá nhiều vào vaccine COVID-19”, Bộ trưởng Bộ Y tế khẳng định.

Tại cuộc họp, các thành viên Ban Chỉ đạo đề nghị Bộ Y tế tiếp tục nỗ lực, khẩn trương thúc đẩy tối đa việc nghiên cứu, sản xuất vaccine COVID-19.

Đối với việc theo dõi sức khỏe 14 ngày tại nơi cư trú sau khi hoàn thành cách ly tập trung, các quy định của Ban Chỉ đạo nêu rõ, chỉ cho phép cách ly tại nhà riêng tại nơi có đủ điều kiện, về cơ bản không được cách ly ở các khu chung cư. Trường hợp cách ly tại nhà riêng, phải thông báo cho những người trong cùng tòa nhà hoặc khu vực lân cận biết thông tin. Chính quyền địa phương phối hợp với các ngành Y tế, Công an ở cơ sở, có trách nhiệm nắm sát thông tin, đảm bảo những người này không vi phạm quy định của Bộ Y tế.

Tuy nhiên, qua kiểm tra, giám sát thực tế, các chuyên gia, một số thành viên Ban Chỉ đạo nhận định, một số nơi có dấu hiệu nới lỏng hoặc thực hiện chưa nghiêm, còn có tình trạng chủ quan, lơ là trong công tác phòng, chống dịch bệnh nói chung, giám sát y tế người cách ly tại địa phương nói riêng. Trong khi đây lại là nguy cơ lây nhiễm ra cộng đồng; do đó, các ý kiến đề nghị kiên quyết ngăn chặn, thực hiện nghiêm các quy định phòng, chống dịch bệnh.

Tăng cường kiểm tra, giám sát

Phát biểu chỉ đạo tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam biểu dương nỗ lực của Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Y tế, các lực lượng chức năng đã nhanh chóng, chủ động vào cuộc, kịp thời xác định toàn bộ các ca F1, F2..., lấy mẫu xét nghiệm, triển khai các biện pháp phòng, chống dịch bệnh. Phó Thủ tướng nhận định: “Đây là tiến bộ lớn về khả năng phản ứng, dập dịch; do đó, đến nay, Thành phố Hồ Chí Minh cơ bản kiểm soát ca lây nhiễm này. Tuy nhiên, qua sự việc này, cần xem xét lại nguyên nhân, đề ra giải pháp hiệu quả để tránh tình trạng tương tự xảy ra trong cộng đồng”. 

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng ghi nhận nỗ lực của các viện nghiên cứu, các đơn vị ở trong nước, dưới sự điều phối của Bộ Khoa học và Công nghệ, sự chỉ đạo của Bộ Y tế trong việc đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu vaccine; đồng thời đề nghị, tạo điều kiện tối đa cho các đơn vị thử nghiệm vaccine COVID-19. 

Măc dù tình hình nghiên cứu, sản xuất vaccine trên thế giới có nhiều dấu hiệu tích cực nhưng với mức chi phí cao, “cung chưa đủ cầu”, trong khi đó, tình hình dịch bệnh trên thế giới vẫn đang diễn biến phức tạp, Phó Thủ tướng nêu rõ, Việt Nam vẫn tiếp tục tăng cường mạnh mẽ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, đặc biệt trong thời tiết mùa đông lạnh, các sự kiện chính trị lớn của đất nước sắp diễn ra... 

Trước nguy cơ dịch bệnh xâm nhập vào trong nước, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, hiện đã có các văn bản hướng dẫn về chuyên môn của Bộ Y tế và các ngành khác, vấn đề quan trọng nhất hiện nay là phát huy sự chủ động và trách nhiệm của chính quyền địa phương, dưới sự tham mưu của ngành Y tế các cấp, sự phối hợp chặt chẽ của ngành Công an tổ chức thực hiện các hướng dẫn nêu trên.

Qua vụ việc tại Thành phố Hồ Chí Minh, Phó Thủ tướng đề nghị tiếp tục siết chặt các quy định phòng, chống dịch bệnh trên các chuyến bay tương tự như bệnh viện có người mắc COVID-19. Yêu cầu thực hiện nghiêm việc cách ly tập trung, tiếp tục theo dõi sức khỏe 14 ngày đối với người trở về địa phương từ các khu cách ly tập trung, Phó Thủ tướng nêu rõ: “Nơi nào thực hiện không nghiêm phải chịu trách nhiệm. Việc xảy ra ở Thành phố Hồ Chí Minh có thể xảy ra ở nơi khác nếu chúng ta lơ là”. 

Trước khuyến cáo của Bộ Y tế về “mùa đông khốc liệt sắp tới”, Phó Thủ tướng đề nghị Trưởng Ban Chỉ đạo các tỉnh, thành phố phải có kế hoạch tăng cường công tác kiểm tra trên địa bàn. Bộ Y tế, Bộ Công an, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Công Thương... có văn bản đôn đốc, tổ chức kiểm tra các địa phương trong việc thực hiện quy định phòng, chống dịch bệnh tại khu cách ly, trở về cộng đồng sau khi cách ly tập trung, đặc biệt công tác phòng, chống dịch bệnh trong các trường học; các cơ sở như y tế, lưu trú, du lịch, sản xuất... 

Phó Thủ tướng cũng đề nghị rà soát nghiêm ngặt việc tuân thủ các quy định của chính quyền các cấp trong việc thực hiện cách ly nhân viên ngoại giao, một số cán bộ kỹ thuật, chuyên gia, thương gia vào Việt Nam ngắn ngày...