Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu với báo giới tại Washington, DC ngày 18/7/2019. Ảnh: THX/TTXVN
Tổng thống Trump nói: “Ông Moon đã nói với tôi rằng có nhiều căng thẳng giữa Hàn Quốc và Nhật Bản liên quan đến vấn đề thương mại. Nhật Bản có những sản phẩm mà Hàn Quốc muốn, và ông Moon đã đề nghị tôi can dự. Có thể tôi sẽ hỗ trợ nếu cả hai nước đều đưa ra đề nghị".
Tuy nhiên, Tổng thống Trump không cho biết lời đề nghị can dự từ phía Hàn Quốc cụ thể sẽ như thế nào, đồng thời đề cập tới việc mong muốn lãnh đạo hai nước sẽ tự giải quyết căng thẳng thương mại hiện nay.
Bình luận nêu trên là tuyên bố đầu tiên của Tổng thống Trump về căng thẳng thương mại giữa Nhật Bản và Hàn Quốc trong thời gian qua. Giới quan sát nhận định Washington có thể đứng ra làm trung gian hòa giải cho hai nước, cũng như ngăn chặn không để tình trạng căng thẳng thương mại hiện nay lan sang các lĩnh vực khác.
Mâu thuẫn giữa Hàn Quốc và Nhật Bản phát sinh từ các quyết định của Tòa án Tối cao Hàn Quốc yêu cầu các công ty Nhật Bản bồi thường cho những nạn nhân phải lao động cưỡng bức trong thời gian Nhật Bản đô hộ Bán đảo Triều Tiên từ năm 1910 tới cuối Chiến tranh Thế giới thứ Hai.
Dù Nhật Bản luôn cho rằng vấn đề bồi thường đã được hai bên dàn xếp trong hiệp định ký kết năm 1965, cho phép Nhật Bản bồi thường bằng hình thức hỗ trợ tài chính trị giá 500 triệu USD, nhưng các luật sư Hàn Quốc vẫn tiếp tục thực hiện quyết định của tòa án, tịch thu và thanh lý tài sản của các công ty Nhật Bản. Tháng 1/2019, Nhật Bản đã yêu cầu giải quyết vấn đề bằng các kênh ngoại giao, nhưng phía Hàn Quốc không chấp thuận và khẳng định vấn đề này phải do cơ quan tư pháp giải quyết.
Từ ngày 4/7 vừa qua, Nhật Bản đã siết chặt quy định xuất khẩu sang Hàn Quốc 3 vật liệu công nghệ cao dùng trong sản xuất chất bán dẫn và màn hình - gồm nhựa nhiệt dẻo (fluorinated polyimide), chất cản màu (resist) và hydro clorua có độ tinh khiết cao (HF).
Theo một kết quả khảo sát, Hàn Quốc nhập khẩu từ Nhật Bản 94% nhu cầu về các vật liệu trên. Hàn Quốc cáo buộc đây là động thái của Nhật Bản nhằm gây sức ép giải quyết mâu thuẫn song phương về vấn để lao động thời chiến. Tuy nhiên, Tokyo luôn khẳng định biện pháp này được đưa ra vì lý do an ninh.