Đã thành quy luật, thị trường dịp cuối năm lại sôi động hơn với đa dạng, phong phú các chủng loại hàng hóa và sức tiêu dùng cũng tăng cao. Tuy nhiên, theo các chuyên gia kinh tế, do kinh tế khó khăn, xu hướng mua sắm, tiêu dùng dịp Tết cũng có nhiều thay đổi.
Tăng mua sắm tại các siêu thị
Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng từ đầu năm đến nay chỉ tăng khoảng 20%/tháng. Tuy nhiên, sau khi trừ đi mức tăng của chỉ số tiêu dùng, mức tăng trưởng sức mua thực tế chỉ còn dao động từ 4-6% - mức thấp kỷ lục trong nhiều năm trở lại đây. Lạm phát trong năm 2011 tăng ở mức hai con số, cùng với hàng loạt khó khăn của nền kinh tế đã tác động đến tâm lý tiêu dùng và túi tiền của người dân khiến phần đông cắt giảm mạnh chi tiêu. Nhiều lĩnh vực bán lẻ rơi vào lao đao, nhất là điện máy với các vụ phá sản, đóng cửa, chuyển đổi kinh doanh đồng loạt.
Tuy nhiên, bất chấp tình hình kinh tế khó khăn, nhiều siêu thị vẫn tăng mạnh lượng hàng hóa dự trữ so với dịp Tết năm ngoái. Nhiều siêu thị cho biết, đã chuẩn bị lượng hàng dự trữ tăng từ 30 – 40% so với cùng kỳ năm ngoái. Các chuyên gia kinh tế cho biết, các siêu thị “mạnh tay” tăng cung hàng hóa dịp cuối năm là do vào mỗi dịp Tết, người dân thường có xu hướng chuyển sang mua sắm tại các siêu thị. Hiện nay, tỷ lệ hàng hóa phân phối qua kênh siêu thị mới đạt từ 20 – 30%, còn lại là tập trung ở các kênh mua sắm truyền thống. Nhưng dịp Tết, các siêu thị lại trở nên hút khách nhờ ưu thế phong phú về nguồn hàng, giá cả ổn định.
Nhiều siêu thị đã cho biết, đã tăng lượng hàng hóa lên gấp 4 – 5 lần so với ngày thường và tập trung mạnh những mặt hàng có nhu cầu tiêu dùng dịp Tết. Nhiều siêu thị ở TP.HCM và Hà Nội được tham gia chương trình bình ổn giá còn được vay lãi suất ưu đãi hàng trăm tỷ đồng để dự trữ hàng Tết. Nhiều siêu thị cũng chủ động đàm phán với nhà cung cấp để không tăng đột biến giá hàng hóa trong dịp Tết, tăng các chương trình khuyến mại, giảm giá để kích cầu tiêu dùng... nên hàng hóa trong các siêu thị không chỉ phong phú về chủng loại, đa dạng về mẫu mã, đảm bảo về chất lượng... mà còn có sự bình ổn về giá cả. Ông Vũ Vinh Phú, Chủ tịch Hiệp hội siêu thị Hà Nội cho biết, thị trường tự do cuối năm thường có xu hướng tăng giá không kiểm soát, tình trạng tự do hét giá vẫn tồn tại... nhưng các siêu thị đều rất cân nhắc, thận trọng trong điều chỉnh giá bán để không ảnh hưởng tới người tiêu dùng.
Ông Vũ Vinh Phú cũng cho biết, khi chất lượng cuộc sống ngày càng cao thì xu hướng chọn nơi mua sắm tốt hơn, tiện lợi hơn ngày càng phát triển. Điều này dẫn đến tình trạng các siêu thị kinh doanh ngày càng tốt. Thậm chí, vào dịp trước Tết Dương lịch hoặc Âm lịch một, hai tuần, các siêu thị còn rơi vào tình trạng quá tải.
Mua hàng có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng
Cuối năm và nhất là vào những ngày cận Tết, thị trường hàng hóa sôi động hơn cũng là điều kiện lý tưởng để hàng gian, hàng giả, hàng lậu... tung hoành. Do đó, theo các chuyên gia thị trường, để không mua phải hàng kém chất lượng, kém phẩm chất, người tiêu dùng nên chọn mua sản phẩm hàng hóa tại các địa chỉ đáng tin cậy, mua hàng của các thương hiệu có uy tín.
Tại phố Hàng Buồm và khu vực chợ Đồng Xuân (Hà Nội), hàng Tết được bày bán sớm là thực phẩm và đồ uống trông rất bắt mắt. Nhưng, quan sát kỹ mới thấy, nhiều loại đồ uống được bày bán là hàng nhập ngoại nhưng không có nhãn mác tiếng Việt theo đúng quy định, cũng không có chứng nhận về kiểm định chất lượng nên người tiêu dùng rất khó nhận biết chất lượng của sản phẩm. Trên thị trường còn có cả hàng được sản xuất rất cẩu thả, không có cả ngày sản xuất và hạn sử dụng... Sử dụng những loại hàng hóa trên, người tiêu dùng sẽ phải đối mặt với những nguy cơ rất lớn về vệ sinh an toàn thực phẩm.
Do đó, theo Hội Tiêu chuẩn và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, dịp lễ Tết, người tiêu dùng chỉ nên mua hàng của các thương hiệu có uy tín. Hàng hóa của những thương hiệu này có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, nguyên liệu đảm bảo, lại sản xuất theo công nghệ hiện đại.
Nhận định về xu hướng tiêu dùng hàng Tết, Bộ Công Thương cũng cho biết, ở nhiều loại hàng hóa tiêu thụ mạnh trong dịp Tết như đồ uống, hàng nội sẽ chiếm ưu thế nhờ chủng loại hàng hóa phong phú, giá cả phải chăng, mẫu mã hàng hóa đẹp. Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” đang được phát động rộng rãi sẽ giúp nhiều doanh nghiệp Việt Nam thuận lợi hơn trong việc quảng bá sản phẩm hàng hóa và tiếp cận với người tiêu dùng.
Tân Hiệp Phát, một trong những doanh nghiệp hàng đầu trong ngành nước giải khát cho biết, dịp Tết này, doanh nghiệp sẽ cho tung mạnh hàng hóa ra thị trường để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong dịp Tết cùng với đó là chương trình khuyến mãi hấp dẫn. Nhiều sản phẩm được thay đổi mẫu mã sản phẩm phù hợp với xu hướng tiêu dùng ngày Tết. Người tiêu dùng có thể mua để sử dụng hoặc làm quà tặng các thùng nước uống trà thảo mộc Dr.Thanh, Trà xanh Không Độ, nước tăng lực Number 1... Các sản phẩm của Tân Hiệp Phát có hương vị thơm ngon, bổ dưỡng cho sức khỏe lại được cải tiến về bao bì và mẫu mã nên rất thích hợp để sử dụng trong dịp Tết.
Bảo Hân