‘Không để vướng mắc về tài chính, tài sản công ảnh hưởng đến triển khai mô hình 2 cấp’

Nhiều xã vùng biên giới chưa được bố trí xe công

Theo ông Trần Song Tùng, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Ninh Bình, trong quá trình thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, tỉnh đã phát sinh một số vấn đề chưa lường trước được, nhưng với tinh thần “vừa chạy vừa xếp hàng”, tỉnh đã triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, phục vụ tốt cho người dân, doanh nghiệp. 

Ông Lê Quang Hùng, Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Thanh Hóa cho biết, các câu hỏi của đơn vị liên quan đến lĩnh vực tài chính, ngân sách trong quá trình thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp đã được các đơn vị chuyên môn của Bộ Tài chính giải đáp. Sau sắp xếp, tỉnh có 166 xã, phường. Tỉnh Thanh Hóa đề nghị Bộ Tài chính xem xét nới lỏng điều kiện tiêu chuẩn bổ nhiệm kế toán trưởng để các xã, phường khó khăn, nhất là ở vùng sâu, vùng xa đủ điều kiện thực hiện.

Về công tác quản lý tài sản công, ông Nguyễn Tân Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính) cho hay Bộ Tài chính đã thành lập Tổ công tác, Đoàn công tác liên ngành làm việc với tất cả các địa phương để hướng dẫn, đôn đốc trực tiếp; cử cán bộ phụ trách từng địa phương để hướng dẫn thường xuyên, kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai.

Hiện nay, tiêu chuẩn, định mức sử dụng tài sản công được thực hiện theo quy định tại Nghị định số 155/2025/NĐ-CP ngày 16/6/2025 của Chính phủ quy định tiêu chuẩn, định mức trụ sở làm việc. 

Về phản ánh nhiều xã vùng biên giới chưa được bố trí xe công, sau khi rà soát vẫn không đủ xe công để điều chuyển cho các xã; nhu cầu xe ô tô của một số xã, phường, đặc khu còn thiếu so với định mức quy định, theo ông Nguyễn Tân Thịnh, đối với xe ô tô trang bị cho đơn vị hành chính cấp xã mới, UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định định mức cụ thể, điều hòa xe ô tô từ cấp huyện cho cấp xã theo tiêu chuẩn, định mức; trường hợp số xe ô tô hiện có của cấp huyện trước ngày 1/7 không đủ để bố trí cho các đơn vị hành chính cấp xã mới, điều chuyển từ các cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp tỉnh hoặc mua sắm mới để trang bị cho đơn vị hành chính cấp xã mới, đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ theo tiêu chuẩn, định mức.

“Bộ Tài chính đã đề nghị các Bộ rà soát, trường hợp thừa ô tô không sử dụng sẽ điều chuyển về cho địa phương, nhưng qua báo cáo của các bộ, ngành, khả năng điều chuyển là khó vì xe dôi dư đa phần là xe cũ, không phù hợp. Địa phương chủ động trang bị mới cho cấp xã để đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ”, ông Nguyễn Tân Thịnh thông tin thêm.

Bộ Tài chính đã có công văn số 8400/BTC-QLCS ngày 14/6/2025 đề nghị các bộ, ngành Trung ương có trách nhiệm chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý phối hợp chặt chẽ với địa phương nơi đóng trụ sở trong quá trình xây dựng, thực hiện phương án bố trí, sắp xếp, xử lý tài sản, bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả. Bộ Tài chính sẽ tiếp tục đánh giá tình hình quản lý, sử dụng trụ sở ở từng địa phương để làm cơ sở phối hợp bố trí, sắp xếp, xử lý trụ sở trên địa bàn, bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả.

Bộ Tài chính cũng đã có công văn số 11120/BTC-QLCS hướng dẫn thống nhất biểu mẫu báo cáo (biểu mẫu này sẽ thay thế cho các mẫu báo cáo trước đây), tạo thuận lợi, đơn giản cho các địa phương trong quá trình tổng hợp, theo dõi, báo cáo tình hình sắp xếp, xử lý tài sản công.

“Bộ Tài chính đang xây dựng chức năng trên phần mềm để hỗ trợ cho các địa phương thực hiện tổng hợp, báo cáo, dự kiến tuần sau sẽ hoàn thiện”, ông Nguyễn Tân Thịnh chia sẻ. Bên cạnh đó, Cục Quản lý công sản sẽ chỉ đạo xây dựng bộ tài liệu hướng dẫn cho các địa phương theo hướng “cầm tay chỉ việc”, sau khi hoàn thiện sẽ chuyển lại cho địa phương, đặc biệt là cấp xã để tham khảo.

