Quân đội Israel bước vào giai đoạn mới trong xung đột với Hamas sau khi cắt đôi Gaza

Mục tiêu trong giai đoạn tác chiến mới tại Gaza của quân đội Israel

Đêm 7/11, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant tuyên bố các lực lượng mặt đất của nước này đã “ở trung tâm thành phố Gaza”, thủ phủ của Dải Gaza. Đây là một bước tiến mới trong chiến dịch trên bộ của quân đội Israel tại Gaza, vốn được bắt đầu vào ngày 26/10 và đã hoàn tất việc bao vây Thành phố Gaza, chia cắt Dải Gaza thành hai miền Nam – Bắc vào ngày 5/11.

Theo hãng tin Reuters của Anh, ngày 7/11, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallan đã phê duyệt các kế hoạch hoạt động tiếp theo cho hành động quân sự ở Thành phố Gaza và phía Bắc Dải Gaza. Năm nguồn tin an ninh Israel nói với Reuters rằng việc xác định và vô hiệu hóa mạng lưới đường hầm rộng lớn chạy bên dưới các vùng phía Bắc Gaza sẽ là một phần cơ bản trong giai đoạn tiếp theo của cuộc tấn công và việc này sẽ mất nhiều thời gian.

Diễn biến trên chiến trường cũng cho thấy khi tiến về trung tâm Thành phố Gaza, xe tăng Israel đã phải đối mặt với sự kháng cự mạnh mẽ từ các tay súng Hamas. Theo các nguồn tin Palestine, những tay súng Hamas đã sử dụng mạng lưới đường hầm để tiến hành các cuộc phục kích. Có tay súng xuất hiện ở cửa đường hầm này phóng đi một quả đạn chống tăng rồi biến mất, sau đó lại xuất hiện ở lối vào một đường hầm khác để tiếp tục ra đòn tấn công nhằm vào lực lượng Israel.

Ngày 8/11, người phát ngôn chính của quân đội Israel, Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari cho biết lực lượng công binh chiến đấu của nước này đang sử dụng thiết bị nổ để phá hủy các đường hầm và tới đã phá hủy hơn 100 hầm. Trong khi đó, theo Avi Melamed, cựu quan chức tình báo Israel và là nhà đàm phán trong cuộc nổi dậy thứ nhất và thứ hai diễn ra vào cuối những năm 1980 và đầu những năm 2000, quân đội Israel đang thực hiện một kế hoạch có lớp lang để xác định vị trí các đường hầm, phá hủy các địa điểm phóng tên lửa và tiêu diệt chỉ huy cũng như các tay súng của Hamas. Ông Melamed cho rằng kế hoạch này giúp loại bỏ “xương sống” sức mạnh quân sự của Hamas và có thể sẽ mất vài tháng.

Mê cung đường hầm dưới lòng đất ở Dải Gaza

Hamas, lực lượng kiểm soát Dải Gaza - vùng đất ven biển của Palestine - từ năm 2007, đã xây dựng một thành phố đường hầm trải dài bên dưới Gaza hàng trăm km, có nơi sâu tới 80 m. Một con tin bị giam giữ dưới đường hầm trước khi được Hamas phóng thích vào tháng trước đã mô tả các đường hầm ở đây giống như 'mạng nhện'. Quân đội Israel cho biết nhiều đường hầm, trung tâm chỉ huy và bệ phóng tên lửa của Hamas nằm liền kề với các trường học, bệnh viện và tổ chức nhân đạo ở phía Bắc Gaza, bao gồm cả bệnh viện Al-Shifa ở Thành phố Gaza, bệnh viện lớn nhất khu vực.

Trả lời phỏng vấn tờ Le Monde của Pháp, bà Daphné Richemond-Barak, một chuyên gia về xung đột đô thị kiêm Giáo sư tại Viện Chống khủng bố Quốc tế của Đại học Reichman ở Tel Aviv, cho biết thêm Hamas đã xây dựng hệ thống đường hầm dưới Gaza trong 20 năm. Đây là mạng lưới ngầm cực kỳ phức tạp, gần như không thể bị xâm nhập. Khi bước vào, người ta lập tức rơi vào chứng sợ bị nhốt, mất hết phương hướng, không ý thức được về chuyện gì đang xảy ra. Tất cả chao đảo. Cảm giác giống như một cơn ác mộng.

