Trong những tháng đầu năm 2022, ngành du lịch các tỉnh trong Cụm Liên kết hợp tác, phát triển du lịch phía Đông đồng bằng sông Cửu Long đã đón nhận những tín hiệu vui khi lượng khách tăng lên đáng kể, hoạt động du lịch dần phục hồi theo hướng đi mới "thích ứng an toàn với dịch COVID-19".

Vùng đồng bằng sông Cửu Long gồm có Thành phố Cần Thơ và 12 tỉnh: Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Vĩnh Long, Trà Vinh, Hậu Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang, Bạc Liêu và Cà Mau. Trong đó, Cụm Liên kết hợp tác, phát triển du lịch phía Đông đồng bằng sông Cửu Long gồm các tỉnh Bến Tre, Vĩnh Long, Tiền Giang, Trà Vinh, Long An và Đồng Tháp. Sau thời gian dài chịu tác động do ảnh hưởng của dịch COVID-19, ngành du lịch ở khu vực này phải đối mặt với những khó khăn, lượng khách sụt giảm đáng kể, nhiều cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch phải tạm dừng hoạt động. Năm 2021, ước tính tổng lượt khách chỉ đạt hơn 3,2 triệu lượt, giảm hơn 47% so với năm 2020; trong đó lượng khách quốc tế đạt gần 15.000 lượt, giảm 96,3% và khách nội địa đạt hơn 3,2 triệu lượt, giảm 45% so với năm 2020.

Tại tỉnh Tiền Giang, đã có gần 1.400 doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh, phương tiện… trong lĩnh vực du lịch phải tạm dừng hoạt động và khoảng 6.000 lao động trực tiếp trong ngành mất việc làm hoặc bị giảm thu nhập trong giai đoạn dịch COVID-19 diễn biến phức tạp. Đặc biệt, lượng khách du lịch đến địa phương đã giảm đáng kể, chỉ đạt hơn 270.000 lượt và hầu hết là khách trong nước.

Còn với tỉnh Vĩnh Long, do ảnh hưởng của dịch bệnh, hơn một nửa cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch phải ngưng hoạt động hoàn toàn, số còn lại nỗ lực cầm cự, chuyển hướng kinh doanh để giữ chân người lao động, duy trì chờ được phục hồi hoạt động. Theo thống kê, ước tổng lượt khách trong năm 2021 chỉ đạt 397.000 lượt, giảm 40% so với cùng kỳ năm 2020, trong đó lượng khách chủ yếu tập trung trong 6 tháng đầu năm với hơn 360.000 lượt.

Tuy nhiên, với sự chuẩn bị sẵn sàng, các địa phương đã có những bước khởi động tích cực, đặc biệt, dịp Tết Nguyên đán năm 2022 được xem là thời điểm đánh dấu sự khởi sắc của ngành du lịch các tỉnh sau thời gian dài "ngủ đông". Lượng khách đến tham quan tại các địa phương tăng cao, đặc biệt là tâm lý của du khách đã dần "thích ứng" với hoạt động du lịch trong bối cảnh bình thường mới.

Tại Bến Tre, để "hồi sinh" lại ngành du lịch, tỉnh đã tăng cường truyền thông, quảng bá du lịch đến du khách với thông điệp "Du lịch vùng xanh xứ Dừa - Điểm đến an toàn, thân thiện, chất lượng"; "Du lịch sinh thái sông nước xứ Dừa - Điểm đến an toàn, thân thiện, chất lượng". Tỉnh đẩy mạnh triển khai các hoạt động liên kết, hợp tác phát triển du lịch giữa TP Hồ Chí Minh và các địa phương khác để kích cầu du lịch nội địa, chú trọng xây dựng các sản phẩm, chương trình du lịch hấp dẫn, độc đáo, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bến Tre - Nguyễn Văn Bàn cho biết.

Đến nay, tỉnh Bến Tre đã thành lập Ban Điều hành Du lịch vùng xanh Xứ Dừa và ban hành Bộ tiêu chí tạm thời đánh giá mức độ an toàn trong phòng, chống dịch COVID-19 đối với hoạt động du lịch của đơn vị lữ hành, điểm đến và đơn vị lưu trú. Theo thống kê, có gần 40 đơn vị kinh doanh du lịch được thẩm định và đủ điều kiện hoạt động trở lại.