Chỉ đạo Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, Bộ Tài chính đã có văn bản ngày 15/7 thông báo đường dây nóng và cán bộ liên hệ với từng lĩnh vực để tiếp nhận, xử lý các vướng mắc liên quan đến công tác tài chính, NSNN trong quá trình thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. 

“Những vấn đề còn vướng mắc các địa phương nêu chủ yếu liên quan đến thẩm quyền, trách nhiệm của địa phương như dự toán, con dấu, tài khoản... Những vấn đề thuộc thẩm quyền của địa phương, địa phương chủ động giải quyết”, ông Nguyễn Đức Chi cho biết.

Riêng về khó khăn trong việc bổ nhiệm kế toán trưởng đảm bảo đủ điều kiện tại nhiều địa phương, Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán đã có báo cáo về các quy định pháp luật, Kho bạc Nhà nước (KBNN) cũng đã báo cáo về tình trạng này. Để giải quyết rốt ráo, Thứ trưởng giao Cục Quản lý, giám sát kế toán, kiểm toán chủ trì rà soát lại, đề xuất phương án xử lý, báo cáo Lãnh đạo Bộ ngay trong tuần tới. “Bộ Tài chính sẽ có 6 tổ công tác phối hợp với các tỉnh, thành phố để cùng với các địa phương lắng nghe, giải quyết trực tiếp nhưng vướng mắc”, ông Nguyễn Đức Chi cho biết.

Chủ động hướng dẫn về tài chính, ngân sách Nhà nước (NSNN)

Theo ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó Giám đốc Kho bạc Nhà nước (KBNN), qua thống kê sơ bộ, còn nhiều đơn vị dự toán cấp xã chưa mở tài khoản. 

KBNN đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các đơn vị triển khai các nội dung theo hướng dẫn của Bộ Tài chính tại Công văn số 4205/BTC-NSNN và Công văn số 4738/BTC-TH; chỉ đạo các đơn vị trực thuộc thực hiện đăng ký và sử dụng tài khoản của các đơn vị cấp xã tại KBNN khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp theo Công văn số 11357/BTC-KBNN.

Về phía Sở Tài chính, cần báo cáo tham mưu trình UBND, HĐND ban hành Nghị quyết về việc phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa ngân sách cấp tỉnh và ngân sách cấp xã theo Công văn số 4205/BTC-NSNN. Đồng thời, chủ trì hướng dẫn các đơn vị dự toán cấp xã thực hiện theo quy định tại Công văn số 11113/BTC-NSNN, quy định rõ số lượng và các đơn vị dự toán cấp xã để các xã có căn cứ triển khai thực hiện.

Đối với trường hợp Hội đồng Nhân dân (HĐND), UBND chưa quyết định dự toán ngân sách, KBNN đề nghị Sở Tài chính chủ trì phối hợp với KBNN hướng dẫn đơn vị dự toán cấp xã thực hiện đối với việc tạm cấp ngân sách theo quy định tại Điều 53 Luật NSNN.

Đối với các xã, đại diện KBNN đề nghị kiện toàn tổ chức bộ máy, bổ nhiệm kế toán trưởng, chủ tài khoản; hướng dẫn giao dự toán theo Công văn số 11113/BTC-NSNN của Bộ Tài chính. Đồng thời, phối hợp với KBNN mở tài khoản tại KBNN để thực hiện chi NSNN, đặc biệt là các khoản chi thiết yếu. Hoàn thiện đối chiếu số liệu bàn giao về việc sáp nhập từ cấp xã, cấp huyện thuộc đơn vị sáp nhập, giải thể sang đơn vị mới…

Về NSNN, ông Nguyễn Minh Tân, Phó Vụ trưởng Vụ NSNN cho biết, Bộ Tài chính đã có văn bản hướng dẫn về giao dự toán thu – chi NSNN năm 2025 sau sắp xếp (Công văn số 4205/BTC-NSNN ngày 2/4/2025). Nguyên tắc xuyên suốt là không để đứt gãy ngân sách. Phân chia nguồn thu giữa ngân sách tỉnh và xã được giữ ổn định, đảm bảo nguồn thu, cơ chế chi như trước khi sắp xếp. Các xã mới được giao toàn bộ nhiệm vụ, quyền hạn ngân sách từ đơn vị cũ. UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm trình HĐND cùng cấp quyết định dự toán 2025 đầy đủ, kịp thời.