Các quan chức Liên minh châu Âu (EU) vừa nhất trí thông qua dự thảo về các nguyên tắc tài chính mới, trong đó có việc áp đặt mức trần tiền thưởng cho các nhân viên tại các ngân hàng, vốn được coi là “tác nhân” của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 - 2009. Dù dự thảo vẫn còn đang chờ thông qua, nhưng các ngân hàng cũng đã bắt đầu tính đến các phương án đối phó.
|
Các giám đốc ngân hàng sẽ rời bỏ Luân Đôn do “trần tiền thưởng”? |
Dự thảo gồm nhiều nội dung nhằm siết chặt quản lý các ngân hàng, nhưng nóng bỏng nhất là vấn đề tiền thưởng. Theo dự thảo, mức tiền thưởng tại các ngân hàng sẽ không được vượt quá tổng lương cơ bản hàng năm, và có thể nâng lên mức hai năm tiền lương nếu như được sự chấp thuận của các cổ đông. Đối tượng áp dụng sẽ là tất cả các ngân hàng, hoạt động trên địa bàn EU và các ngân hàng EU hoạt động ở nước ngoài.
Cũng chẳng phải ngẫu nhiên mà tiền thưởng lại thu hút sự quan tâm như vậy. Dư luận châu Âu thời gian qua đã vô cùng bức xúc trước thực trạng các ngân hàng làm ăn thua lỗ, phải nhận tiền cứu trợ từ “tiền thuế của dân”, nhưng vẫn thưởng lớn cho nhân viên. Ngay trong ngày EU đưa ra mức trần thưởng mới, Ngân hàng Hoàng gia Xcốtlen (Anh), từng phải nhận cứu trợ từ chính phủ, đã thông báo lỗ 5,16 tỷ bảng Anh trong năm 2012 nhưng vẫn thưởng tới 607 triệu bảng, trong đó 5 giám đốc điều hành nhận 6 triệu bảng.
Về bản chất, quy định mới về tiền thưởng của EU không ảnh hưởng tới tất cả các nhân viên ngân hàng. Các chuyên gia ước tính mỗi ngân hàng sẽ có khoảng 300 - 500 người giữ trọng trách bị cắt bớt thưởng. Chịu ảnh hưởng lớn nhất là Khu Tài chính Luân Đôn (City of London) của Anh, nơi có 144.000 nhân viên ngân hàng, trong tổng số 700.000 người làm việc trong lĩnh vực tài chính. Tất nhiên, cũng sẽ chỉ có khoảng 5.000 nhà quản lý, điều hành bị ảnh hưởng của quy định mới.
Anh đã mạnh mẽ lên tiếng phản đối quy định mới này, cho rằng nó sẽ làm giảm khả năng cạnh tranh trong việc thu hút nhân tài. Không chỉ vậy, nguy cơ các ngân hàng quốc tế rút khỏi Luân Đôn, nơi diễn ra 1/3 số giao dịch tài chính toàn cầu, sẽ khiến Anh mất một phần đáng kể trong khoản thu 32 tỷ USD hàng năm từ thuế giao dịch. Dù vậy, sự ủng hộ của đa số các quốc gia cũng đủ để cho dự thảo này được thông qua, và Anh cũng không có đủ khả năng ngăn chặn nó trở thành luật, dự kiến được thực thi từ năm 2014.
Vỏ quýt dày sẽ có móng tay nhọn?
Mặc dù tiếp tục vận động hành lang để thay đổi nhưng các ngân hàng EU, đặc biệt là Anh, cũng đang tìm cách đối phó với dự thảo “mức trần tiền thưởng”. Nếu luật này được áp dụng, chắc chắn nhiều nhân viên “ngôi sao” về giao dịch tài chính sẽ rời bỏ các đô thị Luân Đôn, Pari hay Frankfurt phồn hoa nhưng “thu nhập kém”. Vì vậy, một số ngân hàng đã tính tới lựa chọn cuối cùng là rời khỏi EU để có thể bảo đảm rằng họ vẫn thu hút được các nhân tài này.
Giám đốc Jason Kennedy của Công ty tuyển dụng Kennedy Associates nhận định: “Các ngân hàng thường khét tiếng về việc tìm lối thoát khi gặp khó khăn. Dự thảo mới của Brúcxen đặt các ngân hàng châu Âu vào thế bất lợi so với các đối thủ từ Mỹ. Chắc chắn họ sẽ đưa ra một kế hoạch vượt qua thách thức này”. Các ngân hàng tại Luân Đôn đã có một lịch sử “hào hùng” về việc tìm cách vượt qua các quy định về chi trả lương cho nhân viên mà họ không thích. Những năm 1990, một số ngân hàng đã trả một phần lương của nhân viên bằng vàng, kim cương... để tránh thuế thu nhập.
Theo Reuters, các ngân hàng Anh từ lâu đã dự tính đến khả năng trần tiền thưởng được đưa ra, và họ đã dành nhiều tháng để nghiên cứu hình thức chi trả để có thể giữ chân nhân tài ở lại Luân Đôn. Một số ngân hàng tính đến khả năng sẽ tăng mức tiền trợ cấp các loại hay tăng phần đóng góp lương hưu. Một số ngân hàng thì tính đến khả năng tăng lương cơ bản để đỡ phải thưởng, mặc dù việc tăng này có thể làm gia tăng chi phí cố định. Chuyên gia Jon Terry phụ trách về lương thưởng tại Tập đoàn PricewaterhouseCoppers tiết lộ rằng “nhiều khả năng lương sẽ được tăng đáng kể, giúp các ngân hàng giảm hoặc rút bớt tiền thưởng khi cần thiết”.
Lê Dương