Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật Bộ Tư pháp Đồng Ngọc Ba cho biết đã ký Kết luận số 79/KL-KTrVB về việc kiểm tra Thông tư số 58/2015/TT-BGTVT ngày 20/10/2015 của Bộ Giao thông Vận tải quy định về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ.
Theo kết luận này, tại Điều 57 Thông tư 58 quy định giấy phép lái xe bằng giấy bìa phải được chuyển đổi sang giấy phép lái xe mới bằng vật liệu PET theo lộ trình như sau: Giấy phép lái xe ô tô và giấy phép lái xe hạng A4 trước ngày 31/12/2016; Giấy phép lái xe không thời hạn (các hạng A1, A2, A3) phải trước ngày 31/12/2020. Sau 6 tháng theo lộ trình chuyển đổi này mà người có giấy phép lái xe bằng giấy bìa không chuyển đổi sẽ phải sát hạch lại lý thuyết để được cấp lại giấy phép lái xe. Quy định này khiến người dân đổ xô đi xin cấp đổi giấy phép lái xe thẻ PET ở nhiều địa phương.
Người dân đến Phòng Quản lý phương tiện giao thông (Sở GTVT Hà Nội) xin cấp đổi giấy phép lái xe. Ảnh: Hoàng Hùng/TTXVN |
Qua rà soát, đối chiếu với các quy định hiện hành, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật thấy rằng, quy định tại Điều 57 Thông tư số 58/2015/TT-BGTVT nêu trên không có cơ sở pháp lý, không bảo đảm tính thống nhất và tính hợp pháp.
Nội dung quy định tại Điều 57 Thông tư số 58/2015/TT-BGTVT dẫn đến cách hiểu: Việc chuyển đổi giấy phép lái xe, kể cả trường hợp giấy phép lái xe không thời hạn hoặc còn thời hạn sử dụng, từ giấy bìa sang vật liệu PET là bắt buộc; giấy phép lái xe không thời hạn hoặc còn thời hạn bằng vật liệu giấy bìa không chuyển đổi sang giấy phép lái xe mới bằng vật liệu PET theo lộ trình quy định sẽ không còn giá trị sử dụng; người có giấy phép không chuyển đổi sau 6 tháng theo lộ trình chuyển đổi, nếu muốn được cấp lại giấy phép lái xe, thì phải sát hạch lại lý thuyết.
Quy định này không phù hợp với pháp luật hiện hành, cụ thể: Giấy phép lái xe là chứng chỉ cấp cho người điều khiển xe cơ giới có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật để được phép lái một hoặc một số loại xe cơ giới. Về pháp lý, trong thời gian có giá trị của giấy phép (không thời hạn hoặc còn thời hạn sử dụng), quyền sở hữu, sử dụng giấy phép của người có giấy phép lái xe phải được pháp luật bảo đảm. Việc chuyển đổi các giấy phép lái xe không thời hạn hoặc đang còn thời hạn sử dụng sang vật liệu mới, có thu lệ phí, cần được xem là quyền của người dân và được thực hiện khi người dân có nhu cầu.
Quy định tại Điều 57 Thông tư số 58/2015/TT-BGTVT về việc giấy phép lái xe không thời hạn hoặc đang còn thời hạn sử dụng bằng giấy bìa bắt buộc phải chuyển đổi sang giấy phép lái xe mới bằng vật liệu PET, là không có cơ sở pháp lý; làm phát sinh thủ tục hành chính, chi phí, tác động tiêu cực đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.
Theo quy định của tại Thông tư số 76/2004/TT-BTC ngày 29/7/2004, đã được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư số 73/2012/TT-BTC ngày 14/5/2012 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ thu, nộp và quản lý, sử dụng phí, lệ phí trong lĩnh vực giao thông đường bộ, mức lệ phí cấp giấy phép lái xe cơ giới công nghệ mới (bao gồm cả cấp mới và cấp lại) là 135.000 đồng/lần.
Đối với quy định buộc sát hạch lại lý thuyết đối với những người không chịu đi đổi giấy phép lái xe sang thẻ PET theo lộ trình cũng “không bảo đảm tính hợp pháp". Bởi khoản 1 Điều 58 Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định điều kiện của người lái xe tham gia giao thông bao gồm: Độ tuổi, sức khỏe và giấy phép lái xe phù hợp với loại xe được phép điều khiển do cơ quan có thẩm quyền cấp. Trong thời gian có giá trị của giấy phép lái xe, quyền sở hữu, sử dụng giấy phép của người có giấy phép lái xe được pháp luật bảo đảm.
Việc Thông tư 58 quy định giấy phép lái xe không thời hạn hoặc đang còn thời hạn sử dụng bằng giấy bìa bắt buộc phải chuyển đổi sang giấy phép lái xe mới bằng vật liệu PET là không có cơ sở pháp lý. Vì vậy, không có căn cứ để xác định hành vi không chuyển đổi giấy phép bằng vật liệu giấy bìa (không thời hạn hoặc còn thời hạn sử dụng) sang vật liệu PET là vi phạm, cũng như không bảo đảm tính hợp pháp nếu đặt ra các“chế tài” hay bắt buộc “phải sát hạch lại lý thuyết” để cấp lại giấy phép.
Như vậy, quy định tại Điều 57 Thông tư số 58 về việc người có giấy phép lái xe bằng giấy bìa không thời hạn hoặc còn thời hạn sử dụng, không chuyển đổi sang vật liệu PET sau 06 tháng theo lộ trình thì “phải sát hạch lại lý thuyết” để cấp lại giấy phép là không có căn cứ và không bảo đảm tính hợp pháp.
Từ đó, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật đề nghị Bộ Giao thông Vận tải tổ chức xem xét, xử lý bãi bỏ ngay nội dung quy định trái pháp luật tại Điều 57 Thông tư 58 và rà soát quá trình thực hiện quy định này để có biện pháp khắc phục hậu quả do việc thực hiện các quy định trái pháp luật gây ra (nếu có); xem xét, xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân đã tham mưu xây dựng, ban hành văn bản có nội dung trái pháp luật và thông báo kết quả xử lý văn bản cho Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được Kết luận 79.