Tại tỉnh Vĩnh Long, ngay từ cuối năm 2021, tỉnh đã ban hành kế hoạch phục hồi hoạt động ngành du lịch trong điều kiện thích ứng an toàn với dịch COVID-19. Tỉnh tích cực hỗ trợ các cơ sở du lịch xây dựng kế hoạch phòng dịch và phương án xử lý khi có ca mắc COVID-19 tại cơ sở, tăng cường hỗ trợ quảng bá, xúc tiến du lịch, vận động các cơ sở xây dựng các gói chương trình khuyến mãi để chuẩn bị đón khách trong thời gian tới. Đến nay, gần 95% cơ sở đã mở cửa hoạt động lại, tạo thuận lợi trong việc phục vụ và đón khách.

Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Vĩnh Long, từ đầu năm 2022 đến nay, tổng lượt khách du lịch đến tỉnh ước đạt gần 160.000 lượt, doanh thu từ du lịch ước đạt gần 80 tỷ đồng. So với thời điểm cấp độ dịch của tỉnh còn cao (từ giữa tháng 12/2021 đến giữa tháng 1/2022) thì từ tháng 2/2022 đến nay, ngành du lịch đang có bước phục hồi mạnh. Tỉnh nỗ lực phấn đấu để đưa ngành du lịch phục hồi hiệu quả hơn, đạt và vượt chỉ tiêu năm nay là 600.000 lượt khách.

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Vĩnh Long Phan Văn Giàu cho biết, phục hồi du lịch trong giai đoạn hiện nay đòi hỏi "mở cửa phải gắn với an toàn, an toàn mới mở cửa". Ngành du lịch tỉnh Vĩnh Long xác định việc phục hồi du lịch trong tình hình mới phải linh hoạt, các cơ sở kinh doanh dịch vụ không thể mãi duy trì những sản phẩm du lịch đã cũ, mà cần linh hoạt, sáng tạo những sản phẩm du lịch mới và phù hợp hơn.

Theo Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Tiền Giang Nguyễn Đức Đảm, để nhanh chóng phục hồi ngành du lịch trong tình hình mới, Sở đã phối hợp với Sở Du lịch TP Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành phố khu vực Đồng bằng sông Cửu Long tổ chức đoàn đến khảo sát các tuyến, điểm du lịch để xây dựng tour, tuyến liên kết, xúc tiến quảng bá các thị trường du lịch trọng điểm... Song song đó, tỉnh tập trung nâng chất cơ sở vật chất và đầu tư khôi phục, phát triển các sản phẩm du lịch, đẩy mạnh ứng dụng Marketing điện tử, công nghệ 4.0 vào mời gọi nhà đầu tư. Dịp Tết Nguyên đán 2022, ngành du lịch địa phương đã đón được 98.956 lượt khách nội địa, tăng gấp hơn 15 lần so với Tết Nguyên đán 2021. Năm 2022, tỉnh phấn đấu đón 1,1 triệu du khách, tăng gấp đôi so với năm 2021. 

Trong bối cảnh mới, địa phương xác định lấy du lịch nội địa làm trọng tâm khai thác, đổi mới sản phẩm hiện hữu đồng thời phát triển thêm sản phẩm du lịch, dịch vụ mới hấp dẫn du khách. Tỉnh quan tâm hỗ trợ các doanh nghiệp tiếp cận các chính sách liên quan lĩnh vực du lịch, nâng cao chất lượng các dịch vụ du lịch, chuẩn bị phát triển các tour, tuyến mới để đa dạng hóa các sản phẩm du lịch. Ngoài ra, tỉnh Tiền Giang khuyến khích và hỗ trợ doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh du lịch tham gia Chương trình kích cầu du lịch, đẩy mạnh truyền thông giới thiệu về hình ảnh du lịch Tiền Giang là điểm đến an toàn khi chuyển sang trạng thái "bình thường mới".

Xác định việc phục hồi du lịch trong trạng thái “bình thường mới” vừa là thách thức vừa là cơ hội, các địa phương trong Cụm liên kết hợp tác, phát triển du lịch phía Đông đồng bằng sông Cửu Long đang triển khai nhiều giải pháp kích cầu, khôi phục du lịch, đa dạng hóa các sản phẩm để phát huy lợi thế sẵn có và bắt kịp với những thay đổi về nhu cầu, tâm lý du khách. Song song đó, các địa phương tăng cường liên kết vùng, kỳ vọng mở thêm các tour, tuyến, phát triển những sản phẩm du lịch mới tạo điểm nhấn vùng miền, thu hút, giữ chân du khách.

