Sau hơn 32 giờ thương lượng không thành, ngày 22/3, lực lượng cảnh sát đặc nhiệm Pháp (RAID) đã tiêu diệt Mohammed Merah, kẻ bị tình nghi thực hiện các vụ xả súng tại hai thành phố Montauban và Toulouse trong những ngày qua. Tay súng tự nhận là thành viên al Qaeda chết vì một viên đạn trúng vào đầu khi đang nhảy ra khỏi cửa sổ với khẩu súng lục trên tay sau khi đã sát hại 7 người trong một loạt vụ tấn công gây rúng động dư luận Pháp.
Sát thủ không xa lạ
Khi lộ diện những thông tin về Merah, kẻ mà cảnh sát Pháp đã rõ mặt, thì nhiều câu hỏi đã đặt ra với giới chức Pháp, rằng tại sao họ phải mất lâu như vậy để truy tìm ra hắn.
|
Lính đặc nhiệm Pháp chuẩn bị tấn công vào khu nhà nơi Merah cố thủ. |
Mohammed Merah sinh ra tại Toulouse, thành phố miền tây nam Pháp, ngày 10/10/1988, trong một gia đình Hồi giáo có 5 anh em, bố mẹ là người gốc Angiêri. Merah lớn lên ở vùng ngoại ô Les Izards ở phía bắc thành phố, một khu vực phức tạp, với nhiều hoạt động liên quan đến ma túy và đông cư dân gốc Bắc Phi. Sau đó hắn chuyển tới khu căn hộ trên phố Sergent Vigne yên tĩnh hơn thuộc quận Cote Pavee phía đông nam Toulouse. Merah sinh sống bằng nghề thợ máy và đặc biệt yêu thích xe máy, nhưng khoảng thời gian phạm tội thì hắn đang thất nghiệp.
Luật sư Christian Etelin từng đại diện cho Merah từ năm 2004, khi hắn còn ở tuổi vị thành niên và chủ yếu bị cáo buộc tội trộm cắp. Ông cho biết, Merah “lịch sự, nhã nhặn” và không có dấu hiệu gì cho thấy khuynh hướng cực đoan. Khuynh hướng này có thể đã thay đổi sau những chuyến đi của hắn tới Pakixtan và Ápganixtan, nhưng Etelin cho hay, ông không nhận thấy sự khác biệt rõ rệt nào.
|
Merah tự nhận là “chiến binh Hồi giáo” và “thành viên của al Qaeda”. |
Merah có lịch sử dày đặc những rắc rối pháp lý từ khi còn là một cậu bé, với 15 lần bị kết tội. Hắn bị bắt giữ lần đầu năm 2005, và đã thụ án hai án tù ngắn hạn vào năm 2007 và 2009 vì các tội ăn cắp và vi phạm luật giao thông. Một số nguồn tin cho biết, Merah đã từng đến Ápganixtan và Pakixtan, sau đó bị bắt tại thành phố Kandahar (Ápganixtan) vào năm 2007 vì tham gia chế tạo bom. Tuy nhiên, y đã trốn thoát vài tháng sau đó trong vụ vượt ngục tập thể cùng các tù nhân Taliban.
Năm 2008, Merah định gia nhập quân ngũ nhưng bị từ chối và năm 2010, hắn đã tới thăm một trung tâm tuyển binh cho đội lính lê dương. Sau khi ở lại qua một đêm, Merah rời đi trước khi dự xét tuyển. Cũng trong năm 2010, Merah trở lại Pakixtan và ở đây từ giữa tháng 8 đến giữa tháng 10. Gần đây nhất, hắn từng bị kết án 1 tháng tù giam hôm 24/2/2012 vì lái xe không bằng, và dự kiến sẽ phải trình diện lại trước tòa vào tháng 4/2012 này.
Theo tạp chí Le Point, Merah được cho là đã trở nên cực đoan từ khoảng 2 năm trước. Hắn từng ép một cậu bé phải xem đoạn băng video chiếu cảnh chặt đầu con tin của al Qaeda, sau đó đã đánh mẹ của cậu bé khi chị can thiệp. Merah còn đến trước cửa nhà người phụ nữ này, khua kiếm hét lớn: “Tao là thành viên al Qaeda”.
Truy lùng và tiêu diệt
Những vụ bắn giết ở vùng Midi-Pyrénées đã kéo theo một trong những cuộc truy lùng lớn nhất trong lịch sử nước Pháp hiện đại. Vụ tấn công đầu tiên xảy ra hôm 11/3, khi một lính dù Pháp theo đạo Hồi, thượng sĩ Imad Ibn-Ziaten bị bắn chết bên ngoài một phòng tập ở Toulouse. Ziaten có vẻ như đã thu hút sự chú ý của kẻ tấn công sau khi đăng tin bán chiếc xe máy của anh trong một đoạn quảng cáo có nói anh là quân nhân. Vụ thứ hai xảy ra hôm 15/3, hai người lính mặc quân phục, gồm hạ sĩ Abel Chennouf và binh nhì Mohamed Legouad, bị bắn chết và một người khác bị thương nặng tại một trung tâm mua sắm ở Montauban. Ngày 19/3, một vụ tấn công khác lại nổ ra tại trường học Do Thái, Ozar Hatorah, làm một giáo viên và 3 em nhỏ thiệt mạng.
