Thưa ông, về việc sách giáo khoa Ngữ văn lớp 8 do Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam ấn hành đã viết tên các vua đời Lý thành “Lí”, Bộ có ý kiến ra sao?
Trước tiên, chúng tôi trân trọng và ghi nhận những ý kiến sâu sắc của quý báo về sự vênh lệch chính tả trong quyết định và văn bản sách giáo khoa Ngữ văn 8 chương trình hiện hành.
Tôi đã cho chuyên viên trong Vụ Giáo dục Trung học rà soát lại sách giáo khoa, cũng như các văn bản, quy định liên quan. Đồng thời, yêu cầu Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam giải trình về việc này.
PGS TS Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ GD&ĐT. Ảnh: Lê Vân.
Ông nhìn nhận sự việc này như thế nào?
Năm 2018, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã có Quyết định 1989 ngày 25/5/2018, do Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ký, ban hành quy định về chính tả thực hiện trong chương trình giáo dục phổ thông mới. Quy định này được sử dụng trong sách giáo khoa mới, cũng như chương trình giáo dục phổ thông hiện hành. Quy định có hiệu lực từ ngày ký.
Để ra được quyết định này, Bộ đã tổ chức các hội thảo, trao đổi của nhiều nhà chuyên môn, thống nhất tên riêng cũng như các quy định chính tả. Trong đó, yêu cầu tôn trọng tên riêng của các tổ chức, cá nhân.
Cụ thể, trong chương I, điều 3 có viết: “Thống nhất cách viết tên riêng trên cơ sở tôn trọng tên riêng của tổ chức, cá nhân”. Vì thế, việc Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam viết Lý Công Uẩn thành “Lí Công Uẩn” trong sách giáo khoa Ngữ văn 8 là chưa vận dụng đúng tinh thần được nêu trong quy định về chính tả trong chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.
Tuy nhiên chưa thể nói trường hợp này là cách dùng tuỳ tiện của người biên tập (có thể Nhà xuất bản vẫn căn cứ quy định cũ). Nhưng dù theo quy định mới hay cũ, thì sách giáo khoa Ngữ văn 8 cũng không nên điều chỉnh cách viết tên riêng.
Trong giấy tờ hành chính của nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam; cũng như trong sử sách, chỉ có họ “Lý” mà không có họ “Lí”. Do đó, việc Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam viết Lý Công Uẩn thành “Lí Công Uẩn” trong sách giáo khoa Ngữ văn 8 cần phải được chỉnh lý lại theo hướng tôn trọng cách viết đã tồn tại lâu nay.
Hướng giải quyết của Bộ GD&ĐT trong thời gian tới là gì, thưa ông?
Quy định về chính tả trong chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông đã quy định cụ thể, chi tiết về từng trường hợp. Do đó, khi áp dụng, các nhà xuất bản, ban biên tập sách giáo khoa, chương trình dục phổ thông cần đối chiếu, xem xét vấn đề toàn diện, có những vấn đề về lịch sử phải hết sức thận trọng, chuẩn mực, thuyết phục.
Bộ GD&ĐT đã yêu cầu Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam có ý kiến phản hồi, đồng thời sẽ chỉ đạo Nhà xuất bản có hướng khắc phục phù hợp.
Xin cám ơn ông!
Video PGS TS Nguyễn Xuân Thành trả lời về lỗi trong sách giáo khoa Ngữ văn lớp 8:
Ngày 21/5, Báo Tin tức đã có bài viết phản ánh việc tên vua Lý Công Uẩn trong sách giáo khoa Ngữ văn lớp 8 của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam được viết thành “Lí Công Uẩn”. Cách viết này đi ngược lại với quy định viết chính tả, chữ hoa, tên riêng được Bộ GD&ĐT ban hành ngày 25/5/2018.