Tạo động lực mạnh mẽ phát triển quan hệ hợp tác Việt Nam - Liên bang Nga

Đây là chuyến thăm chính thức Liên bang Nga đầu tiên của đồng chí Trần Thanh Mẫn trên cương vị Chủ tịch Quốc hội và cũng là chuyến thăm Liên bang Nga đầu tiên của lãnh đạo chủ chốt của Đảng, Nhà nước Việt Nam trong năm 2024; ngay sau chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Nga Putin vào tháng 6/2024.

Theo Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường, chuyến thăm là một trong những hoạt động thực chất và hiệu quả nhằm cụ thể hóa Tuyên bố chung về làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện trên cơ sở thành tựu 30 năm thực hiện Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị Việt - Nga, được lãnh đạo hai nước thống nhất nhân chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Putin cũng như nội dung về định hướng thúc đẩy hợp tác được trao đổi, thống nhất giữa Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm với Tổng thống Putin trong cuộc điện đàm ngày 8/8/2024.

Việt Nam và Liên bang Nga có quan hệ hữu nghị truyền thống và là Đối tác chiến lược toàn diện. Việt Nam tiếp tục chính sách nhất quán coi trọng, xác định quan hệ với Liên bang Nga có tầm quan trọng chiến lược. Liên bang Nga cũng đánh giá Việt Nam là đối tác tin cậy, một trong những ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Về chính trị - đối ngoại, hai nước tiếp tục duy trì tin cậy chính trị cao thông qua trao đổi đoàn các cấp và các cơ chế hợp tác. Tháng 10/2023, Chủ tịch Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga Vyacheslav Victorovich Volodin thăm chính thức Việt Nam và cùng Chủ tịch Quốc hội Việt Nam đồng chủ trì Phiên họp lần thứ hai của Ủy ban hợp tác liên nghị viện Việt Nam - Liên bang Nga.

Đặc biệt, trong chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng thống Putin tới Việt Nam tháng 6/2024, hai nước ra Tuyên bố chung về làm sâu sắc hơn quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện trên cơ sở thành tựu 30 năm thực hiện Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị Việt - Nga; tiếp tục khẳng định coi trọng quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Liên bang Nga, mong muốn củng cố hợp tác song phương trên cơ sở tin cậy và cùng có lợi.

Đảng ta cũng duy trì hợp tác với một số chính đảng lớn ở Nga như Đảng “Nước Nga thống nhất”, Đảng Cộng sản Liên bang Nga, đảng “Nước Nga Công bằng-những người yêu nước-Vì sự thật”. Hai bên tiếp tục khẳng định sự coi trọng, quyết tâm đẩy mạnh và tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Liên bang Nga, mong muốn củng cố hợp tác song phương trên cơ sở tin cậy và cùng có lợi.

Trong đó, hợp tác an ninh - quốc phòng là điểm sáng, tiếp tục đóng vai trò là trụ cột trong quan hệ song phương, được tăng cường trên tinh thần tin cậy, thực chất, hiệu quả, toàn diện. Dầu khí-năng lượng là lĩnh vực hợp tác chiến lược truyền thống, một trụ cột quan trọng của hợp tác Việt - Nga. Liên bang Nga chủ trương thúc đẩy mở rộng hợp tác trong lĩnh vực năng lượng xanh, năng lượng mới... Hai bên tiếp tục duy trì hợp tác trong khuôn khổ Ủy ban hợp tác về giáo dục, khoa học và công nghệ; duy trì việc cấp học bổng. Hợp tác văn hóa, thể thao, du lịch được triển khai tích cực với việc tổ chức thường niên và luân phiên Ngày Văn hóa tại mỗi nước.

Hợp tác địa phương giữa Việt Nam - Liên bang Nga là kênh quan trọng thúc đẩy quan hệ hai nước ngày càng thực chất hơn. Tiêu biểu, tháng 6/2023 đã khánh thành Tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Saint Petersburg nhân kỷ niệm 100 năm ngày Bác Hồ lần đầu tiên đến thành phố Petrograd (nay là Saint Petersburg). Tháng 4/2024, tỉnh Nghệ An và tỉnh Ulianov đã khánh thành Tượng Lenin tại thành phố Vinh.