Dưới đây là clip của quân đội Israel  5/11/2023 về việc phát hiện nhiều điểm vào đường hầm ở Gaza

Theo nguồn tin an ninh Israel, Hamas ước tính có lực lượng từ 20.000 - 30.000 tay súng. Israel đang tìm cách nhắm mục tiêu vào các chỉ huy chiến trường của Hamas để làm suy yếu khả năng của Hamas trong việc thực hiện các cuộc phản công. Ngày 8/11, Thiếu tướng Yaron Finkelman, người đứng đầu Bộ Tư lệnh miền Nam của quân đội Israel cho biết hàng chục chỉ huy Hamas đã thiệt mạng.

Dù quân đội Israel là một trong những đội quân hiệu quả nhất trên thế giới. Nhưng theo Giáo sư Daphné Richemond-Barak, tác giả cuốn “Cuộc chiến Dưới lòng đất” (Underground Warfare), hệ thống đường hầm dưới lòng đất ở Gaza cho phép Hamas hoạt động ngoài tầm mắt công nghệ của Nhà nước Israel và quân đội Israel. Khi xây dựng chúng, Hamas đã hướng tới mục tiêu là làm giảm lợi thế chiến lược của một quân đội hùng mạnh như Israel với một nhóm vũ trang.

Rủi ro khi tấn công đường hầm ở Gaza

Hãng tin Reuters ngày 8/11 dẫn lời của Lior Akerman, thành viên cao cấp tại Viện Chính sách và Chiến lược tại Đại học Reichman của Israel và là cựu quan chức cấp cao của cơ quan an ninh Shin Bet, cho biết các cuộc oanh tạc dữ dội từ trên không là nhằm phá huỷ càng nhiều cơ sở hạ tầng quân sự của Hamas càng tốt trước khi quân đội chuyển sang chiến đấu ngầm trong đường hầm dưới lòng đất. Theo các nguồn tin an ninh, quân đội Israel cũng đang cố gắng thu thập thêm thông tin tình báo về mạng lưới đường hầm mà không nhất thiết phải vào trong.

Hiện nay, robot và chó đánh hơi đang được phía Israel triển khai để xác định vị trí lối vào đường hầm cũng như thăm dò các khu vực bên trong đường hầm trước khi có thể lực lượng chuyên nghiệp hành động. Tuy nhiên, theo ông Shalom Ben Hanan, một cựu quan chức hàng đầu của cơ quan an ninh Shin Bet, các hoạt động bên trong mạng lưới đường hầm cần tiến hành chậm hơn vì sự hiện diện của các con tin Israel. Bởi họ được cho là bị giam giữ trong đường hầm.

Một vấn đề nữa là trong nhiều tuần qua, phía Israel đã tập trung sự chú ý vào Bệnh viện al-Shifa, cáo buộc Hamas sử dụng nó làm lá chắn cho các trung tâm hoạt động ngầm. Trong một cuộc họp báo vào cuối tháng 10 vừa qua, Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari cho rằng đây là căn cứ hoạt động chính của Hamas. Sau vụ thảm sát ngày 7/10, Israel phát hiện hàng trăm tay súng Hamas đã tràn vào Bệnh viện al-Shifa để ẩn náu. Chúng hoạt động bên trong và bên dưới Bệnh viện al-Shifa - cũng như sử dụng các bệnh viện khác ở Dải Gaza làm lá chắn.

Chính vì thế, theo ông Shalom Ben Hanan, các cuộc đột nhập xung quanh bệnh viện gây ra rủi ro đáng kể cho lực lượng Israel vì họ có thể cần phải sơ tán dân thường vẫn còn bên trong khu phức hợp, ngay cả sau khi những người này đã được cảnh báo phải rời đi. “Chúng (Hamas) sẽ bắn vào chúng tôi và sẽ chiến đấu với chúng tôi ngay từ bệnh viện” và “chúng tôi sẽ phải trả giá đắt cho việc đó”, Ben Hanan nhận định.