Máy bay giám sát Tu-214 ON. Ảnh: SputnikTổng thống Mỹ Donald Trump đã phê duyệt Dự luật ủy quyền quốc phòng năm 2019 (NDAA) thành luật, trong đó có nội dung đình chỉ hợp tác với Nga theo khuôn khổ Hiệp ước Bầu trời Mở, một thỏa thuận mang tính bước ngoặt được hai bên ký sau khi Chiến tranh Lạnh chấm dứt.
Theo Evgeny Buzhinsky – Tướng Nga về hưu và đang làm Giám đốc tổ chức phi chính phủ Trung tâm bảo vệ an ninh quốc tế PIR - nguyên nhân dẫn đến việc Mỹ quyết định “đóng băng” Hiệp ước Bầu trời Mở là do các máy bay lỗi thời của Không quân Mỹ không đủ năng lực triển khai nhiệm vụ bay giám sát.
“Chúng tôi đã chế tạo hai loại máy bay mới được trang bị các thiết bị kỹ thuật số để làm nhiệm vụ trong khuôn khổ hợp tác Hiệp ước Bầu trời Mở, Tupolev Tu-214ON, nhưng họ vẫn sử dụng những máy bay cũ. Người Mỹ không thích tự chôn chân trong một tình thế bất lợi”.
Tướng Buzhinsky giải thích Washington không thực sự rời khỏi Hiệp ước Bầu trời Mở. Những gì quân đội Mỹ sẽ làm là ngừng yêu cầu các chuyến bay quan sát qua Nga, đồng thời từ chối các yêu cầu tương tự từ đối tác. “Họ có thể đang tự bắn vào chân hoặc đầu mình”, ông Buzhinsky nhận định.
Một bản dự thảo của NDAA 2019 cũng sẽ đe dọa những cam kết của Mỹ theo Hiệp ước Giảm Vũ khí Chiến lược (START).
Theo hiệp ước START, mỗi bên được phép sở hữu không quá 800 tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM), tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm và máy bay ném bom chiến lược, trong khi số đầu đạn hạt nhân được triển khai chỉ giới hạn ở 1.550 đầu đạn. Hiệp ước cũng yêu cầu Moskva và Washington trao đổi thông tin về kho vũ khí hạt nhân của nhau.
Ông nhấn mạnh: "Chính quyền phe Cộng hòa kể từ thời cựu Tổng thống George W. Bush luôn phản đối các thỏa thuận kiểm soát vũ khí. Quân đội Mỹ đã quen với việc trao đổi thông tin, kiểm tra các bãi phóng tên lửa của Nga. Nếu như thỏa thuận bị dỡ bỏ, họ sẽ gặp khó khăn”.