Dự án New City là tổ hợp du lịch cao cấp nhưng sau gần 16 năm triển khai, dự án hiện vẫn là khu đất trống.
Dự án Khu du lịch liên hợp cao cấp New City Việt Nam (gọi tắt là New City) là một trong các dự án lớn, quan trọng của nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào tỉnh Phú Yên và được địa phương đặt kỳ vọng rất lớn sẽ khai thác tốt và phát huy lợi thế về tài nguyên du lịch biển, góp phần đẩy mạnh sự phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn. Dự án đã trải qua gần 16 năm triển khai nhưng vẫn còn nhiều thủ tục vướng mắc. Gần đây, một số tạp chí điện tử đưa nhiều thông tin liên quan đến dự án này. Cơ quan chức năng tỉnh Phú Yên khẳng định, nhà đầu tư thực hiện dự án đã cung cấp thông tin chưa chính xác, trung thực và khách quan. Không những thế, người đại diện pháp luật của nhà đầu tư còn tỏ ra bất hợp tác với chính quyền địa phương.
Chậm triển khai và nhiều lần điều chỉnh dự án
Dự án New City được Thủ tướng Chính phủ đồng ý về nguyên tắc xây dựng Khu du lịch liên hợp cao cấp 100% vốn nước ngoài tại Phú Yên (tại Văn bản số 4020/VPCP-ĐP ngày 05/8/2004).
Trên cơ sở đồng ý của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh Phú Yên đã cấp Giấy chứng nhận đầu tư lần đầu số 361043000010 ngày 8/7/2008 cho Công ty Trách nhiệm hữu hạn New City Việt Nam (100% vốn đầu tư nước ngoài) thực hiện dự án Khu du lịch liên hợp cao cấp New City Việt Nam, với quy mô diện tích 565 ha, tổng vốn đầu tư 4,3 tỷ USD.
Sau khi được cấp Giấy chứng nhận đầu tư dự án, nhà đầu tư rất chậm triển khai thực hiện. Đến năm 2014, nhà đầu tư gặp khó khăn về tài chính để đảm bảo triển khai dự án nên đã đề nghị điều chỉnh Giấy chứng nhận đầu tư dự án.
Trên cơ sở hồ sơ đề nghị điều chỉnh Giấy chứng nhận đầu tư, cam kết góp đủ vốn để đảm bảo năng lực tài chính thực hiện dự án của nhà đầu tư và căn cứ các quy định Luật Đầu tư năm 2005, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Phú Yên đã phối hợp với các cơ quan đơn vị chức năng có liên quan tham mưu UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận đầu tư dự án thay đổi lần thứ nhất số 361022000038 ngày 9/9/2014 với quy mô diện tích điều chỉnh từ 565 ha xuống còn 357,52 ha; tổng mức đầu tư dự án từ 4,3 tỷ USD xuống còn 1 tỷ USD; vốn điều lệ của nhà đầu tư là 8.400 tỷ đồng.
Sau khi được UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận đầu tư thay đổi lần thứ nhất, nhà đầu tư tiếp tục chậm triển khai thực hiện dự án, không góp đủ vốn chủ sở hữu khoảng 8.400 tỷ đồng để đảm bảo Nhà nước cho thuê đất thực hiện đầu tư dự án theo quy định Luật Đất đai năm 2013. Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Phú Yên đã xử phạt vi phạm hành chính về việc không góp đủ vốn chủ sở hữu tại Quyết định số 06/QĐ-XPHC ngày 28/11/2019. Sau đó, nhà đầu tư đã điều chỉnh vốn điều lệ từ 8.400 tỷ đồng xuống khoảng 125,691 tỷ đồng.
Việc nhà đầu tư chậm triển khai thực hiện dự án, chậm góp đủ vốn chủ sở hữu để đảm bảo Nhà nước cho thuê đất thực hiện đầu tư dự án theo quy định pháp luật về đất đai nên dự án đã gặp nhiều khó khăn, vướng mắc liên quan đến đất đai, đầu tư. Nhà đầu tư có 2 lần nộp hồ sơ đề nghị điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư dự án quy mô diện tích từ 357,52 ha xuống 139,52 ha; tổng vốn đầu tư xuống khoảng 7.990 tỷ đồng.
Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Phú Yên, hồ sơ đề nghị điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư dự án còn một số nội dung chưa đảm bảo theo quy định pháp luật về đất đai, đầu tư như: Nhà đầu tư không thực hiện góp đủ vốn chủ sở hữu theo quy định; không thể cho thuê đất để nhà đầu tư thực hiện dự án theo quy định; tiến độ thực hiện dự án, thời hạn hoạt động dự án nhà đầu tư đề xuất chưa phù hợp quy định Luật Đầu tư năm 2020. Vì vậy, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Phú Yên đã có 2 công văn thông báo kết quả thẩm định cho nhà đầu tư về việc không đủ điều kiện trình UBND tỉnh xem xét, chấp thuận điều chỉnh Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư dự án.
Khu vực thực thi dự án New City hiện vẫn bị bỏ hoang, cỏ mọc um tùm.
Tự ý khai thác rừng và bất hợp tác với chính quyền
Năm 2017, để thực hiện dự án New City, hàng chục ha rừng phòng hộ ven biển tại thành phố Tuy Hòa đã bị phá khi chưa đảm bảo các thủ tục theo quy định của pháp luật. Vụ việc này đã được TTXVN và nhiều cơ quan báo chí phản ánh, dư luận đặc biệt quan tâm.
Liên quan đến việc chuyển mục đích sử dụng rừng của dự án, Thanh tra Chính phủ đã có kết luận ngoài phần diện tích rừng được cho phép khai thác nhưng chưa đầy đủ trình tự thủ tục theo quy định, nhà đầu tư còn tự ý khai thác 2,7 ha rừng khi chưa có quyết định thu hồi đất, giao đất, chưa được cấp phép khai thác, chưa có quyết định chuyển mục đích sử dụng rừng là hành vi khai thác rừng trái phép, vi phạm quy định khoản 1 Điều 12 Luật Bảo vệ và Phát triển rừng (tại Văn bản số 2029/BC-TTCP ngày 10/8/2017).
Sau kết luận của Thanh tra Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh Phú Yên đã tổ chức khắc phục các sai sót, vi phạm trong quá trình chỉ đạo triển khai thực hiện dự án và có báo cáo trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng, đất rừng phòng hộ sang mục đích khác để triển khai thực hiện dự án New City.
Theo ông Võ Đình Tiến, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Phú Yên, trên tinh thần đồng hành, hỗ trợ, giải quyết khó khăn, hướng dẫn cho nhà đầu tư khắc phục những vi phạm theo kết luận của Thanh tra Chính phủ và thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh với chức năng là cơ quan quản lý Nhà nước về hoạt động đầu tư cùng với các cơ quan chức năng đã tổ chức họp vào ngày 6/10/2023 và mời nhà đầu tư đến để đối thoại. Người đại diện pháp luật của nhà đầu tư mặc dù đã đến dự họp nhưng đã không đồng ý đối thoại và tự ý rời khỏi cuộc họp, tỏ ra bất hợp tác.
Hiện nay, UBND tỉnh Phú Yên vẫn đang giao cho các cơ quan, đơn vị có chức năng rà soát lại toàn bộ dự án nêu trên để báo cáo những khó khăn, vướng mắc liên quan đến các quy định pháp luật về đất đai, pháp luật về đầu tư, pháp luật về lâm nghiệp như việc cho thuê đất để nhà đầu tư thực hiện dự án, chuyển mục đích sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng rừng để báo cáo các cơ quan Trung ương xem xét, giải quyết để xử lý dứt điểm.
Dự án New City là một trong các dự án lớn, quan trọng của nhà đầu tư nước ngoài đầu tư vào tỉnh Phú Yên. Với thời gian dài nhà đầu tư thực hiện các thủ tục nên đã có nhiều chính sách pháp luật về đất đai, chính sách pháp luật về đầu tư thay đổi. Trong khi chờ quyết định của các cơ quan Trung ương, rất cần sự thiện chí hợp tác giữa nhà đầu tư và chính quyền địa phương để tìm cách giải quyết, sớm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.
TTXVN sẽ tiếp tục theo dõi và cập nhật thông tin về quá trình chính quyền địa phương phối hợp cùng với nhà đầu tư để xử lý dứt điểm những vướng mắc trong quá trình triển khai dự án này.