Làm giàu từ cây chuối ghép mô

Ông Lê Tân Phong - Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lào Cai cho biết: Cây chuối ghép mô là loại cây trồng mới có tính ưu việt so với giống địa phương bởi sau vụ thu hoạch giữ lại một cây con khỏe nhất cho vụ tiếp theo và giữ lại cây mẹ để cung cấp nước dự trữ cho cây con. Như vậy mỗi năm thu 1 vụ và trong 3 năm liên tục mới phải thay gốc mới. Với năng suất trung bình từ 54 - 60 tấn/ha, giá bán từ 6.000 - 12.000 đồng/kg trừ chi phí mỗi ha chuối cho thu lãi gần 150 triệu đồng. Đây là nguồn thu không nhỏ đối với nông dân. Đầu ra cho sản phẩm được chủ đầu tư bao tiêu nên bà con yên tâm sản xuất.


Toàn tỉnh Lào Cai hiện có trên 300 ha chuối cấy ghép mô, trồng tập trung ở các huyện Bát Xát và Mường Khương, giá trị kinh tế đem lại gần 100 tỷ đồng/năm. Sau khi tỉnh có chủ trương chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp đưa cây trồng mới có hiệu quả kinh tế cao vào sản xuất trên diện rộng, nông dân hai huyện đã đưa cây chuối cấy mô trở thành một trong những loại cây chủ lực, góp phần vào việc xóa đói giảm nghèo và làm giàu cho người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số vùng cao vốn quen với tư duy đơn giản và cách làm cụ thể.

Từ năm 2005 trở lại đây, ngành nông nghiệp huyện Bát Xát có bước phát triển vượt bậc, cơ cấu nông nghiệp chuyển dịch mạnh theo hướng hàng hóa. Từ tiềm năng vốn đất, ngoài việc thâm canh tăng vụ nông dân Bát Xát đã từng bước tiếp cận, áp dụng khoa học kỹ thuật vào phục vụ sản xuất nông nghiệp mang lại lợi ích kinh tế thiết thực. Năm 2010, cây chuối xuất khẩu đã được đưa vào trồng thử nghiệm tại các xã A Mú Sung, Quang Kim, Cốc Mỳ và Phìn Ngan. Hiện huyện Bát Xát có 115 ha chuối đang thời kỳ cho thu hoạch. So với nhiều cây trồng khác, trồng chuối đầu tư chăm bón ít nhưng giá trị kinh tế mang lại rất cao, trung bình thu 250 triệu/ha. Đối với chuối trồng trên đất soi bãi và ruộng một vụ, nếu đầu tư thâm canh cao thì năng suất đạt 35-40 tấn/ha, mỗi ha trồng chuối thu khoảng 440 triệu/năm, trừ chi phí còn lợi nhuận từ 200-250 triệu/ha.

Điều đáng nói là cây chuối được phát triển ở những nơi đất dốc xưa nay ít được khai thác sử dụng. Với ưu điểm là loại cây không đòi hỏi nhiều công sức chăm sóc, vốn đầu tư thâm canh ít, đầu ra thuận lợi và ổn định, chủ trương phát triển trồng chuối đã được đồng bào hưởng ứng. Tại xã biên giới A Mú Sung, xưa nay vốn loay hoay bài toán trồng cây gì, nuôi con gì để làm giàu, nhưng từ năm 2010 trở lại đây toàn xã đã trồng gần 50 ha chuối xuất khẩu, đời sống bà con được cải thiện rõ rệt. Ông Ma Seo Páo - Trưởng thôn Lũng Pô 2, huyện Bát Xát (Lào Cai) cho biết: Cây chuối được bà con người Mông trồng và chăm sóc theo đúng quy trình kỹ thuật mà cán bộ khuyến nông đã dặn, vì vậy năng suất mỗi buồng được khoảng 25 kg, với giá cả như hiện nay bà con sẽ có lãi gấp 5 đến 8 lần trồng ngô, lúa.

Từ thực tế nhiều vụ trồng chuối trên đồng đất Bát Xát, Mường Khương cho thấy đây là loài cây thân thiện với môi trường, chống được tình trạng sa mạc hóa nhờ tỷ lệ che phủ lớn và thân chứa nhiều nước, sau khi phân hủy cung cấp nhiều dinh dưỡng cho đất. Cây chuối đang là loại cây trồng chiếm ưu thế trên các vùng đất dốc bán sơn địa và được đưa vào trồng đồng loạt trên diện rộng, xuất khẩu ra nước ngoài, góp phần xóa đói, giảm nghèo và làm giàu cho hàng trăm hộ gia đình ở vùng cao biên giới Bát Xát.

Bài và ảnh: Lục Văn Toán