Ông Kevin McCarthy tại Điện Capitol sau khi bị đảng Cộng hòa bỏ phiếu phế truất ghế Chủ tịch Hạ viện, ngày 3/10/2023. Ảnh: Getty Images
Một nhóm nhỏ nghị sĩ Cộng hòa "nổi dậy" tại Hạ viện Mỹ đã thành công trong việc lật đổ nhà lãnh đạo của họ, Chủ tịch Kevin McCarthy, vào ngày 3/10. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ, một Chủ tịch Hạ viện bị phế truất.
Quy định của Quốc hội Mỹ khóa 118 nêu rõ, trong trường hợp trống ghế Chủ tịch Hạ viện, thành viên tiếp theo có tên trong danh sách do ông McCarthy đệ trình lên Thư ký Hạ viện Mỹ hồi tháng 1 sẽ trở thành Chủ tịch lâm thời cho đến khi một Chủ tịch mới được bầu.
"Trong khi chờ cuộc bầu cử như vậy, thành viên đóng vai trò là Chủ tịch lâm thời có thể thực thi các quyền hạn của Văn phòng Chủ tịch Hạ viện khi cần thiết và phù hợp với mục đích đó”, quy định của Quốc hội Mỹ khóa 118 cho hay.
Thư ký Hạ viện đã thông báo tên người tạm thời giữ vị trí Chủ tịch Hạ viện Mỹ ngay sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm ông McCarthy ngày 3/10. Theo đó, Hạ nghị sĩ Patrick McHenry, đại diện bang North Carolina, được bổ nhiệm làm Chủ tịch Hạ viện lâm thời.
Hạ viện Mỹ sẽ cần bầu một Chủ tịch Hạ viện mới. Theo các nguồn tin CNN, đảng Cộng hòa tại Hạ viện sẽ tổ chức một cuộc họp hội nghị vào tối 3/10, song cuộc bỏ phiếu dự kiến sẽ không diễn ra cùng ngày.
Vẫn chưa rõ ai sẽ kế nhiệm ông McCarthy, nhưng sau đây là một số khả năng - theo đánh giá của hãng tin Reuters:
STEVE SCALISE
Nghị sĩ Matt Gaetz, nhà lập pháp đi đầu trong nỗ lực lật đổ ông McCarthy, cho biết ông sẽ ủng hộ nghị sĩ Steve Scalise đảm nhận vai trò này. Ông Scalise là đảng viên Cộng hòa số 2 tại Hạ viện và từ lâu đã được ưu ái sẽ đảm nhận vị trí người đứng đầu Đảng Cộng hòa trong Hạ viện sau khi nhiệm kỳ của ông McCarthy kết thúc.
TOM EMMER
Ông Tom Emmer là nghị sĩ cấp cao Đảng Cộng hòa tại Hạ viện và đã đứng đầu nhóm vận động tranh cử của đảng này tại Hạ viện trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022, khi Đảng Cộng hòa giành lại đa số Hạ viện từ tay Đảng Dân chủ của Tổng thống Joe Biden.
JIM JORDAN
Hạ nghị sĩ Jim Jordan, chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện và là đồng minh của cựu Tổng thống Donald Trump, được một số thành viên phe nổi dậy thuộc đảng Cộng hòa đề cử làm Chủ tịch Hạ viện trong cuộc bỏ phiếu hồi tháng 1. Ông đã nhận được 20 phiếu bầu trong một vòng bỏ phiếu.
BYRON DONALDS
Nghị sĩ theo đường lối cứng rắn Byron Donalds, được coi là một ngôi sao đang lên trong Đảng Cộng hòa, đã giành được 20 phiếu bầu ở một trong các vòng bỏ phiếu cho cuộc đua tới ghế Chủ tịch Hạ viện hồi tháng 1 năm nay.
PATRICK MCHENRY
Ông Patrick McHenry được chỉ định đảm nhận vai trò Chủ tịch Hạ viện lâm thời sau khi ông McCarthy bị phế truất. Chủ tịch Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hạ viện, McHenry cũng là đồng minh của ông McCarthy, người đã lên tiếng ủng hộ ông này trước cuộc bỏ phiếu lịch sử ngày 3/10.
DONALD TRUMP
Trong lịch sử, Hạ viện Mỹ luôn bầu một người thuộc cơ quan này làm chủ tịch, nhưng Hiến pháp Mỹ không quy định rằng công việc đó phải thuộc về một thành viên được bầu của Hạ viện. Một số đồng minh Đảng Cộng hòa của cựu Tổng thống Donald Trump đã gợi ý rằng ông có thể đảm nhận vai trò này, mặc dù ứng cử viên Tổng thống dẫn đầu cho đề cử của Đảng Cộng hòa năm 2024 để thách thức Tổng thống Biden trước đó cho biết ông không quan tâm.
Nghị sĩ Gaetz, người từng bỏ phiếu bầu ông Trump làm Chủ tịch Hạ viện trong nhiều vòng bỏ phiếu hồi tháng 1, đã lưu ý với các phóng viên vào ngày 2/10 rằng Chủ tịch Hạ viện không cần phải là thành viên Quốc hội.
Trong khi đó, nghị sĩ Andy Ogles đã thăm dò ý kiến những người theo dõi ông trên nền tảng truyền thông xã hội X, tên gọi mới của Twitter, vào ngày 3/10 để hỏi xem ai sẽ là tân Chủ tịch Hạ viện, và các lựa chọn mà ông đưa ra bao gồm cả cựu Tổng thống Trump.
HAKEEM JEFFRIES
Lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Hakeem Jeffries là lãnh đạo đảng Dân chủ và giành được nhiều phiếu bầu hơn ông McCarthy tại 11 vòng bỏ phiếu trong cuộc bầu Chủ tịch Hạ viện hồi đầu năm.
KEVIN MCCARTHY
Ông Kevin McCarthy nói với các phóng viên hôm 3/10 rằng ông sẽ không tham gia tái tranh cử ghế Chủ tịch Hạ viện nữa.