Hiện nay, cộng đồng người Việt Nam tại Liên bang Nga có khoảng 60.000 người, có nhiều đóng góp tích cực cho đất nước và sở tại, góp phần củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Nguyễn Mạnh Tiến cho biết, quan hệ hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Liên bang Nga không ngừng được củng cố và phát triển tốt đẹp. Hai bên thường xuyên trao đổi đoàn cấp cao và các cấp. Quốc hội Việt Nam đã ký Thỏa thuận hợp tác với Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga (Hạ viện) từ tháng 4/2009 (ký lại tháng 3/2013) và với Hội đồng Liên bang Quốc hội Liên bang Nga (Thượng viện) từ tháng 11/2012.

Trong chuyến thăm lần này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn sẽ hội đàm và cùng Chủ tịch Duma Quốc gia Nga chủ trì Phiên họp lần thứ ba của Ủy ban Hợp tác liên Nghị viện giữa Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga. Đây là mô hình hợp tác nghị viện cao nhất, đầu tiên giữa Quốc hội nước ta với một cơ quan lập pháp nước ngoài. Hai bên đã tổ chức thành công Phiên họp lần thứ nhất vào năm 2019 tại Nga, Phiên họp lần thứ hai vào năm 2023 tại Việt Nam.

"Cơ chế hợp tác liên nghị viện là minh chứng cho sự hợp tác hiệu quả giữa hai cơ quan lập pháp Việt Nam và Liên bang Nga; khẳng định vai trò rất đặc biệt, là một trong những trụ cột quan trọng trong quan hệ hợp tác hữu nghị giữa hai nước. Cơ chế hợp tác này không ngừng được củng cố, phát triển tốt đẹp. Đây có thể được xem là hình mẫu cho mối quan hệ hợp tác giữa cơ quan lập pháp giữa ta với các nước bạn bè, đối tác trên thế giới", Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại khẳng định.

Cùng với đó, hai bên duy trì thường xuyên hoạt động trao đổi đoàn ở cấp cao, cấp Ủy ban, Nhóm Nghị sĩ hữu nghị, tạo động lực mạnh mẽ cho việc phát triển quan hệ hợp tác nghị viện, qua đó góp phần tăng cường quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước. 

Về hợp tác giữa các nhóm Nghị sĩ giữa hai Quốc hội, Quốc hội Việt Nam khóa XV đã thành lập Nhóm nghị sĩ hữu nghị Việt Nam - Liên bang Nga do Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định làm Chủ tịch nhóm. Hội đồng Liên bang Quốc hội Liên bang Nga đã thành lập Nhóm hợp tác với Quốc hội Việt Nam do ông A.V.Yatskin, Phó Chủ tịch Thứ nhất Hội đồng Liên bang làm Chủ tịch nhóm. Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga đã thành lập Nhóm Hợp tác với Quốc hội Việt Nam do ông L.I.Kalashinkov, Chủ nhiệm Ủy ban phụ trách về Khối thịnh vượng chung các Quốc gia độc lập (CIS), Hội nhập Á - Âu và Quan hệ Kiều bào, Đảng viên Đảng cộng sản Liên bang Nga làm Chủ tịch nhóm.

Chuyến thăm chính thức Liên bang Nga của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn diễn ra đúng vào năm hai nước kỷ niệm 30 năm ngày ký Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Liên bang Nga; tiến tới kỷ niệm 75 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao trong năm 2025; tiếp tục thực hiện thỏa thuận hợp tác nghị viện dựa trên cơ chế Ủy ban hợp tác liên Nghị viện giữa Quốc hội Việt Nam và Duma Quốc gia Quốc hội Liên bang Nga.

Chuyến thăm sẽ góp phần quan trọng thúc đẩy và củng cố quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Liên bang Nga nói chung, quan hệ hợp tác chặt chẽ, tốt đẹp giữa Quốc hội Việt Nam với Duma Quốc gia và Hội đồng Liên bang của Quốc hội Liên bang Nga nói riêng.