Cảnh sát Pháp đã đối mặt với một cuộc điều tra khó khăn để xác định nghi phạm chính, trong lúc các vụ giết người vẫn tiếp diễn. Tay súng này đã cẩn thận đảm bảo rằng các vỏ đạn và ổ đạn mà hắn để lại hiện trường đều không có dấu vân tay hay ADN. Tuy vậy, các nhà điều tra đã lần ra danh tính và địa điểm của Merah nhờ truy theo địa chỉ IP mà y sử dụng để liên lạc với người lính dù, nạn nhân đầu tiên bị hắn bắn chết. Merah đã dùng máy tính của mẹ mình để liên hệ với người lính, nói rằng y muốn mua chiếc xe gắn máy mà anh ta đang rao bán. Tuy nhiên, địa chỉ IP trên chiếc máy tính này trước đó đã bị nhà chức trách Pháp giám sát vì chủ nhân của nó có hai người con, trong đó có Merah, bị tình nghi tham gia vào các tổ chức Hồi giáo cực đoan.
Trong cả 3 vụ tấn công, kẻ thủ ác đều đến và tẩu thoát trên cùng chiếc xe scooter – loại Yamaha T-Max - được ăn cắp tại Toulouse hôm 6/3/2012, năm ngày trước vụ nổ súng đầu tiên. Cuộc truy tìm chiếc xe của tay súng đã đi đến một bước ngoặt quyết định khi Merah tiếp cận một thợ máy ở Toulouse để nhờ dỡ bỏ thiết bị theo dấu GPS trên chiếc xe của mình.
Sáng sớm 21/3, Merah gọi điện cho kênh truyền hình France 24, nói với một nhà báo là hắn đã ghi hình được các vụ giết người và có ý định đưa lên mạng Internet. Vào 3 giờ (giờ địa phương), cảnh sát Pháp bắt đầu bao vây tìm cách bắt sống Merah tại nhà hắn ở Sergent Vigné, thuộc khu Coote Pavée. Merah đã bắn qua cửa làm 3 sĩ quan bị thương và 10 phút sau một đơn vị đặc nhiệm chống khủng bố được triển khai bao vây khu căn hộ 5 tầng nơi hắn đang cố thủ.
Bộ trưởng Nội vụ Claude Guéant tuyên bố, Merah không có yêu sách gì đặc biệt. Hắn tự trang bị một khẩu AK-47, một khẩu Uzi, một số súng lục và có thể cả lựu đạn. Các loại vũ khí khác cũng được phát hiện trong một chiếc xe Renault Megane đậu gần khu căn hộ. Trước đó, Merah đã đổi một khẩu Colt 45 lấy một điện thoại di động.
Toàn bộ khu nhà 5 tầng và các tòa nhà gần đó đều được sơ tán. Khuya ngày 21/3, một số tiếng nổ vang lên từ khu nhà nơi Merah cố thủ khi các lực lượng bao vây tiến hành những vụ tấn công giả nhằm làm tay súng hoảng loạn tinh thần. 10 giờ 30 ngày 22/3, lệnh tấn công được đưa ra sau khi thương lượng bất thành. Lực lượng đặc nhiệm ném lựu đạn vào khu nhà nhưng không thấy đáp trả. Họ quyết định xông vào tòa nhà qua cửa chính, sau đó qua các cửa sổ, vốn đã bị phá hủy hết cánh chớp từ đêm.
Lực lượng tấn công cũng triển khai các thiết bị do thám và máy quay video để rà soát từng căn phòng. Không có sự hiện diện nào cho đến khi một thiết bị phát hiện dấu hiệu trong một phòng tắm. Ngay lúc đó, Merah xuất hiện với loạt đạn dài liên tiếp làm hai cảnh sát bị thương. Đội đặc nhiệm được lệnh ngừng bắn trong khi các tay súng bắn tỉa sẵn sàng vô hiệu hóa Merah. Hắn bất ngờ nhảy ra khỏi cửa sổ với vũ khí trong tay và tiếp tục nhả đạn. Tên sát nhân được phát hiện nằm chết dưới đất do trúng một viên đạn vào đầu từ một tay súng bắn tỉa.
Không đầy 1 giờ sau, chỉ huy Didier Martinez của Hiệp hội cảnh sát SGP xác nhận với báo giới rằng Merah đã bị tiêu diệt. Tin này sau đó được đích thân Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy xác nhận.
Trước đó, trong đêm 21/3, Merah đã kiêu ngạo nói với các nhà thương lượng của cảnh sát rằng hắn đã “khiến nước Pháp phải quỳ gối”, và rằng điều hắn ân hận nhất là chưa thể giết thêm nhiều người nữa. Kẻ sát nhân cực đoan cho biết, động cơ các cuộc tấn công của hắn là nhằm trả thù cho các trẻ em Palextin và phản đối hoạt động của quân đội Pháp tại Ápganixtan.
Thu Hằng