Nhiều giải pháp tiết kiệm điện tại miền Bắc

Nhiều ý kiến tại hội nghị cho thấy những khó khăn, thách thức trong việc cung cấp điện của ngành điện Việt Nam và tại khu vực miền Bắc trong thời gian tới. Để đảm bảo cung ứng điện an toàn, ổn định cho sản xuất, sinh hoạt của người dân, EVNNPC đã chủ động triển khai nhiều giải pháp tiết kiệm điện.

Khó khăn do phụ tải tăng cao

Theo dự báo của EVNNPC, trong năm 2023, dự báo sản lượng điện thương phẩm cả nước đạt hơn 251 tỷ kWh, tăng khoảng 9 tỷ kWh so với năm 2022. Tại 27 tỉnh miền Bắc là hơn 90 tỷ kWh; trong đó điện công nghiệp chiếm trên 65%, tăng khoảng 9%. Để đáp ứng sự tăng trưởng này, hệ thống điện cần phải bổ sung 4.200 MW nguồn và công suất cực đại tăng trưởng khoảng 6% thì cần 2.500 MW để phủ đỉnh.

Trong bối cảnh hàng loạt dự án nguồn điện và lưới điện đang gặp khó khăn vì thiếu vốn, nguy cơ chậm tiến độ vì giải phóng mặt bằng. Cộng với các yếu tố tác động đến giá thành sản xuất điện và các yếu tố nội tại sẽ là những thách thức lớn trong công tác bảo đảm vận hành, cung ứng điện, nhất là mùa nắng nóng ở miền Bắc đang đến gần. 

Ông Vũ Anh Phương, Phó Tổng giám đốc EVNNPC cho hay, hệ thống điện miền Bắc có nguy cơ thiếu hụt công suất điện trong khoảng từ tháng 4 đến tháng 8/2023. Tổng công ty mong nhận được hợp tác của khách hàng, cùng chung tay tiết kiệm điện, điều chỉnh thời gian sản xuất, đặc biệt trong các khung giờ cao điểm, để Tổng công ty vận hành hệ thống điện ổn định, an toàn. 

Các chuyên gia cho rằng, với bối cảnh như trên, nhu cầu điện ở miền Bắc tiếp tục tăng thì nguy cơ thiếu điện cục bộ là hiện hữu. Nếu không có giải pháp kịp thời sẽ gây sụp đổ hệ thống, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cung cấp điện và an ninh năng lượng quốc gia. Do vậy, sử dụng điện tiết kiệm vừa là một giải pháp vừa là nhiệm vụ cấp bách, quan trọng hiện nay.

Ông Vũ Xuân Khu, Phó giám đốc Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia (A0) cho hay, nhu cầu phụ tải điện tăng rất cao cả ở nhu cầu người dân và sản xuất công nghiệp tại các nhà máy. Phụ tải cũng khó đoán định, đặc biệt thường xuyên xuất hiện các ngày nắng nóng đột biến trong thời gian cao điểm mùa Hè. Lưới điện miền Bắc bị ảnh hưởng bởi nền nhiệt độ lớn và chênh lệch nhu cầu giữa thời gian cao điểm - thấp điểm rất cao.

Năm 2023, nắng nóng trong các tháng mùa Hè tại khu vực Bắc bộ và Trung bộ được dự báo có xu hướng xuất hiện sớm hơn so với trung bình nhiều năm. Nắng nóng tập trung từ tháng 4 đến tháng 8, số ngày nắng nóng có thể nhiều hơn và gay gắt hơn, nhiệt độ trung bình cao hơn trung bình nhiều năm. Cùng đó, lượng mưa năm 2023 có thể sẽ không thể có mưa nhiều như những năm qua. Dự kiến lượng mưa tháng 5-6/2023 ở thượng nguồn sông Đà chỉ ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm. Điều này gây nên nhiều khó khăn trong việc đáp ứng phụ tải đỉnh..., đại diện A0 cho hay.

Cùng quan điểm trên, ông Phạm Quang Huy, Phó cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực, Bộ Công Thương cũng cho biết, việc cung ứng điện tại phía Bắc dự kiến khó khăn hơn nhiều do nhu cầu phụ tải điện có xu hướng tăng nhanh trong khu vực của đất nước trong khi thiếu nguồn điện mới được triển khai xây dựng. Đặc biệt nắng nóng cao điểm mùa khô, phụ tải có xu hướng tăng cao đột biến, nhưng nguồn nước về hạn chế. Vì vậy, sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả được xem là giải pháp cấp bách để giữ ổn định, an ninh năng lượng của đất nước.

Tập trung cho tiết kiệm điện

Nhận định tại hội nghị, ông Nguyễn Đức Thiện, Tổng giám đốc EVNNPC cho hay, có thể khẳng định, lợi ích từ các chương trình tiết kiệm điện là vô cùng to lớn không chỉ cho ngành điện, khách hàng mà còn cho cả đất nước, cộng đồng như: Tăng hiệu quả đầu tư, nâng cao độ tin cậy, chất lượng cung cấp điện, tối ưu hóa cân bằng cung cầu; giảm công suất đỉnh hệ thống; giảm nhu cầu sử dụng điện, giảm áp lực đầu tư, nâng cấp hệ thống điện.

