Nóng trong tuần: Điện đàm Nga - Mỹ đạt bước tiến quan trọng; Mỹ quyết truy diệt Houthi ở Yemen

Điện đàm Nga - Mỹ đạt bước tiến quan trọng

Hôm 18/3, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có cuộc điện đàm thứ hai, với thời gian kỷ lục gần 2 giờ, trong đó hai bên đạt được rất nhiều thoả thuận tích cực.

Trong cuộc điện đàm, cả hai nhà lãnh đạo bày tỏ quan tâm chung đến việc cải thiện quan hệ song phương, đặc biệt trong việc đảm bảo an ninh toàn cầu. Hai bên đã thảo luận về việc ngừng phổ biến vũ khí chiến lược và nhất trí bắt đầu đàm phán để giải quyết xung đột tại Ukraine, với bước tiến đầu tiên là ngừng bắn vào các cơ sở năng lượng và hạ tầng.

Tổng thống Putin tuyên bố sẵn sàng hợp tác với Mỹ để tìm ra những giải pháp toàn diện và bền vững. Ông cũng có phản hồi mang tính xây dựng đối với sáng kiến của ông Trump về an toàn vận chuyển ở Biển Đen, và cả hai đã đồng ý tiến hành các cuộc đàm phán để xây dựng thêm chi tiết cho thỏa thuận này.

Ngoài ra, hai bên cũng đề cập đến các vấn đề quốc tế khác, như tình hình Trung Đông và Biển Đỏ, nhất trí nỗ lực chung để ổn định các khu vực đang khủng hoảng, cũng như hợp tác trong các vấn đề không phổ biến vũ khí hạt nhân và an ninh toàn cầu, nhằm cải thiện quan hệ Nga-Mỹ. Hai nhà lãnh đạo cũng đồng ý thúc đẩy việc bình thường hóa quan hệ song phương dựa trên trách nhiệm đặc biệt của cả hai quốc gia trong việc đảm bảo an ninh toàn cầu. Tổng thống Trump cũng ủng hộ ý tưởng của Tổng thống Putin về việc tổ chức các trận đấu khúc côn cầu giữa các cầu thủ hai nước.

Kết quả cuộc điện đàm đã được dư luận châu Âu đánh giá cao. Anh hoan nghênh “tiến triển” đã đạt được trong cuộc điện đàm đồng thời nêu rõ tiến triển này cần dẫn đến “một nền hòa bình công bằng và lâu dài cho Ukraine”. Đức hoan nghênh việc ngừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, nhấn mạnh đây có thể là “bước đầu tiên quan trọng” hướng tới một nền hòa bình công bằng và lâu dài cho Ukraine và bước tiếp theo cần phải là “ngừng bắn hoàn toàn và càng nhanh càng tốt”.

Còn theo đánh giá của các nhà quan sát, mặc dù vẫn còn nhiều thách thức, nhưng những kết quả từ cuộc điện đàm này đã mang đến những tia hy vọng mới cho việc giải quyết cuộc xung đột ở Ukraine. Chuyên gia Ivan Timofeev tại Câu lạc bộ Valdai nhận định, cuộc điện đàm giữa Tổng thống Putin và người đồng cấp Mỹ là dấu hiệu tích cực cho thấy cánh cửa hòa bình tại Ukraine đang dần hé mở.

Tổng thống Trump điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky

Ngày 19/3, Tổng thống Trump có cuộc điện đàm kéo dài khoảng 1 giờ đồng hồ với Tổng thống Zelensky, một ngày sau cuộc thảo luận dưới hình thức tương tự với Tổng thống Putin.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội, Tổng thống Trump cho hay cuộc điện đàm nhằm “điều chỉnh phù hợp các yêu cầu và nhu cầu của cả Nga và Ukraine”, khi ông tìm cách thúc đẩy lệnh ngừng bắn giữa hai quốc gia này. Còn theo tuyên bố từ Nhà Trắng do Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và Cố vấn an ninh quốc gia Mike Waltz, ông Trump đã đề xuất về việc tiếp quản quyền sở hữu các nhà máy điện của Kiev để đảm bảo an ninh cho những cơ sở quan trọng này.

Về phần mình, Tổng thống Zelensky đã cảm ơn ông Trump vì sự hỗ trợ của Mỹ, mô tả cuộc điện đàm là “rất thực chất và thẳng thắn”. Ông đồng thời xác nhận Ukraine sẵn sàng ngừng tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Nga.

“Chúng tôi đã chỉ đạo các nhóm của mình giải quyết các vấn đề kỹ thuật liên quan đến việc thực hiện và mở rộng lệnh ngừng bắn một phần. Đội ngũ của Ukraine và Mỹ sẵn sàng gặp nhau tại Saudi Arabia trong những ngày tới để tiếp tục phối hợp các bước đi hướng tới hòa bình”, ông nói.

