Bình quân 4 tháng đầu năm 2019, CPI tăng 2,71% so với cùng kỳ năm 2018, mức tăng bình quân 4 tháng đầu năm thấp nhất trong 3 năm gần đây.
Tổng cục Thống kê chỉ ra, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính có 9 nhóm hàng tăng giá. Cụ thể, nhóm giao thông có mức tăng cao nhất, tăng 4,29%; nhà ở, điện nước và vật liệu xây dựng tăng 0,6%; hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,15%; thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,11%; văn hóa, giải trí và du lịch tăng 0,1%; đồ uống và thuốc lá tăng 0,08%; may mặc, mũ nón, giầy dép tăng 0,06%; giáo dục tăng 0,05%; thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,01%. Có 2 nhóm hàng giảm giá là: hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm 0,57%; bưu chính viễn thông giảm 0,07%.
Bà Đỗ Thị Ngọc, Vụ trưởng Vụ Thống kê giá cho biết, các nguyên nhân làm tăng CPI tháng 4 năm 2019 là do giá xăng dầu điều chỉnh tăng vào ngày 2/4/2019 và 17/4/2019 làm bình quân tháng 4/2019 giá xăng dầu tăng 9,88% so với tháng trước; trong đó, giá xăng A95 tăng 2.690 đồng/lít, xăng E5 tăng 2.490 đồng/lít, dầu diezen tăng 1.520 đồng/lít so với tháng trước.
Bên cạnh đó, giá vé tàu hỏa tăng 2,76% do Tổng công ty Đường sắt Việt Nam tăng giá khi nhu cầu tăng cao vào dịp nghỉ lễ Giỗ tổ Hùng Vương và chuẩn bị nghỉ lễ 30/4 - 1/5 làm cho chỉ số giá nhóm giao thông tăng 4,29% làm CPI tháng 4/2019 tăng khoảng 0,4%.
Bên cạnh đó, giá điện tăng theo Quyết định số 648/QĐ-BCT của Bộ Công Thương ngày 20/3/2019 nên chỉ số giá điện sinh hoạt tăng 1,85% so với tháng trước.
Giá gas tháng 4/2019 tăng 1,42% so với tháng 3/2019 do giá gas thế giới bình quân tháng 4/2019 công bố ở mức 525 USD/tấn, tăng 20 USD/tấn so với tháng 3/2019.
Cùng với đó là giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở tăng 0,98% do nhu cầu xây dựng bắt đầu tăng cùng với chi phí đầu vào tăng nên giá một số mặt hàng vật liệu xây dựng như: sắt, thép, xi măng, giá nhân công xây dựng tăng theo. Từ tháng 4/2019, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam tăng giá sách giáo khoa năm học 2019 - 2020 làm cho chỉ số giá nhóm sách giáo khoa tăng 0,76%.
Tuy nhiên, bên cạnh các nguyên nhân làm tăng CPI, còn có một số nguyên nhân kiềm chế CPI trong tháng 4/2019 như: giá thịt lợn giảm 3,07% do dịch tả lợn châu Phi đang lây lan tại nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, người tiêu dùng có xu hướng hạn chế sử dụng các sản phẩm thịt lợn; giá đường giảm 0,67% do giá đường thế giới giảm và nhu cầu tiêu thụ chậm trong khi nguồn cung dồi dào; giá rau tươi, quả tươi giảm do nguồn cung dồi dào.
Cũng trong tháng 4, giá vàng trong nước biến động theo giá vàng thế giới. Giá vàng thế giới giảm do đồng USD tăng nhẹ sau khi nền kinh tế Mỹ được kỳ vọng có thể sẽ trở lại với mức tăng ấn tượng trước đó, sự khởi sắc của các thị trường chứng khoán đã giảm sức hấp dẫn của mặt hàng kim loại quý này. Bình quân tháng 4/2019 (tính đến ngày 25/4/2019) giá vàng thế giới giảm 1,13% so tháng trước. Trong nước, giá vàng giảm 0,5% so với tháng trước, giá vàng dao động quanh mức 3,67 triệu đồng/chỉ vàng SJC.
Chỉ số giá đô la Mỹ giảm 0,02%; theo đó, tỷ giá giữa VND và USD tháng 4/2019 trong nước khá ổn định do lượng dự trữ ngoại hối dồi dào cùng với hiệu quả của việc điều hành tỷ giá theo cơ chế tỷ giá trung tâm của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam với 8 đồng tiền chủ chốt. Bình quân tháng 4/2019, giá USD bình quân ở thị trường tự do quanh mức 23.350 VND/USD.
Tổng cục Thống kê cũng cho biết, lạm phát cơ bản (CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống; năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) tháng 4 năm 2019 tăng 0,09% so với tháng trước, tăng 1,88% so với cùng kỳ; bốn tháng đầu năm 2019 so với cùng kỳ tăng 1,84%.
Tháng 4 năm 2019, lạm phát chung có mức tăng cao hơn lạm phát cơ bản, điều này phản ánh biến động giá chủ yếu do giá xăng dầu, điện tăng. Lạm phát cơ bản bốn tháng đầu năm 2019 so với cùng kỳ ở mức 1,84% phản ánh chính sách tiền tệ vẫn đang điều hành ổn định.