Theo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Vĩnh Long, tỉnh tập trung xây dựng, nâng cao giá trị 4 sản phẩm du lịch đặc thù là: Du lịch homestay, du lịch nông nghiệp, du lịch văn hóa - tâm linh và du lịch làng nghề. Vĩnh Long xác định một trong những giải pháp quan trọng là chỉnh chu lại sản phẩm du lịch đang có và xây dựng những sản phẩm mới đặc trưng của địa phương để nâng cao tính cạnh tranh.
Theo đó, khu vực cù lao An Bình, huyện Long Hồ đã có hai homestay chuẩn ASEAN, một homestay đạt chuẩn điểm du lịch cấp tỉnh. Với mục tiêu hướng đến xây dựng thương hiệu "Đệ nhất homestay", trong năm 2022, tỉnh xây dựng thêm các điểm homestay đạt chuẩn, đồng thời phát triển loại hình du lịch sinh thái, hỗ trợ các homestay quảng bá hình ảnh. Đặc biệt, tỉnh đang hoàn thiện sản phẩm du lịch "Về Vĩnh Long xem hát bội", phát triển loại hình này thành một sản phẩm thường xuyên, hấp dẫn phục vụ du khách, tạo thêm sức cạnh tranh cho du lịch của tỉnh.

Một số doanh nghiệp trên địa bàn Vĩnh Long cũng đã tận dụng những sản phẩm đặc trưng của tỉnh để tạo nên những sản phẩm du lịch độc đáo, thu hút du khách đến tìm hiểu. Điển hình như: Khu nhà gốm tại Phường 5, thành phố Vĩnh Long, được đầu tư, xây dựng theo lối nhà xưa với 3 gian 2 chái, có diện tích 300m2 và làm từ 90% nguyên liệu là đất sét nung của địa phương. Hay căn nhà theo kiểu Nam Bộ truyền thống bằng chất liệu quen thuộc của làng quê là gỗ dừa tại xã Hòa Ninh, huyện Long Hồ với không gian nội và ngoại thất hoàn toàn được chế tác từ dừa… Ngoài ra, tỉnh tranh thủ thực hiện các thủ tục, hồ sơ để hoàn thành quy hoạch và triển khai sớm các dự án Bảo tàng Nông nghiệp vùng Đồng bằng sông Cửu Long và Di sản đương đại Mang Thít, qua đó nó tạo không gian du lịch đặc thù, không thể trộn lẫn giữa du lịch Vĩnh Long với các tỉnh, thành phố trong khu vực…

Với vị trí thuận lợi có 32 km bờ biển và nằm trải dài trên dòng sông Tiền, có hệ thống giao thông đường bộ, đường thủy tỏa khắp, tỉnh Tiền Giang chú trọng thực hiện nhiều giải pháp phát triển du lịch ba miền sinh thái: Vùng sinh thái nước mặn, nước ngọt, sông nước và kết hợp sinh thái vùng ngập phèn Đồng Tháp Mười; cảnh quan vườn cây ăn trái; du lịch tâm linh.

Theo Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Tiền Giang Võ Phạm Tân, ngành đã xây dựng kế hoạch phối hợp đơn vị liên quan hỗ trợ chủ các ngôi nhà cổ, các hộ làng nghề khôi phục, nâng cao chất lượng các dịch vụ du lịch. Đặc biệt, tỉnh chuẩn bị mở trở lại tour du lịch Khu Bảo tồn sinh thái Đồng Tháp Mười kết hợp với Thiền viện Trúc Lâm Chánh Giác, tạo điểm nhấn du lịch sinh thái - tâm linh đặc trưng của địa phương. Tỉnh cũng đang tiến hành giai đoạn II phục dựng lại Di tích lịch sử Đám lá tối trời, kết hợp tham quan du lịch biển Tân Thành, các các di tích lịch sử - văn hóa tại thị xã Gò Công với kỳ vọng sẽ trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng của vùng phía Đông của tỉnh. Còn với vùng trung tâm tỉnh, ngành chuyên môn đã khảo sát tuyến rạch Bà Ngọt (thành phố Mỹ Tho) để đầu tư phát triển tuyến du lịch sinh thái sông nước miệt vườn gắn với khu Quảng trường Hùng Vương - Điền Lan Thôn Trang - chùa Vĩnh Tràng - Làng nghề hủ tiếu Mỹ Tho và cù lao Thới Sơn để hình thành thêm sản phẩm mới. Vùng phía Tây sẽ sớm khởi động lại điểm nhấn du lịch là Lễ hội Văn hóa - Du lịch Làng cổ Đông Hòa Hiệp phù hợp tình hình mới...

