Điều trị cho bệnh nhân ngộ độc rượu tại Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: MT
Tử vong vì rượu
Mới đây, Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) tiếp nhận điều trị cho một thanh niên 29 tuổi (ở Hưng Yên) bị ngộ độc rất nặng do uống quá nhiều rượu. Khi được chuyển tới Trung tâm, bệnh nhân ở trong tình trạng hôn mê sâu, phải thở máy, suy thận...
Trước đó, nam thanh niên này có tham gia cuộc nhậu cùng bạn bè, uống rất nhiều rượu. Sau khi nhậu say, nam thanh niên này về nhà và đi ngủ. Sáng hôm sau, khi người nhà gọi dậy thì nam thanh niên đã không có phản ứng, rơi vào trạng thái hôn mê, chân tay lạnh và được đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hưng Yên; sau đó được chuyển đến Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai). Ngay khi tiếp nhận bệnh nhân, các bác sĩ đã tiến hành hồi sức, lọc máu, tuy nhiên bệnh nhân không có dấu hiệu hồi phục. Dù được tích cực điều trị nhưng do tình trạng ngộ độc quá nặng, bệnh nhân này đã tử vong.
Trước đó, tại Trung tâm Chống độc cũng tiếp nhận cùng lúc 3 bệnh nhân (ở Bắc Ninh) ngộ độc, nguy kịch do sử dụng rượu chứa cồn công nghiệp (methanol) sau khi cùng tham gia một đám giỗ. Mẫu rượu các bệnh nhân đã uống được mang tới Trung tâm Chống độc xét nghiệm, kết quả các mẫu rượu này chứa tới 26,16 độ là cồn công nghiệp (methanol), trong khi rượu thông thường lượng ethanol chỉ có 5,6 độ. Các bệnh nhân cho biết, loại rượu này được gia đình mua trên mạng và trong đám giỗ có khoảng trên 20 người đã cùng uống loại rượu này.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết: Dù đã cảnh báo rất nhiều nhưng cứ dịp cận Tết, số lượng bệnh nhân bị ngộ độc rượu nhập viện lại tăng cao gấp nhiều lần. Nhiều trường hợp uống quá nhiều rượu khiến thần kinh ức chế, rơi vào hôn mê sâu, ngừng thở, thiếu oxy, tổn thương não, ngừng tim…
Theo đó, khi bị ngộ độc rượu, trong khoảng 12-24 giờ sau khi uống, bệnh nhân thường cảm thấy chóng mặt, lú lẫn, yếu cơ, nhức đầu, buồn nôn, nôn, đau bụng... Ethanol trong rượu sẽ gây hạ đường huyết, nhất là khi người uống rượu không ăn sẽ khiến đường huyết giảm sâu, sễ suy kiệt; trường hợp uống quá nhiều rượu cũng dẫn tới thần kinh bị ức chế, dễ rơi vào trạng thái hôn mê sâu, tổn thương não và tử vong. Đặc biệt, nếu là ngộ độc do rượu thông thường ethanol thì người uống có thể say rồi tỉnh lại; nhưng nếu uống phải rượu chứa cồn methanol thì nguy cơ tử vong rất cao. Methanol sau khi uống vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành axit formic, tấn công các cơ quan trong cơ thể gây mù mắt, tổn thương não…; hiện tỷ lệ tử vong do ngộ độc methanol khá cao, đa phần là do vào viện khi đã quá muộn.
Theo Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), tình trạng ngộ độc rượu hiện nay chủ yếu do các nguyên nhân như: Lạm dụng rượu, uống rượu vượt quá mức chấp nhận của cơ thể, sử dụng rượu không đảm bảo an toàn thực phẩm (rượu pha cồn công nghiệp methanol hoặc ethylene glycol; rượu ngâm với thảo mộc (lá, rễ, hạt cây) hoặc ngâm với động vật (như mật, phủ tạng động vật) có độc tố...).
Nhận biết sớm dấu hiệu ngộ độc
Theo BS. Nguyễn Trung Nguyên, cách tốt nhất để tránh nguy cơ ngộ độc rượu là không uống rượu, đặc biệt là các loại rượu không rõ nguồn gốc xuất xứ… Tuy nhiên, trong trường hợp gia đình có người uống rượu cần nhắc họ ăn thêm tinh bột hoặc uống thêm nước trái cây, uống sữa, nước canh, nước cháo loãng.... để bù năng lượng cho cơ thể. Hiện trên thị trường có các loại thuốc giải rượu nhưng đa số không có tác dụng trong việc chống say, giải rượu như quảng cáo. Vì vậy người dân không lạm dụng rượu bia, nhất là trong thời điểm cận Tết nguyên đán.
Những người uống rượu cần được theo dõi để phát hiện sớm các dấu hiệu ngộ độc như: Nói khó khăn, không thể tự đi lại, lơ mơ, thở khò khè, chậm chạp, lờ đờ, ngồi một chỗ, co giật, nôn nhiều lần, đau đầu... để đưa đến cơ sở y tế cấp cứu, điều trị kịp thời.
Cục An toàn thực phẩm cũng khuyến cáo, người dân không nên lạm dụng rượu bia, nếu uống thì cần tránh uống vượt ngưỡng chịu đựng của cơ thể. Cụ thể, nam giới không uống quá 3 đơn vị rượu/ngày; nữ giới không uống quá 2 đơn vị rượu 1 ngày, nếu uống quá mức này được coi là lạm dụng rượu. Trong đó, 1 “đơn vị rượu” tương đương với: 1 lon bia 270-330ml nồng độ 2-12 độ; 1 chén rượu vang 125ml nồng độ 9-18 độ; hoặc 1 chén rượu mạnh 40ml nồng độ 40 độ.
Để phòng ngừa ngộ độc rượu bia trong dịp Tết, người dân không uống cồn công nghiệp và rượu có hàm lượng Methanol > 0,1% vì có thể gây mù mắt và tử vong; không uống rượu nồng độ từ 30 độ trở lên vượt quá 30ml/người/ngày; không uống rượu ngâm với lá, rễ cây, phủ tạng động vật không rõ độc tính hay rượu ngâm theo kinh nghiệm cá nhân.
Đặc biệt, người dân không nên uống rượu khi không biết đó là rượu gì, rượu không có nguồn gốc, rượu không công bố tiêu chuẩn chất lượng; khi đang đói, mệt hoặc đang uống thuốc điều trị.