Cuộc điện đàm giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Zelensky đánh dấu lần đầu tiên hai nhà lãnh đạo Mỹ - Ukraine trao đổi kể từ cuộc tranh luận căng thẳng tại Nhà Trắng hôm 28/2. Theo các chuyên gia, đây là tín hiệu tích cực cho thấy cuộc xung đột ở Ukraine có thể sẽ sớm được giải quyết, với các bước đi hướng tới hòa bình đang được thúc đẩy mạnh mẽ.

Mỹ tấn công lực lượng Houthi ở Yemen

Từ ngày 15/3, quân đội Mỹ đã tiến hành hàng chục đợt không kích vào các vị trí của lực lượng Houthi tại Yemen. Đây là đợt tấn công đầu tiên của Mỹ nhằm vào lực lượng này, được coi là hành động quân sự lớn nhất và quan trọng nhất của Tổng thống Trump kể từ khi nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai.

Chiến dịch tấn công vào Houthi lần này là hành động đơn phương của Mỹ. Trước đó, dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden, Mỹ đã thực hiện các cuộc không kích chung với Israel và Anh vào các khu vực do Houthi kiểm soát ở Yemen.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth cho biết chiến dịch lần này nhằm đáp trả những cuộc tấn công của Houthi vào các tàu thuyền kể từ tháng 11/2023. Tổng thống Trump cũng tuyên bố chiến dịch này là để chấm dứt mối đe dọa từ Houthi đối với các tàu thuyền của Israel và phương Tây trên Biển Đỏ. Ông Trump cho biết sẽ triển khai lực lượng tấn công mạnh mẽ vào Houthi cho đến khi đạt được mục tiêu và kêu gọi Iran “ngay lập tức” cắt đứt hỗ trợ cho lực lượng này và ngừng các cuộc tấn công vào vận tải biển trên Biển Đỏ. Mỹ cũng thông báo rằng các cuộc không kích đã tiêu diệt nhiều thủ lĩnh Houthi.

Về phần Houthi, lực lượng này tuyên bố các cuộc không kích của Mỹ vào thủ đô Sanaa sẽ không ngăn cản được việc họ tiếp tục hỗ trợ phong trào Hamas tại Dải Gaza, và họ sẽ có hành động trả đũa. Houthi cũng tuyên bố sẽ mở rộng phạm vi tấn công Israel nếu Tel Aviv không dừng tấn công Dải Gaza.

Theo giới chuyên gia, các đợt tấn công quyết liệt của Mỹ vào lực lượng Houthi đánh dấu sự leo thang đáng kể, phản ánh lập trường cứng rắn hơn của Washington với nhóm vũ trang ởYemen, không chỉ đơn thuần là kiềm chế mà còn nhằm phá vỡ khả năng tác chiến của nhóm này. Quyết định nhắm vào cả giới lãnh đạo chính trị, bên cạnh các mục tiêu quân sự, cho thấy Mỹ muốn làm suy yếu tận gốc lực lượng này, thay vì chỉ vô hiệu hóa mối đe dọa quân sự trước mắt. Các động thái này cũng làm dấy lên mối lo ngại về sự leo thang mới tại Trung Đông, khu vực vốn chưa thoát khỏi tình trạng bất ổn.

Fed quyết định giữ nguyên lãi suất, cảnh báo bất ổn kinh tế gia tăng

Ngày 19/3, sau hai ngày họp, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã thông báo quyết định duy trì lãi suất cho vay chủ chốt ở mức 4,25% - 4,5%, đồng thời cảnh báo về sự gia tăng bất ổn kinh tế.

Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh nền kinh tế Mỹ đang đối mặt với nhiều biến động, đặc biệt là từ chính sách thuế quan mạnh mẽ của chính quyền Tổng thống Trump.

Tuyên bố của Fed nhấn mạnh rằng các nhà hoạch định chính sách đồng thuận với việc giữ nguyên lãi suất, đồng thời hạ dự báo tăng trưởng kinh tế cho năm 2025 và điều chỉnh tăng dự báo về lạm phát. Mặc dù vậy, Fed vẫn để ngỏ khả năng cắt giảm lãi suất thêm hai lần trong năm nay, như đã đề cập trong báo cáo tháng 12 năm ngoái.

Chủ tịch Fed, ông Jerome Powell, đã chia sẻ rằng sự bất ổn trong nền kinh tế hiện tại đang gia tăng, và các chính sách thuế quan đang góp phần làm gia tăng lạm phát.

Các chuyên gia phân tích cũng cho rằng quyết định giữ nguyên lãi suất của Fed là một bước đi cẩn trọng và mang tính phòng ngừa, nhằm kiểm soát các yếu tố rủi ro có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế. Có thể thấy rõ tác động sau thông báo của Fed, khu các chỉ số chính trên Phố Wall đều kết thúc phiên giao dịch ở mức cao, trong khi lợi suất trái phiếu chính phủ giảm, phản ánh phản ứng tích cực của thị trường đối với quyết định của ngân hàng trung ương.