Trong chuyến đi thực tế, khảo sát tiềm năng phát triển du lịch sinh thái trên địa bàn huyện Tân Phước, tỉnh Tiền Giang mới đây, đại diện cho 19 công ty du lịch, Giám đốc Công ty Eventis Nguyễn Bá Dũng đánh giá, địa phương có nhiều tiềm năng phát triển du lịch sinh thái, điểm đến trải nghiệm thú vị, đặc biệt điểm nhấn là cánh đồng khóm và các cơ sở sản xuất kẹo khóm. Bên cạnh đó, địa phương có sự gắn kết du lịch tâm linh với du lịch sinh thái nghỉ dưỡng, ăn uống, câu cá… Đây sẽ là điều kiện để khai thác, đa dạng hóa nhiều sản phẩm du lịch mới, hấp dẫn, thu hút du khách đến tham quan, tìm hiểu.

Riêng tỉnh Bến Tre, được ví như hòn đảo xanh nằm giữa bốn bề sông nước Cửu Long, thương hiệu "Du lịch sinh thái sông nước Xứ Dừa Bến Tre" vẫn luôn là loại hình du lịch hấp dẫn. Theo Đề án phát triển du lịch tỉnh Bến Tre đến năm 2030, tỉnh phấn đấu đón ít nhất 3,2 - 5 triệu lượt khách, trong đó khách quốc tế chiếm 46% - 48%. Với lợi thế, tiềm năng sẵn có, du lịch tỉnh Bến Tre "níu chân" du khách bằng nhiều hoạt động thú vị đậm chất miệt vườn, mộc mạc như: Chèo xuồng trong rạch, thư thái ngắm hàng dừa nước cùng những cánh bông bần trắng hai bên bờ sông; trải nghiệm một ngày làm nông; tát mương bắt cá…

Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bến Tre Đoàn Văn Đảnh, tỉnh hiện có 57 làng nghề (trong đó có 39 làng nghề nông nghiệp) đã được Ủy ban nhân dân tỉnh công nhận, trong đó có các làng nghề đang được quan tâm khai thác để phục vụ khách tham quan du lịch như sản xuất cây giống, hoa kiểng, chế biến cá khô, nấu rượu, làm kẹo dừa… Ngoài ra, chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) với nhiều sản phẩm là thế mạnh của tỉnh như bưởi da xanh, sầu riêng, trái cây sấy, mật ong, cá khô, rượu… đặc biệt là các sản phẩm chế biến từ dừa rất được sự quan tâm và đón nhận từ du khách.

Loại hình du lịch homestay ở Bến Tre cũng thu hút du khách với 41 homestay có sức chứa trên 1.000 khách. Trong thời gian sắp tới, địa phương sẽ tổ chức hội đồng cấp tỉnh để đánh giá công nhận sản phẩm OCOP của nhóm "Dịch vụ du lịch cộng đồng và điểm du lịch". Đây là các điểm du lịch, homestay có tiềm năng và đáp ứng các tiêu chuẩn theo bộ tiêu chí đánh giá, phân hạng sản phẩm Chương trình mỗi xã một sản phẩm.

Tìm giải pháp thích nghi trong trạng thái “bình thường mới”, các tỉnh, thành phố khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, trong đó có Cụm liên kết phía Đông đang thúc đẩy mạnh mẽ việc thay đổi, tăng cường liên kết cùng nhau vượt khó. Với mục tiêu này, ngay từ đầu năm 2022, các tỉnh trong Cụm đã ký kết chương trình Hợp tác, liên kết phát triển du lịch để thúc đẩy khôi phục và phát triển du lịch phù hợp với tình hình mới.

Trong năm 2022, các tỉnh tiếp tục liên kết hỗ trợ nhau thực hiện những nội dung như: Trao đổi thông tin về tình hình phát triển du lịch; phối hợp chia sẻ kinh nghiệm, các giải pháp nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về du lịch; phát triển sản phẩm du lịch mới, thị trường; đào tạo phát triển nguồn nhân lực. Các địa phương trong Cụm tăng cường liên kết xúc tiến, quảng bá du lịch, tổ chức các đoàn Famtrip khảo sát các điểm du lịch mới, chia sẻ và hỗ trợ nhau trong ứng dụng công nghệ 4.0 để quảng bá và kết nối tuyến, điểm du lịch trong bối cảnh mới… Trên cơ sở các sự kiện, lễ hội và tiềm năng du lịch của từng địa phương với các tỉnh, thành phố trên cả nước, các tỉnh trong Cụm tiếp tục nghiên cứu, tổ chức các sự kiện du lịch chung nhằm tạo sự liên kết, hợp tác xúc tiến, quảng bá tiềm năng du lịch.

