Qua đó, phòng ngừa, phát hiện và xử lý hành vi vi phạm pháp luật; giúp cơ quan, tổ chức cá nhân thực hiện đúng quy định của pháp luật; phát huy nhân tố tích cực, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước, bảo vệ lợi ích nhà nước; quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Hệ thống thanh tra khoa học và công nghệ duy trì, vận hành theo quy định hiện hành với vai trò, vị trí rõ ràng hơn; phối hợp chặt chẽ hơn giữa Thanh tra Bộ, Thanh tra Cục An toàn bức xạ hạt nhân với các cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra thuộc Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng, Cục Sở hữu trí tuệ và thanh tra các Sở Khoa học và Công nghệ. Nội dung thanh tra, kiểm tra được triển khai đối với công tác xây dựng văn bản pháp luật; xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra; triển khai các đoàn thanh tra, kiểm tra; hướng dẫn, trao đổi chuyên môn, nghiệp vụ; giải quyết đơn thư…
Thanh tra Bộ triển khai hướng dẫn xây dựng kế hoạch thanh tra, điều phối hoạt động thanh tra, kiểm tra chuyên ngành, hướng dẫn nghiệp vụ cho các cơ quan thanh tra, cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành thuộc Bộ; hướng dẫn xây dựng kế hoạch thanh tra, hướng dẫn nghiệp vụ thanh tra chuyên ngành cho Thanh tra Sở…
Đây là một số phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm của Thanh tra ngành Khoa học và Công nghệ được bà Nguyễn Như Quỳnh, Chánh Thanh tra Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết tại Hội nghị Thanh tra Khoa học và Công nghệ toàn quốc năm 2024 diễn ra từ ngày 8 - 10/5.
Cũng theo bà Nguyễn Như Quỳnh, năm 2023, Thanh tra ngành Khoa học và Công nghệ triển khai thanh tra, kiểm tra đối với 8.066 cơ sở; trong đó, thanh tra hành chính đối với 40 cơ sở và thanh tra, kiểm tra chuyên ngành 8.026 cơ sở.
Qua thanh tra, kiểm tra đã xử phạt vi phạm hành chính đối với 359 cơ sở với tổng số tiền xử phạt là 8,08 tỉ đồng; buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm hành chính là 82 triệu đồng và kiến nghị thu hồi nộp ngân sách Nhà nước là 363 triệu đồng. Về đơn thư khiếu nại, năm 2023, ngành Khoa học và Công nghệ nhận được 1.364 đơn khiếu nại; đã giải quyết 1.164 đơn; số đơn còn lại là 200. Trong số các đơn khiếu nại, phần lớn là đơn gửi cấp Trung ương với nội dung về xác lập quyền sở hữu công nghiệp (1.319 đơn); đã giải quyết 1.141 đơn.
Thanh tra ngành Khoa học và Công nghệ đã thực hiện đầy đủ quy định của pháp luật về tiếp công dân. Các phản ánh, kiến nghị của công dân về lĩnh vực nghiên cứu khoa học, đất đai, xăng dầu, kinh doanh hàng hóa không đạt chất lượng theo quy định của pháp luật, xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp… được cơ quan chức năng giải quyết kịp thời theo quy định của pháp luật, vì vậy, không phát sinh các vụ việc khiếu nại, khiếu kiện kéo dài, phức tạp.