Đồng thời, giúp giảm chi phí sản xuất kinh doanh, nâng cao hình ảnh, sức cạnh tranh của doanh nghiêp trên thị trường; giúp tiết kiệm nguồn tài nguyên, nhiên liệu sơ cấp, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, phát triển bền vững và thực hiện mục tiêu NET zezo vào năm 2050. 

Theo báo cáo của EVNNPC, nhằm thực hiện các chương trình tiết kiệm điện hiệu quả, EVNNPC đã chủ động đẩy mạnh các chương trình tiết kiệm điện tại gia đình, khu dân cư, trường học, công sở; thực hiện Giờ Trái đất; hỗ trợ các doanh nghiệp kiểm toán năng lượng, tư vấn xây dựng mô hình quản lý năng lượng, đánh giá quản lý nhu cầu điện cho khách hàng; hỗ trợ và cung cấp dịch vụ lắp đặt điện mặt trời mái nhà.

Đặc biệt, Tổng công ty đẩy mạnh tuyên truyền về “Cẩm nang sử dụng điện thông minh” ở 3 lĩnh vực công nghiệp, tòa nhà và sinh hoạt.
Cụ thể, các đơn vị đã triển khai 162.332 lượt hướng dẫn, tuyên truyền tới khách hàng về an toàn điện trong sinh hoạt và sản xuất bằng nhiều hình thức khác nhau; tư vấn sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả trực tiếp đến khách hàng 481.732 lần… Nhờ đó, sản lượng điện tiết kiệm năm 2022 của EVNNPC đạt 2% tổng sản lượng điện thương phẩm.

Đối với chương trình điều chỉnh phụ tải điện (DR), EVNNPC đã làm việc, ký kết biên bản thoả thuận với 2.231 khách hàng (đạt 97,46%) sử dụng điện dưới 3 triệu kWh/năm; ký kết thoả thuận với 1.305 khách hàng (đạt 94,36%) sử dụng điện trên 3 triệu kWh/năm. Đồng thời phối hợp xây dựng Module dự báo phụ tải cho nhóm khách hàng có sản lượng trên 1 triệu kWh/năm và hướng dẫn cho các đơn vị triển khai thực hiện nhằm nâng cao độ chuẩn xác của việc dự báo phụ tải.

Ông Nguyễn Đức Thiện, Tổng giám đốc EVNNPC cho biết, EVNNPC sẽ tiếp tục đẩy mạnh chương trình tiết kiệm giai đoạn 2021-2025 theo Nghị quyết của Hội đồng thành viên EVNNPC; trong đó có chương trình DR với 3 muc tiêu chính gồm:  Tăng cường năng lực về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; hỗ trợ kỹ thuật và tài chính nhằm thúc đẩy các dự án đầu tư, sản xuất, kinh doanh về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; trong đó có chương trình DR; truyền thông nâng cao nhận thức về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Để đạt được mục tiêu này năm 2023, EVNNPC sẽ tiếp tục nâng cao chất lượng chăm sóc khách hàng kết hợp phổ biến các quy định của pháp luật về sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả; quản lý dữ liệu tiêu thụ điện các khách hàng trọng điểm; đa dạng hóa và nâng cao hiệu quả tuyên truyền tiết kiệm điện; triển khai các chương trình tiết kiệm điện kết hợp an sinh xã hội; chương trình nghiên cứu, điều chỉnh và dự báo phụ tải…

Tuy nhiên, ông Thiện cũng mong muốn các bộ, ngành, chính quyền địa phương có cơ chế, biện pháp hỗ trợ về sử dụng năng lượng điện tiết kiệm hiệu quả. Đối với cộng đồng doanh nghiệp, cần tiếp tục quan tâm đầu tư thay thế hệ thống dây chuyền máy móc, thiết bị hiện đại, sử dụng tối ưu năng lượng. Đồng thời phối hợp với ngành điện để có kế hoạch sản xuất phù hợp, dịch chuyển sản xuất tiết kiệm điện vào khung giờ cao điểm mùa nắng nóng sắp tới; tăng cường phối hợp để giảm tải trong các khung giờ cao điểm mùa nắng nóng khi có đề nghị từ ngành điện.

Ông Vũ Xuân Khu cho biết, quý II hàng năm là thời gian cao điểm của mùa khô và nắng nóng, căng thẳng nhất về đảm bảo cung cấp điện. Do vậy, ngành điện sẽ tiết kiệm triệt để thủy điện đa mục tiêu, nhất là các thủy điện ở miền Bắc để giữ nước, đảm bảo cung ứng điện lâu dài đến hết mùa khô. Tuy nhiên, ngành điện cũng rất cần và đề nghị khách hàng nêu cao tinh thần thực hiện tiết kiệm điện và sử dụng điện hiệu quả; chia sẻ và hỗ trợ ngành điện trong việc có thể phải dịch chuyển thời gian sản xuất trong một số thời điểm cần thiết, nhằm đảm bảo hệ thống điện luôn vận hành an toàn, qua đó cung cấp điện tốt hơn.