Ngay từ những ngày đầu "mở cửa" lại hoạt động du lịch tại địa phương, tỉnh Bến Tre phối hợp với TP Hồ Chí Minh tìm giải pháp đưa du lịch hai địa phương cùng nhau phục hồi và phát triển thông qua hội nghị "Liên kết phát triển du lịch giữa TP Hồ Chí Minh và tỉnh Bến Tre trong điều kiện thích ứng an toàn với dịch COVID-19". Tại hội nghị này, các đơn vị đã đề xuất một số nội dung về phương hướng hợp tác giữa hai địa phương trong thời gian tới. Trong đó, chú trọng tăng cường liên kết giữa hai địa phương và liên kết vùng để tạo nên các sản phẩm chung, chính sách chung phù hợp thị hiếu du khách để trải nghiệm "Một hành trình - nhiều điểm đến", xây dựng và phát triển sản phẩm, dịch vụ du lịch kết hợp với dịch vụ ăn uống, mua sắm phù hợp với các thị trường khách du lịch nội địa và khách quốc tế... Tỉnh Bến Tre cũng đang tăng cường các hoạt động liên kết vùng với các tỉnh trong Cụm để "kích cầu" du lịch nội địa, chú trọng xây dựng các sản phẩm, chương trình du lịch hấp dẫn, độc đáo.

Tại Tiền Giang, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh đã phối hợp với Sở Du lịch TP Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành phố Đồng bằng sông Cửu Long tổ chức trên 8 đoàn đến khảo sát các tuyến, điểm du lịch để xây dựng tour, tuyến liên kết phát triển du lịch gắn với mời gọi đầu tư phát triển du lịch, xúc tiến quảng bá các thị trường du lịch trọng điểm, chia sẻ kinh nghiệm trong quản lý nhà nước về du lịch...

Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Tiền Giang Võ Phạm Tân cho biết, trong giai đoạn hiện nay, các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp hoạt động du lịch phải năng động, nhạy bén, tận dụng cơ hội đổi mới nội dung, sản phẩm du lịch đáp ứng nhu cầu du khách trong, ngoài nước. Doanh nghiệp du lịch cần tích cực nghiên cứu đưa thêm sản phẩm, dịch vụ du lịch mới vào phục vụ, đồng thời đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Ngành du lịch đã lên kế hoạch phối hợp đơn vị liên quan xây dựng kết hoạch phát triển các tour, tuyến du lịch mới, tăng cường liên kết với các tỉnh lân cận như Vĩnh Long và Bến Tre để xây dựng những tuyến du lịch, sản phẩm du lịch đặc trưng của từng vùng miền.

Với Vĩnh Long, bên cạnh việc thực hiện các nội dung đã ký kết, tỉnh tăng cường quảng bá, kết nối và tham gia học tập kinh nghiệm ở các địa phương trong Cụm để từng bước khôi phục và phát triển du lịch. Dự kiến trong tháng 4/2022, tỉnh sẽ tổ chức Ngày hội du lịch lần thứ II với chủ đề: "Du lịch Vĩnh Long và các tỉnh Cụm liên kết phát triển du lịch phía đông Đồng bằng sông Cửu Long - Điểm đến an toàn, thân thiện, hấp dẫn". Đây là sự kiện nhằm đánh dấu bước khởi động mạnh mẽ của du lịch tỉnh sau thời gian dài khó khăn do dịch bệnh, đồng thời cũng là cơ xúc tiến thương mại, tạo điều kiện quảng bá sản phẩm, trao đổi kinh nghiệm, giới thiệu điểm đến, liên doanh liên kết giữa các tổ chức kinh doanh dịch vụ du lịch trong Cụm với TP Hồ Chí Minh và 2 địa phương Cụm phía Tây (Hậu Giang và Cần Thơ).

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Vĩnh Long Phan Văn Giàu cho rằng, thời gian qua, giữa các tỉnh khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và TP Hồ Chí Minh đã có ký kết liên kết hợp tác phát triển du lịch. Việc triển khai các nội dung ký kết đã tạo điều kiện, cơ sở để ngành du lịch các tỉnh phát huy thế mạnh, đưa du lịch từng địa phương phục hồi và phát triển, nâng cao chuỗi giá trị sản phẩm.

Bài: Thúy Hằng - Hữu chí - Chương Đài
Ảnh: TTXVN
Biên tập: Hoàng Linh
Trình bày: Nguyễn Hà

03/04/2022 06:30