Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính, có 8 nhóm hàng tăng giá so với tháng trước, 2 nhóm hàng giảm giá, riêng nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình không biến động.
Với mức tăng 0,25% so với tháng trước, giá xăng dầu, giá dịch vụ y tế, giá lương thực… không gây ảnh hưởng nhiều tới chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 11/2023, phù hợp với xu thế chung của giá cả thị trường.
Kể từ năm 2019 tới nay, ngoại trừ CPI tháng 11/2020 giảm 0,01%, CPI tháng 11 của các năm 2019, 2021, 2022 đều cao hơn CPI tháng 11 năm nay, tương ứng tăng 0,96%; 0,32% và 0,39%.
“Chỉ còn 1 tháng cuối cùng của năm, do vậy, CPI bình quân năm - chỉ số được lấy để tính làm chỉ số lạm phát của Việt Nam - vẫn trong tầm kiểm soát và nhiều khả năng sẽ đạt mức dưới 4%. Mục tiêu kiểm soát CPI trong năm 2023 được Quốc hội quyết nghị là dưới 4,5%”, đại diện Tổng cục Thống kê (TCTK) cho biết.
Diễn biến của 11 tháng năm 2023, theo đánh giá của TCTK, CPI tháng 1/2023 tăng cao nhất với 4,89%, sau đó giảm dần đến tháng 6/2023 mức tăng chỉ còn 2%, đến tháng 11/2023, tăng 3,45%.
Nguyên nhân chủ yếu do giá xăng dầu trong nước giảm theo giá thế giới làm cho chỉ số giá nhóm xăng dầu so với cùng kỳ năm trước liên tục giảm, từ mức giảm 7,08% trong tháng 1/2023 đã giảm mạnh 31,73% trong tháng 6/2023, đến tháng 11, giá xăng dầu giảm 0,11% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân 11 tháng năm 2023, CPI tăng 3,22% so với bình quân 11 tháng năm 2022.
Tổng cục Thống kê chỉ ra các yếu tố làm tăng CPI trong 11 tháng năm 2023. Đó là, chỉ số giá nhóm vé máy bay bình quân 11 tháng năm 2023 tăng 87,29% so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu do chi phí của các hãng bay và nhu cầu đi lại của người dân tăng cao, đặc biệt trong dịp lễ, Tết, nghỉ hè đã tác động đến giá vận tải hàng không; giá vé tàu hỏa tăng 29,67%; giá vé ô tô khách tăng 7,43%.
Chỉ số giá nhóm giáo dục tăng 7,35% so với cùng kỳ năm trước do một số địa phương tăng học phí năm học 2023-2024 theo lộ trình của Nghị định số 81/2021/NĐ-CP, tác động làm CPI chung tăng 0,45 điểm phần trăm.
Bên cạnh đó, chỉ số giá nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 6,67% so với cùng kỳ năm trước, tác động làm CPI chung tăng 1,25 điểm phần trăm, do giá xi măng, cát tăng theo giá nguyên nhiên vật liệu đầu vào, cùng với đó giá thuê nhà ở tăng cao.
Cùng với đó, chỉ số giá nhóm lương thực tăng 6,17% tác động làm CPI chung tăng 0,23 điểm phần trăm. Trong đó, giá gạo tăng 5,76% theo giá gạo xuất khẩu, tác động làm CPI chung tăng 0,15 điểm phần trăm. Chỉ số giá nhóm thực phẩm tăng 2,48%, chủ yếu do nhu cầu tiêu dùng tăng trong các dịp Lễ, Tết, tác động làm CPI chung tăng 0,53 điểm phần trăm.
Chỉ số giá nhóm điện sinh hoạt tăng 4,55%, tác động làm CPI chung tăng 0,15 điểm phần trăm do nhu cầu sử dụng điện tăng và Tập đoàn Điện lực Việt Nam điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân…
Bên cạnh các yếu tố làm tăng CPI, Tổng cục Thống kê chỉ ra, các yếu tố làm giảm CPI trong 11 tháng năm 2023. Đó là, chỉ số giá nhóm xăng dầu trong nước 11 tháng năm 2023 giảm 12,12% so với cùng kỳ năm trước theo biến động của giá thế giới, tác động làm CPI chung giảm 0,44 điểm phần trăm; giá dầu hỏa giảm 10,15%.
Chỉ số giá nhóm gas trong nước giảm 7,5% theo giá thế giới, tác động làm CPI chung giảm 0,11 điểm phần trăm. Chỉ số giá nhóm bưu chính, viễn thông giảm 0,76% do giá điện thoại thế hệ cũ giảm, tác động làm CPI chung giảm 0,02 điểm phần trăm; bình quân 11 tháng năm 2023 tăng 1,94%.
Giá vàng trong nước tăng theo đà của thế giới, nhu cầu dự trữ lớn cuối năm
Theo TCTK, trong tháng 11/2023, giá vàng trong nước biến động cùng chiều với giá vàng thế giới. Tính đến ngày 25/11, bình quân giá vàng thế giới ở mức 1.982,01 USD/ounce, tăng 3,8% so với tháng 10/2023 do Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) duy trì lập trường giữ lãi suất điều hành ở mức 5,25 - 5,5% để kéo lạm phát về 2%. Sự sụt giảm lợi suất trái phiếu Mỹ và đồng USD đang làm tăng sức hấp dẫn đầu tư vào vàng.
Bên cạnh đó, giá vàng tăng do nhu cầu dự trữ vàng của các ngân hàng Trung ương và ở khu vực châu Á trong dịp cuối năm.
Trong nước, chỉ số giá vàng tháng 11/2023 tăng 2,77% so với tháng trước; tăng 8,8% so với tháng 12/2022; tăng 9,29% so với cùng kỳ năm trước; bình quân 11 tháng năm 2023 tăng 3,38%. Đối với chỉ số giá USD, trên thế giới, giá đồng USD có xu hướng giảm khi chỉ số CPI tháng 10/2023 của Mỹ cũng như chỉ số giá sản xuất (PPI) ghi nhận mức giảm mạnh nhất kể từ tháng 4/2020 do giá năng lượng suy yếu. Đồng bạc xanh đã ghi nhận mức giảm mạnh so với các loại tiền tệ chính khác khi lo ngại về triển vọng kinh tế toàn cầu đang suy yếu; đồng thời việc FED ngừng tăng lãi suất cũng khiến giá USD khó hồi phục.
Tính đến ngày 25/11, chỉ số USD trên thị trường quốc tế đạt mức 105,05 điểm, giảm 0,91% so với tháng trước. Trong nước, giá đô la Mỹ bình quân trên thị trường tự do quanh mức 24.605 VND/USD. Chỉ số giá USD tháng 11/2023 tăng 0,05% so với tháng trước; tăng 1,61% so với tháng 12/2022; giảm 1,03% so với cùng kỳ năm trước.